Mollemolen

Naam
Mollemolen (volkse benaming, vermoedelijk afgeleid van de familienaam van een molenaar); Dismolen (naar de Armendis van Pollinkhove).
Vermeldingen:
- Mollemolen: noort vanden mollen meulen (1540);
bezuyt vander dischmolen ghezeit mollemolen (1599);
mollemeulen (1616);
bijde mollemeulen, benoorden aende Loo straete (1718);
Pollijnchove,... by den Mollemeulen (1734);
Te Pollinchove, in de herberg de Mollemolen (1913), Mollemolen (herberg tot ca. 1965).
- Dismolen: Jacobs Kocs meule(n) wal, die me(n) heet de Dischmeulne (1499), Pollinchove. Disch Muelene houck (1561), Dischmuelen houck (1561); bezuyt vander dischmolen ghezeit mollemolen (1599); Dischmuelen houck (1651); dischmeulen houck (1677); disch meulenhouck (1698); dischmeulen-houck (1772); Dissche meulen houck (1791); Dischmolenhoek (1843).

Type
Staakmolen. Tweezolder.

Functie
Korenmolen.

Ligging
Romanestraat 13 (noordzijde), boerderij nu bewoond door D. Debeerst-Snick (voorheen Georges Snick), tegenover het huis Molle Molen, bewoond door Marc Declerck en Francine Platteeuw (nr. 14).

Oprichting
Vóór 1499

Eigenaars en molenaars
Oorspronkelijk was de molen in het bezit van de Armendis van Pollinkhove. Later kwam de molen in particuliere handen.
Eigenaar in 1499 was Jacob De Koc.
Jan Pitbrouck was eigenaar in 1616.
De standplaats van de molen stond in 1700 op het erf van Xavier de la Tour, heer van Zegerscappel (F).

Andere feiten en gebeurtenissen
Samen met de machtige eigenaar van de Hullebrugmolen, verzette Jan Pitbrouck zich in 1616 tevergeefs tegen de oprichting van de Westmolen te Lo.
In 1700 werd gemeld dat er nooit windgeld werd betaald. Wel was de eigenaar een cijns verschuldigd aan de weduwe van Philippe Beyts, baljuw van Lo (†Pollinkhove 1692), wegens haar leen, het Hof van Pollinkhove.

Verdwijning
Verdwenen voor 1666. De herinnering aan de "Dismolen" bleef tot rond 1850 verder leven in de benaming van een tiende en de sectienaam "Dismolenhoek". Het toponiem Molle-molen hield tot op heden stand, door herberg De Mollemolen (tot ca. 1965) en momenteel een landhuis.

Lieven DENEWET & Ivo METSU

Lieven Denewet, "Van drijvers of ketsers - Molen te Lo-Reninge, Molenecho's - Vlaams tijdschrift voor Molinologie XXXIV, 2006, 2, p. 61-164.
Personen
A. Snick, Romanestraat 12, Pollinkove
C. Debeerst-Snick, Romanestraat 13, Pollinkhove
Marc Declerck, Romanestraat 14, Pollinkhove
Ivo Metsu-Taveirne, Zomergem, wiens voorouders in de 17de eeuw twee aanpalende stukken land kochten(mailberichten 16.10.2012 en 20.07.2014)
Archieven
Algemeen Rijksarchief Brussel, Rekenkamer van Vlaanderen en Brabant. Dozen, nr. 775/2 (oprichting Westmolen te Lo, 1616).
Archief Groot Seminarie Brugge, Fonds Eversam. Pacht van tienden in Pollinkhove, registers van de jaren 1640-1655 (1651); 1677; 1698; 1772; 1791.
Archief Groot Seminarie Brugge,  Fonds Eversam. Rekenijnghe, 1718, f° 18
Archief  Groot Seminarie Brugge, Fonds Eversam. Rekenijnghe... vande erfvelicke ofte groot Renten, 1734, f° 20
Rijksarchief Brugge, Gemeentearchief Pollinkhove, nr. 1 (Nieuwe verlegherynghe van de erfvehticheden  van de proprietarissen der prochie van Pollynchove conforme de oude landtmaete ghedaen door Guislein Borrij en Jan de Waele ten jaere 1599 ghesondert eenighe partien van nieuws ghemeten door mij Pieter Philips de Baenst gheeedt landtmeter ende clercq der voornomde prochie), 18de eeuw, reg.). (Niet geraadpleegd door K. De Flou).
Rijksarchief Brugge, Kerkarchief Oostvleteren. Bewys vande kercke Landen toebehoorende de kercke van oostvletere vernieut bij Claijs palinck, 1540 (reg., fol., papier), f° 38 v°.
Stadsarchief Veurne, Oud Archief. Pollinchove. Terrier de anno 1561 (verbonden register in perkament), f° 10.
Stadsarchief Veurne, Oud Archief. Aangifte van het Molenbestand in de Kasselrij Veurne op last van luitenant Portes op 22.03.1700.
Rijksarchief Brugge, Kasselrij Veurne,  nr. 34.144. Staat van goed van Jan Metsu, 11.02.1681.
Rijksarchief Brugge, Kasselrij Veurne, nr. 25.276. Staat van goed van Cathelijne Masijn, 14.07.1683.
Gedrukte bronnen en kaarten
Atlas der Buurtwegen - Pollinkhove (1843) (enkel als toponiem Dischmolenhoek).
Kabinetskaart van de Oostenrijkse Nederlanden (Ferraris), ca. 1775 (molen komt er niet meer op voor
Literatuur
M. BECUWE, Markeymolen..., a.w.
Pieter Donche, "Het renteboek 1499 van de St.-Pietersproosdij van Lo (met gegevens uit het renteboek 1525-39), deel 2: Buiten de parochie Lo en het leenboek 1501", in: Westhoek, jg. 30, 2014, 1, p. 2-50, citaat op p. 7
J. CAILLIAU, Het molenbestand..., p. 172-178.
A. DAWYNDT, De herbergen uit de jaren twintig III, Veurne, 1977, p. 98.
K. DE FLOU, a.w., X, 1930, kol. 928.
N. FAVOREL, ‘Zantingen'. Deel XV. Oude molens te Zuidschote. A. De molen van ‘Cortewilde'; B. De molen van ‘Steenstraete' in ‘Suitschote Poesel', [Zuidschote], 1984.
A. VERSCHAETE, Kroniek van Pollinchove. De "Oost Rechemhouck" 24°, in: Parochieblad van Pollinkhove, 30 december 1963, p. 1.
Pieter Donche, "Het renteboek 1499 van de St.-Pietersproosdij van Lo (met gegevens uit het renteboek 1525-39), deel 2: Buiten de parochie Lo en het leenboek 1501", in: Westhoek, jg. 30, 2014, 1, p. 2-50, citaat op p. 7.
Mailbericht Betty Ryckaert, 25.08.2014