Molenzorg

Ursel (Aalter), Oost-Vlaanderen


Prentkaart D. Hendrix, Plantijnlei 293, Antwerpen, ca. 1900 (coll. E. Plovyt, Ursel)
Collectie
Verdwenen Belgische Molens
Naam

Rozemolen
Keysersmolen
Molen De Keyser

Ligging
Molenkouterstraat 1
9910 Ursel (Aalter)

westzijde
hoek met Rozestraat
Roze, Meulekouter
kadasterperceel A585


toon op kaart
Type
Staakmolen, later stenen bergmolen
Functie
Korenmolen, later ook oliemolen
Gebouwd
voor 1365 (hout) / 1798 (hout, op torenkot) / 1858 (steen)
Verdwenen
1940 - mei, oorlog
Beschrijving / geschiedenis

De Rozemolen (naar de ligging) of Keysersmolen (naar de laatste molenaar) was aanvankelijk een houten korenwindmolen. Hij was gelegen op een hoge molenwal, op de westzijde van de Molenkouterstraat (nr. 1), op de hoek met de Rozestraat . Op de plaats staat thans een villa/

De eerste staakmolen werd die voor 1365 werd opgericht. Hij werd in 1798 vervangen door een staakmolen op torenkot, ingericht als koren- en oliemolen.

We zien hem aangeduid op:
- Ferrariskaart (ca. 1775) met het bruin symbool van een staakmolen
- Topografische kaart van Ph. Vandermaelen (ca. 1850)
- Kadastrale kaart van P.C. Popp (ca. 1855) met de benaming Roose Molen (een verwijzing naar het toponiem Roose of Roze).

Uit het proces-verbaal van afpaling van de gemeente Ursel in 1820: "il y a deux moulins à vent servant à moudre du grain; ils sont expoités par le propriétaire et sont de même valeur. J'ai évalué leur revenu par assimilation à ceux de première classe de Zomergem en égard à la population, savoir un revenu brut à 408 f."

De houten molenkast waaide om in een storm in 1857. Bij toestemming van de Bestendige Deputatie van de provincie Oost-Vlaanderen van 27 februari 1858 werd een herbouw toegestaan. Het werd een stenen bergmolen ingericht als graan- en oliemolen.

Eigenaars na 1830:
- voor 1834, eigenaar: De Muynck Petrus, molenaar te Ursel (de grond behoorde aan de familie de Mérode die hiervoor een jaarlijkse rente ontving van 3,53 frank).
- later, erfenis: de kinderen: a) De Muynck Honoré, minderjarige te Ursel, b) De Muynck Julie, minderjarige te Ursel, c) De Muynck Rosalie, minderjarige te Ursel, d) De Muynck Charles, minderjarige te Ursel, c) De Muynck Eugenie, minderjarige te Ursel en f) De Muynck, zonder beroep te Adegem (ovelrijden van Petrus De Muynck).
- 02.04.1847, erfenis: a) De Muynck Honoré, te Ursel, b) De Muynck Julie, te Ursel, c) De Muynck Rosalie, te Ursel, d) De Muynck Charles, te Ursel en e) De Muynck, zonder berope te Adegem (overlijden van Eugenie De Muynck)
- 24.12.1851, deling: De Muynck Karel, landbouwer te Ursel (notaris Hebbelynck)
- 29.04.1870, verkoop: De Keyser-Pollet Jan Baptiste, molenaar te Bassevelde en later te Ursel (notaris Bouckaert)
- 1911, gift: De Keyser-Nunninck Emile Francis, molenaar te Ursel
- 05.03.1935, erfenis: a) De Keyser Marie Sophia Emilia Adelina (voor 1/2 naakte eigendom / 1/2 vruchtgebruik), zonder beroep te Ursel en b) De Keyser-Nunninck Emile Francis, de weduwe (voor 1/2 vruchtgebruik), handelaarster te Ursel (overlijden van Emile De Keyser)
- 21.09.1938, erfenis: De Keyser Maria Sophia Emilia Adelina, handelaarster te Ursel (overlijden van de weduwe Nunninck van Emile De Keyser).

Rond 1900 was het onderste gedeelte van de romp zwart geteerd, terwijl het bovendeel witgekalkt bleef. De molen werd beschoten in mei 1940, nadien gesloopt en de molenberg afgegraven. Er bleef een foto bewaard van de puinen, waarop we de gekantelde kollergang zien.

Literatuur

Landkaarten
- Ferrariskaart (ca. 1775) met het bruin symbool van een staakmolen
- Atlas der Buurtwegen (ca. 1844) (niet aangeduid)
- Topografische kaart van Ph. Vandermaelen (ca. 1850)
- Kadastrale kaart van P.C. Popp (ca. 1855).

Werken
De Potter F. & Broeckaert J., Geschiedenis van de gemeenten der provincie Oost-Vlaanderen, reeks I, deel 6, Gent, 1864- 1870.
Moelaert R. & Ryserhove A., Heemkundige speurtocht door Ursel, in "Ons Meetjesland", IX, 2, 1976, p. 42-72.
Ryserhove A. & Vandeveire J., Oud Ursel, in Appeltjes van het Meetjesland, Jaarboek nr. 24, 1973 p. 244-305.
Verstraete D., Historische verkenningen in het Meetjesland, Maldegem, 1982, p. 155-199.
"Inventaris van de wind- en watermolens in de provincie Oost-Vlaanderen naar gegevens van het Archief van het Kadaster. De arrondissementen Eeklo en Gent", in: Kultureel Jaarboek voor de provincie Oost-Vlaanderen, XV, 1961, 2, p. 168 (Gent, 1962), p. 167.
H. Holemans, "Oostvlaamse wind- en watermolens. Kadastergegevens 1835-1990. Deel 8. Gemeenten U-Z", Opwijk, Studiekring "Ons Molenheem", Opwijk, 2008.
Ryserhove A., Het Knesselare en Ursel van toen, Brugge, 1983, p. 130-131.
Bogaert C., Lanclus K. & Verbeeck M., Inventaris van het cultuurbezit in België, Architectuur, Provincie Oost-Vlaanderen, Arrondissement Gent, Kantons Waarschoot - Zomergem, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen 12N5, Brussel - Turnhout, 1994.

Overige foto's

<p>Rozemolen<br>Keysersmolen<br>Molen De Keyser</p>

Foto 1940, na de vernieling. Let op de gekantelde kollergang (coll. Mike Ekelschot, Gent)

<p>Rozemolen<br>Keysersmolen<br>Molen De Keyser</p>

Links achtergrond Rozemolen, midden Braetsmolen, rechts Steyaertmolen. Prentkaart 1890-1900 (coll. D. Vandenbulcke, Staden)

Stuur uw teksten over deze molen  | 
Stuur uw foto's van deze molen
  
Laatst bijgewerkt: zondag 8 maart 2020

 

De inhoud van deze pagina's is niet printbaar.

zoek in database zoek op provincie Stuur een algemene e-mail over molens vorige pagina Home pagina Naar bestaande molens