Molen Vercoutere

De Molen Vercoutere was een houten op torenkot gestelde koren- en oliewindmolen aan de noordzijde van de huidige Vlasstraat (nr. 31), op 400 meter ten oosten van de kerk van Sint-Baafs-Vijve.

Hij werd opgericht bij octrooi verleend op 17 juni 1778 door de Oostenrijkse keizerin Maria-Theresia aan Josse Vercauter uit Zomergem (op een stuk land van 900 roeden, eigendom van Jozef Van Wonterghem, langs de toenmalige Pontweg, noord van de kerk).

De molen staat nog niet aangeduid op de Ferrariskaart (ca. 1775), maar wel op:
- Kadastrale kaart van Sint-Baafs-Vijve (1815)
- Atlas der Buurtwegen (ca. 1842) met een rond grondoppervlak (dat wijst op het torenkot)
- Topografische kaart van Vandermaelen (ca. 1850)
- Kadastrale kaart van P.C. Popp (1853) met een rond grondoppervlak

Eigenaars na 1830:
- voor 1834, eigenaar: Vercoutere-Loncke Ivo, eigenaar te Sint-Baafs-Vijve
- 25.01.1848, erfenis: de weduwe en de kinderen (kinderen: a) Vercoutere Henri, minderjarige te Ingelmunster, b) Vercoutere Charles, minderjarige te Ingelmunster, c) Vercoutere Louise, minderjarige te Ingelmunster en d) Vercoutere Julie, minderjarige te Ingelmunster (overlijden van Ivo Vercoutere)
- 15.10.1881, deling: Vercoutere Carolus, interdiceerde (= geschorste priester) te Ingelmunster (notaris Van Steen)
- 27.01.1885, erfenis: a) Vercoutere Louisa, landbouwster te Ingelmunster en b) Vercoutere Julia, landbouwster te Ingelmunster (overlijden van Carolus Vercoutere)
- 10.11.1913, erfenis: Vercoutere Louisa, eigenares te Ingelmunster (overlijden van Julia Vercoutere)
- 17.06.1915, erfenis: Debrabandere Ivo, pastoor-deken te Brugge (overlijden van Louisa Vercoutere)
- 24.09.1919, verkoop: Vanhoutte Modest Henri Leon, gemeentesecretaris te Sint-Baafs-Vijve (notaris Meulder - hofstede met huis en land in slechte staat)

Rond 1830 was de molen in het bezit van Jan Vercoutere-Loncke, overleden in 1848.
Zijn erfgenamen verkochten het molenerf in 1919 aan Modest Henri Vanhoutte, gemeentesecretaris te Sint-Baafs-Vijve. In de verkoopsakte van 24 september 1919, verleden door notaris Meulder, werd evenwel geen melding meer gemaakt van de windmolen, enkel van een hofstede met huis en land in slechte staat.

In het vakblad De Belgische Molenaar van 1919 werd de molen te koop aangeboden, terwijl in hetzelfde blad in 1921 een advertentie verscheen voor de verkoop van het draaiende werk.

Lieven DENEWET & Herman HOLEMANS

Archieven en landkaarten
- Algemeen Rijksarchief Brussel, Financiële Raad, nr. 1909 (oprichting, 1779).
- Rijksarchief Brugge, Kaarten en Plannen, nr. 1619: Kaartboek met kadastrale kaarten van Sint-Baafs-Vijve, 1815.
- Ferrariskaart (ca. 1775) (nog niet aangeduid)
- Atlas der Buurtwegen (ca. 1842)
- Topografische kaart van Ph. Vandermaelen (ca. 1850)
- Kadastrale kaart van Sint-Baafs-Vijve door P.C. Popp (1853)

Gedrukte bronnen
- De Belgische Molenaar, 1919 (verkoopsadvertentie van de molen)
- De Belgische Molenaar, 1921 (verkoopsadvertentie van het draaiende werk van de molen)

Werken
- Delange M., Sint-Baafs-Vijve, in Hollevoet F., Als straten gaan praten..., Tielt, 2005, p. 202.
- Desmyter B., Grond- en huisbezit te Sint-Baafs-Vijve in 1834, in Leiesprokkels, jg. 6, nr. 1, 1987, p. 8-25.
- Holemans Herman, West-Vlaamse wind- en watermolens. Kadastergegevens 1835-1990. Deel 7. Gemeenten S-U, Opwijk, Studiekring Ons Molenheem, 2003.
- Martens M.-C., In vogelvlucht over Wielsbeke, Wielsbeke, 1999, 2 delen.
- Santy P. & Devooght K., Inventaris van het bouwkundig erfgoed, Provincie West-Vlaanderen, Gemeente Wielsbeke, Deelgemeenten Ooigem en Sint-Baafs-Vijve, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen WVL36, 2008.