Klappeldonkmolen

De houten korenwindmolen op de hoek van de Kleine Molenstraat en het Molenstraatje, op het "Meulen veldt", op een uitgestrekte "berg".

De staakmolen werd voor 1295 opgericht. In de belastings- of rekenrol van de graven van Vlaanderen van het Land van Dendermonde van 1295-1296 vermeldt o.m. Lebbeke, Opwijk, Uitbergen en Overmere met een respectievelijk bedrag van 3, 4, 6 en 8 ponden als taxatie "dou moulin" (van de molen).

In 1408 nam Jan Sersanders de helft van de molen in pacht van Louis van Massemen voor 16 zakken rogge per jaar. De andere helft behoorde toe aan deze Jan Sersanders.

Na de vernieling tijdens de Troebelen werd hij in 1600 herbouwd. Dat jaartal was ingekapt op de steenbalk. Op de trap was 1709 ingegrift. Beide onderdelen werden na de sloop bewaard bij de familie De Bock.

De molen staat aangeduid op de figuratieve kaart van de parochie Overmere door P.J. Benthuys van 1729, waarbij de weg  "de meule Straete" wordt genoemd. Op het "Meulen veldt" aan de Kleine Molenstraat geeft dezelfde kaart een houten windmolen aan. De molen prijkt in de "Flandria Illustrata" van Sanderus, herdruk uit 1735, ter hoogte van het "meulenveldt", niet ver van het kasteel.
De Ferrariskaart van ca. 1775 toont het bruin symbool van een staakmolen.

Naast de windmolen stond een rosmolen om ook in windstille periodes te kunnen malen.

Kadasterbeschrijving uit 1811:
"il n'y a qu'un moulin dans la commune d'Overmeire. Il est mû par le vent et sert à moudre du grain. Il est loué, un dire du locataire, avec un jardin et une maison 452 freancs. Déduction faite de l'évaluation donnée à la maison et au jardin, plus celle donnée à la superficie du terrain sur lequel sont bâtis le moulin et la maison, reste en revenu net imposable 282 francs. Les renseigenements paraissent exacts et cette évaluation se rapprochant de celle donnée aux autres moulins dont la valeur locative est cnnue; l'expert a en conséquence maintenu cette évaluation".

De molens van Overmere en van Uitbergen behoorden tot in 1824 toe aan de kasteelheer van Uitbergen, Beide molens werden in augustus 1824 openbaar verkocht door notaris Charles Baeyens uit Wetteren. "Sieur de Geest" was toen pachter-molenaar.

Reeds voor 1879 verscheen nabij de windmolen een stoommaalderij.

Eigenaars:
- 1408, eigenaars: Louis van Massemen (1/2), Jan Sersanders, molenaar te Overmere (1/2). Sersanders nam de andere helft van de molen in pacht.
- 26.03.1776, openbare verkoop
- tot 1824: kasteelheer van Uitbergen; molenaar-pachter in 1824: De Geest.
- 31.08.1824, verkoop: Van Belle Petrus Jan, molenaar te Overmere (notaris Charles Baeyens, Wetteren)
- voor 1834, eigenaar: Paelinck Petronella, de weduwe Van Belle Petrus Jan, molenarin te Overmere
- later, erfenis: de erfgenamen (overlijden van Petronella Paelinck)
- 0.11.1837, deling: a) Van Belle Jacob, molenaar te Overmere en b) Van Belle Jan, molenaar te Overmere (notaris De Weirdt)
- 02.05.1862, verkoop: De Bock Armand, molenaar te Overmere (notaris Van Cromphaut)
- 07.11.1879, deling: De Bock-De Cock Frederik, moelnaar te Overmere (notaris Van Cromphaut - houten graanwindmolen met stoomtuig)
- 13.10.1912, erfenis: de weduwe en de kinderen (overlijden van Frederik De Bock)
- 05.12.1918, afsand: De Bock-Jaegher Ivo, molenaar te Overmere (notaris Eeman)

De molen had twee steenkoppels, waarvan een koppel werd gebruikt om tarwe en het andere om rogge, haver en gerst te malen.

De staakmolen werd in 1925 omvergetrokken. Hij viel in een niet voorziene richting en de mulder Ivo De Bock zat er bij na onder. Sindsdien bleef Ivo enkel nog bedrijvig als landbouwer.

De laatste molenaar, Ivo De Bock, werd geboren te Overmere op 25 maart 1881, als zoon van Frederik De Bock en Melanie De Bock (toevallig dezelfde familienaam). Hij overleed er op 14 oktober 1967.

Tijdens de oorlogsjaren 1914-"18 heeft hij, zoals andere vakgenoten, heel wat meegemaakt. Er kwam maalverbod en de deuren werden verzegeld. Alle graan moest worden geleverd. Ivo deed echter behendig de zegels los en draaide 's nachts. Hij werd niet op heterdaad betrapt, maar werd wel bij de Duitsers verklikt. Een eerste keer kreeg hij 100 mark boete of 8 dagen gevangenis. Hij verkoos te betalen.
Toen mulder De Bock eens met paard en kar te Dendermonde was voor een controle, had hij zijn "pas" vergeten. Het besluit was vlug genomen. Een andere molenaar die wel in orde was, greep het leizeel, terwijl onze Ivo, zonder pas, verdoken lag in de karrenbak! Durf en vindingrijkheid waren Ivo niet vreemd.

Lieven DENEWET, Danny DE BLOCK & Herman HOLEMANS

Rijksarchief Gent, Kaarten en plans, nr. 490 (P.J. Benthuys, figuratieve kaart van Overmere, 1726).
"Gazette van Gend", 04.03.1776.
"Gazette van Gend", 29.02.1808 en 03.03.1808
"Gazette van Gend", 22.07.1824
"De Denderbode, 26.10.1873
Overmere ons dorp, Overmere, 1992, p. 36.
D. De Block, De laatste vijf windmolens van Overmere, Heemkundige Kring Overmere, III, 1, 1985, p. 8-15.
Inventaris van de wind- en watermolens in de Provincie Oost-Vlaanderen, Kultureel Jaarboek voor de Provincie Oost-Vlaanderen, 1960, derde band, p. 147-148.
H. Holemans, "Oostvlaamse wind- en watermolens. Kadastergegevens 1835-1990. Deel 6. Gemeenten O-R", Opwijk, 2006.
J. Broeckaert & F. De Potter, "Geschiedenis van de gemeenten der provincie Oost-Vlaanderen. Arrondissement Dendermonde, 1889-1893, p. 10.
Hooghe Filip, "De rekening van het Land van Dendermonde van 1295-1296, opgesteld door ontvanger Bardelin de Barde", in Gedenkschriften van de Oudheidkundige Kring van het Land van Dendermonde, vierde reeks, deel 28, Jaarboek 2009, p. 333, 342.
Mailbericht Geert Wisse, 12.12.2002.