Molenzorg

Woubrechtegem (Herzele), Oost-Vlaanderen


Algemeen
Collectie
Verdwenen Belgische Molens
Naam

Hollebekemolen
Hellemolen
Molen De Loof

Ligging
Hoevenstraat 1
9550 Woubrechtegem (Herzele)

westzijde
hoek met Hellestraat
Berg
Hollebeke
Molenveld
1,5 km O v.d. kerk
kadasterperceel B341


toon op kaart
Type
Staakmolen
Functie
Korenmolen
Gebouwd
voor 1250 / begin 17de eeuw
Verdwenen
ca. 1580, oorlog / 1923, sloop
Beschrijving / geschiedenis

De Hollebekemolen of Hellemolen was een houten korenwindmolen op de westzijde van de Hoevenstraat (nr. 1), op de hoek met de Hellestraat, op de Berg, Hollebeke, Molenveld (oude toponiemen).

De staakmolen werd voor 1250 gebouwd, werd  meermaals vernield (zoals rond 1580) en telkens opnieuw op de oude molenberg herbouwd.

Uit de penningkohieren van Woubrechtegem (1571), f° 9 r°: "Joos van Wassenhoven haudt in pachte van Jan van Wassenhoven de cooren wintmolen te Woubrechteghem met een half bunder lants daer de muelen op staet mets een huusken daerop staende voer 8 p. gr. tj(ae)rs".

We zien hem niet aangeduid op de Villaretkaart (1745-1748), maar wel op:
- Ferrariskaart (ca. 1775) met het bruin symbool van een staakmolen en met de benaming "Hollebeke Molen"
- "Atlas der Buurtwegen" (ca. 1844) met het grondvlak van een staakmolen op teerlingen en met de benaming "Hellemolen, Moulin".
- de topografische kaart van Ph. Vandermaelen (ca. 1850) als "Helle Molen"
- de kadastrale kaart van P.C. Popp (ca. 1855) als "Helle Molen Moulin".

Op 8 oktober 1806 werd in de herberg “het Schepen-huys” te Herzele,  bewoond  door Jan-Baptist Burms, openbaar verkocht: de hofstede, met landerijen en meersen, genaamd het “Hof t’Hollebeke”, 17 bunderen groot, gebruikt door Adriaen Bayens, met o.m. een bijhorende partij land “op het Meuleveld”. Als tweede koop wordt tegelijk verkocht: de korenwindmolenberg van het voornoemde partij Goed t’ Hollebeke te Woubrechtegem, 1 dagwand groot, in cijns bij de weduwe De Loof, die eigenares is van het huis, de gebouwen en de molen. Inlichtingen bij notaris Charles Antone de Vinck, te Gent (Hoogstraat) (advertentie in de "Gazette van Gend", nr. 1310, 6 oktober 1806.)

Het proces-verbaal van afpaling van de gemeente Woubrechtegem uit 1813 vermeldt: "il existe dans la commune un seul moulin qui est à vent, et sert uniquement à moudre du grain. Le propriétaire l'exploite lui-même. L'expert estime qu'n égard à sa construction, à sa situation et à l'usage qu'on retire, il peut être évalué burt à 240 f. Le tiers déduit reste en produit net 160f. Le moulin est situé Son A n° 519".

Eigenaars na 1830:
- voor 1834, eigenaar: De Loof Jan, molenaar te Woubrechtegem
- na 1840, erfenis: de weduwe en de kinderen (overlijden van Jan De Loof)
- later, erfenis: de kinderen (overlijden van de weduwe van Jan De Loof)
- 03.02.1865, deling: a) De Loof Charles Louis, molenaar te Woubrechtegem, b) De Loof Donaat, c) De Loof Benedict en d) De Loof Leon, onderpastoor te Deftinge (notaris De Vuyst)
- 13.02.1900, erfenis: a) De Loof-Van Impe Emiel, molenaar te Woubrechtegem en b) De Loof Leon, priester te Semmerzake (overlijden van Felix De Loof)
- 23.02.1902, erfenis: a) De Loof-Van Impe Emiel, molenaar te Woubrechtegem (overlijden van Leon De Loof)
- 07.07.1920, verkoop: Meerman-Van der Bracht Adelin, landbouwer te Woubrechtegem (notaris Scheerlinck)

De staakmolen werd in 1923 gesloopt.

Lieven DENEWET, Georges SOUFFREAU & Herman HOLEMANS

Bijlagen

Georges L. Souffreau, Geschiedenis van de houten korenwindmolen te Woubrechtegem genaamd Hollebekemolen of Hellemolen (voor 1250 – 1923) en van de molenaarsfamilie De Loof, Woubrechtegem, januari 2005. 150 pagina’s A4, zwart-wit afbeeldingen en kaarten. Bij de auteur, Bosstraat 30, 9550 Woubrechtegem, tel. 053.627693, e-mail: gsouffreau@telenet.be. Prijs: € 12,50 en 3,10 € port, bankrekening 850-8120967-28.
Al in 1250 stond er te Woubrechtegem (deelgemeente van Herzele, Oost-Vlaanderen) een windmolen, de Hollebekemolen of Hellemolen. Hij werd meermaals vernield en telkens opnieuw op de oude molenberg herbouwd, tot hij in 1923 werd verkocht en ontmanteld.  De studie is gebaseerd op uitgebreid eigen archiefonderzoek.

Literatuur

Archieven en landkaarten
- Stadsarchief Gent, penningkohieren van Woubrechtegem (1571), f° 9 r°
- Villaretkaart (1745-1748) (niet aangeduid).
- Ferrariskaart (ca. 1775) 
- "Atlas der Buurtwegen" (ca. 1844) 
- de topografische kaart van Ph. Vandermaelen (ca. 1850) 
- de kadastrale kaart van P.C. Popp (ca. 1855)

Gedrukte bronnen
- "Gazette van Gend", nr. 1310, 6 oktober 1806.

Werken
- Georges L. Souffreau, "Geschiedenis van de houten korenwindmolen te Woubrechtegem genaamd Hollebekemolen of Hellemolen (voor 1250 – 1923) en van de molenaarsfamilie De Loof", Woubrechtegem, 2005. 150 p. 
- "Inventaris van de wind- en watermolens in de provincie Oost-Vlaanderen naar gegevens van het Archief van het Kadaster. Eerste aflevering. De arrondissementen Aalst en Dendermonde", in: Kultureel Jaarboek voor de provincie Oost-Vlaanderen, XIV, 1960, 3 (Gent, 1962), p. 174-175.
- H. Holemans, "Oostvlaamse wind- en watermolens. Kadastergegevens 1835-1990. Deel 8. Gemeenten U-Z", Opwijk, Studiekring "Ons Molenheem", Opwijk, 2008.

Stuur uw teksten over deze molen  | 
Stuur uw foto's van deze molen
  
Laatst bijgewerkt: donderdag 12 december 2019

 

De inhoud van deze pagina's is niet printbaar.

zoek in database zoek op provincie Stuur een algemene e-mail over molens vorige pagina Home pagina Naar bestaande molens