Molenzorg

Hingene, Antwerpen


Algemeen
Collectie
Verdwenen Belgische Molens
Naam

Smoutmolen van Eikevliet

Ligging
Hoogstraat
2880 Hingene

Eikevliet


toon op kaart
Type
Binnenrosmolen
Functie
Oliemolen
Gebouwd
voor 1769 / 1831
Verdwenen
na 1870
Beschrijving / geschiedenis

De Smoutmolen van Eikevliet was een rosoliemolen, type binnenrosmolen, gelegen in de Hoogstraat te Eikevliet, in de omgeving van de nog bestaande watermolen.

Tot 16 mei 1769 was Petrus Josephus Angelus Everaert de eigenaar. Dan werd de boerderij met de Smoutmolen openbaar verkocht. De eerste bieder was Cornelis Ceulemans met een som van 4075 gulden courant.  Adrianus de Budt (zoon van Andries) bood 6 en 15 gulden meer en werd als koper toegewezen, met J. Wauters als borg. Zie hierna het verloop van deze verkoop:

"Eene behuijsde hofstede met den peirde olie meulen daer op staende ende sijn olie backen soo deselve gestaen ende gelegen is op Eyckevliet, jurisdictie der prochie ende heerlijckhede van Hingene, landende aldaer oost ende zuyden s'heerenstraete, west Cornelis Ceulemans ende noorden sr. Van Overstraeten, wesende belast met eene cheijns van ses stuijvers t'jaers aen de capelle van Eyckvliet, groot van gronde, salvo justo een half bunder ende volgens het quohier van Hingene betaelende aldaer de lasten tot een daghwant sonder aen den cooper enige juste grootte toe te seggen. Sijnde de voorenstaende behuijsde hofstede soo ende gelijck die hier vooren is gespecifieert naer lanck roepens ingestelt bij Peeter van Heemelrijck f(ilius) Adriaen voor eene somme van vier duysent vijfentseventigh gulden courant die dese heeft ondertekent desen 16 meye 1769. Den onderschreven stelt hem borge voor de coopsomme in texte was ondertekent Cornelis Ceulemans. Den onderschreven verhoogt dit contract met ses guldens desen 13 juny 1769, was ondertekent Adriaenus de Budt. Den ondeschrreven verhoogt dese voorenstaende hofstede bij conditien vermelt, was ondertekent Adriaenus de Budt. Den onderschreven stelt hem borg voor Adriaenus de Budt voor de coopsomme van hofstede bij conditien vermelt, was ondertekent J. Wauters. Aldus wetelijck en publiequelijck vercocht desen 16 mey 1769, hebbende den vercooper dese beneffens bailliu borgemeester ende schepenen der prochie van Hingene ondertekent date als boven waeren ondertekent Joseph De Backer, J.P.A. Everaert Pauwels, J. Landuyt, Jan De Mayer ende Passchier De Decker.

Comparerende voor ons d'heer Alexander Joseph de Backer, meyer van den laethove van Eyckevliet geënclaveert binnen de prochie ende heerlijckhede van Hingene, Jan Schaerlaecken, Peeter Pauwels ende Joannes Pauwels, maetmannen van den selven laethove, in persoone d'heer Petrus Josephus Angelus Everaert welcken comparant wel ende wettelijck is ontgoet ende onterft van de behuijsde hofstede met den gronde van erve daer mede gaende breder uijtgedruckt bij de wetelijke conditien van vercoopinge van den sesthienden mey 1769, alhier annex, ende alhier mede comparerende Adrianus de Budt f(ilius) Andries, die is in deselfde behuijsde hofstede met den gronde van erve, als laetst hooger wel ende wettelijck gegoet ende geërft soo voor hem sijne huijsvrouwe als naercommelingen behoeve met alle solemniteijten in diergelijcke saecken geuseert ende lasten daer op uijtgaende dit naer dien den vercooper ende cooper hadden gepresteert den eedt van non amortisatie, ter manisse ende bij wijsdomme van meyer, mannen ende erflaeten boven genoemt die dese beneffens hem lieden griffier ende de comparanten hebben ondertekent, desen veerthienden juny 1769, waeren onderteeeckent J. de Backer, H. van Goethem, P. Pauwels, Jan Schaerlaecken, J. Pauwels, J.P.A. Everaert ende Adrianus de Budt."

Rond 1790 werd de olieslagerij gerund door Maria Theresia De Raedt (°11.10.1772 - +14.09.1859), weduwe van Henricus Hiel (°1769 - +29.08.1827) en van Petrus de Keersmaecker (°06.07.1799). Knechten waren Jacobus Selleslags (°02.04.1802), Francis Coppens (°1818) en Joannes De Decker (°31.10.1803). Meiden waren Joanna Maria Plettincx (°02.07.1802 - /27.11.1867) en Anna Catharina De Wachter (°28.05.1809). De olieslagerij werd overgenomen door Joannes Franciscus Maes (°15.02.1761 - +23.07.1832), gehuwd met Joanna Coomans (°25.08.1762 - +16.01.1848). Hun zoon Philippus (°19.03.1802 - +14.11.1870) en dochter Joanna (°22.05.1796 - +21.01.1867) namen de zaak over. Zij hadden een "olie paerde maecker" en een "lijnkoekmolen", bewogen doro paarden.

Op 26 april 1831 werd de goedgekeuring gegeven voor het oprichten van een nieuwe olieslagerij. Een ander zoon van Joannes Franciscus Maes, Petrus Ludovicux, richtte deze op in de Hoogstraat, ter hoogte an de watermolen. Vooraf werden er op zondagen 17 en 24 april, affiches aangeplakt in verband met een onderzoek naar bezwaren tegen de olieslagerij: "Dezer gemeente plaets van onze gewoone vergaderingen ten eynde aldaer nopende eene achter zijne wooning te Eykevliet onder deze gemeente door Petrus Ludovicus Maes op te rigten olieslagerij bewogen door een paerd, van onze ingezetenen en namentlijk van zijnen gebueren te nemen. Deze informatie, de commodo en incommodo, voorgeschreven bij artikel van het koninklijk besluit van 31 januari 1824, verklaren dat na aldaer van twee tot vier ueren des namiddags in zitting verbleven te heben, zich niemand om zijn gevoelen te uyten over de voordeelen of nadeelen, welke de onderhavige oprigting zou kunnen te weeg brengen, heeft aangeboden".

Petrus Van Der Elst (°03.10.1791 - 22.02.1856) gehuwd met Cornelia Selleslagh (°12.02.1792 - +28.04.1875) was olieslagersgast.

Op 27 december 1870 werd de oliemolen door notaris Louis Peeters uit Puurs openbaar verkocht in herberg "In de Leers" bij Petrus Jacobus Selleslagh. "Eenen schoonen oliemolen met goede steenen en liggende en draaiende werken, volstrekt in regel".

Danny POLFLIET

Literatuur

Danny Polfliet, "Molens van Eikevliet", "Klein-Brabants Molenboek". Jaarboek van de Vereniging voor Heemkunde in Klein-Brabant vzw, 44e jg., 2009, p. 78-86.

Stuur uw teksten over deze molen  | 
Stuur uw foto's van deze molen
  
Laatst bijgewerkt: dinsdag 26 juli 2016

 

De inhoud van deze pagina's is niet printbaar.

zoek in database zoek op provincie Stuur een algemene e-mail over molens vorige pagina Home pagina Naar bestaande molens