Windmolen op de Kasteelberg
700 m NW v.d. kerk
kadasterperceel A608
achter de Watermolen
De Windmolen op de Kasteelberg was een houten en later een stenen korenwindmolen, type bergmolen, gelegen op de zogenaamde Kasteelberg, een wal in de Koutermeers, achter de nog bestaande watermolen, aan de Edingseweg 401.
Jan Baptiste Joseph de Blondel kreeg op 5 april 1781 het octrooi voor de oprichting van een graanwindmolen in de heerlijkheid van Viane.
Bij het proces-verbaal van afpaling van de gemeente Viane op 28 maart 1819 lezen we: "il existe dans la commune deux moulins à vent, servant à moudre du grain, lesquels sont divisés en deux classes. (..) L a 2e classe est celui appartenant à Mons. Blondel en exploitation avec le molin à eau par Oriens Theodoor sans bail authentique. Il estime son produit brut à 150 francs, le tiers déduit pour frais de réparation et entretien, reste en produit net 100 francs".
De windmolen behoorde tot aan zijn sloop steeds toe aan dezelfde eigenaars als de watermolen.
We zien hem aangeduid in de Atlas der Buurtwegen (ca. 1842), met het grondvlak van een staakmolen op teerlingen, op de topografische kaart van Ph. Vandermaelen (ca. 1850) en op de kadasterkaart van P.C. Popp (ca. 1854) met een kleine figuratieve afbeelding van een stenen windmolen.
Eigenaars na 1819:
- 1819, eigenaar: de Blondel de Beauregard (1775-1848), Viane; pachter: Orins Theodoor (eveneens van de watermolen)
- voor 1828, eigenaar: de Blondel de Beauregard Eustacius Joseph, te Viane
- 26.03.1863, verklaring (volgens testament van 22.11.1848 voor notaris Facon) de Blondel de Beauregard Lamoral Alfred Louis (1811-1876), eigenaar te Brussel
- 11.11.1876, erfenis: de weduwe en de kinderen, waaronder de Blondel de Beauregard Alphonse-Marie-Ernest (1848-1912) (overlijden van Lamoral de Blondel de Beauregard).
De windmolen werd al in 1879 gesloopt. Zijn opbrengst lag veel lager dan die van de watermolen.
Lieven DENEWET & Herman HOLEMANS
Archieven en landkaarten
- Algemeen Rijksarchief Brussel, Financiële Raad, nr. 1913. Octrooi aan Jan Baptiste Joseph de Blondel voor de oprichting van een graanwindmoen in de heerlijkheid Viane, 5 april 1781.
- Ferrariskaart (ca. 1775) (niet aangeduid)
- Atlas der Buurtwegen (ca. 1844)
- Topografische kaart van Ph. Vandermaelen (ca. 1850)
- Kadastrale kaart van P.C. Popp (ca. 1855)
Werken
- "Inventaris van de wind- en watermolens in de provincie Oost-Vlaanderen naar gegevens van het Archief van het Kadaster. Eerste aflevering. De arrondissementen Aalst en Dendermonde", in: Kultureel Jaarboek voor de provincie Oost-Vlaanderen, XIV, 1960, 3 (Gent, 1962).
- H. Holemans, "Oostvlaamse wind- en watermolens. Kadastergegevens 1835-1990. Deel 8. Gemeenten U-Z", Opwijk, Studiekring "Ons Molenheem", Opwijk, 2008.
- J. De Ro & Molenzorg vzw, "Pleidooi voor de bescherming van vier watermolens in vier dorpen van Geraardsbergen", Molenecho's, XXXIV, 2006, 4, p. 249-271.
- Lieven Denewet, "Vijf Oost-Vlaamse moleninhuldigingen in 2006", Molenecho's, XXXIV, 2006, 4, p. 236-245.
- J. De Ro, "Waterkracht versus mechanische drijfkracht. Evolutie van de watermolens in Geraardsbergen en deelgemeenten. Deel 3 en slot", in: Gerardimontium, nr. 196, 2004, p. 8-22.
- P. Bauters & R. Buysse, "De Oostvlaamse watermolens. Inventaris 1980", Gent, 1980 (Kultureel Jaarboek voor de provincie Oost-Vlaanderen. Bijdragen, nieuwe reeks, 11).
- P. Bauters, "Oostvlaams molenbestand 1986", Gent, 1985 (Kultureel Jaarboek voor de provincie Oost-Vlaanderen. Bijdragen, nieuwe reeks, 25).
De inhoud van deze pagina's is niet printbaar.