Molenzorg

Smeerebbe-Vloerzegem (Geraardsbergen), Oost-Vlaanderen


Algemeen
Collectie
Verdwenen Belgische Molens
Naam

Molen van Vloerzegem
Molen Van Damme

Ligging
Varingstraat 33
9506 Smeerebbe-Vloerzegem (Geraardsbergen)

ten W ervan
700 m ZW v.d. kerk
grens met Schendelbeke en Idegem
kadasterperceel A297


toon op kaart
Type
Staakmolen
Functie
Korenmolen
Gebouwd
voor 1294 / voor 1452
Verdwenen
1928, sloop
Beschrijving / geschiedenis

De Vloerzegemmolen was een houten korenwindmolen, aan de westzijde van de Varingstraat (nr. 33), op de grens met Schendelbeke en Idegem.

Margriet van Enghien, overleden in 1290, weduwe van Raas van Liedekerke, vermeldt in haar testament van 21 november 1294 een windmolen te "Vlusinghen" bij Geraardsbergen. In 1396 wordt alhier een zekere weduwe Jan Meulemans vermeld.

De molen werd opnieuw vernoemd in 1452 en 1482: "beneden den molenberghe" (Rijksarchief Gent, fonds Bisdom, M. 67, Curegoederen, f° 16 r°, anno 1482).

Volgens het penningkohier van Vloerzegem van 1572 (f° 6 r°) verpachtte de graaf van Bueren de molen aan Jan van Hughevelde: "Jan van Hughevelde heeft in pachte vanden grave van Bueren zekeren wintmuelen om 122 p. par. tjrs". 

We zien de molen aangeduid op:
- Villaretkaart (1745-1748) met het symbool van een staakmolen en met de benaming "Moulin d'Ighem" (= Idegem, ten onrechte dus aldaar gelokaliseerd)
- Ferrariskaart (ca. 1775) met het bruin symbool van een staakmolen en met de benaming "Moulin de Vloerseghem"
- Atlas der Buurtwegen (ca. 1844) met het grondvlak van een staakmolen op teerlingen
- Topografische kaart van Ph. Vandermaelen (ca. 1850) met de benaming "M(in) de Vloersegem".
- Kadastrale kaart van P.C. Popp (ca. 1855)

Uit het proces-verbaal van afpaling van de gemeente Vloerzegem in 1819:
"il existe dans la commune un moulin à vent, servant à moudre du grain, occupé par le propriétaire n° 326. L'expert estime qu'il doit petre évalué à 300 frs., dont le 1/3 déduit pour réparation et entretien fait un revenu net de 200,00 frs."

Eigenaars na 1830:
- voor 1834, eigenaar: Van Lierde Joseph, de weduwe, molenarin te Smeerebbe-Vloerzegem
- 1850, erfenis: (verklaring van 12.07.1850) de kinderen (kinderen = a) Van Lierde Sophie, landbouwster te Schendelbeke en b) Van Lierde Frans, landbouwer te Schendelbeke (overlijden van de weduwe van Joseph Van Lierde)
- 29.10.1880, verkoop: Van Damme-Laurent Benedict, landbouwer te Smeerebbe-Vloerzegem (notaris De Turck)
- na 1884, erfenis: de erfgenamen van de vrouw (overlijden van vrouw Laurent)
- 28.08.1892, verkoop: a) Van Damme Benedict (voor 11/12), landbouwer te Smeerebbe-Vloerzegem en b) Van Damme Remi (voor 1/12), minderjarige te Smeerebbe-Vloerzegem (notaris De Turck)
- 09.10.1900, verkoop: Van Damme-Carion Benedict, molenaar te Smeerebbe-Vloerzegem (notaris De Clercq)
- 09.12.1913, erfenis: de weduwe en de kinderen (overlijden van Benedict Van Damme)
- 22.07.1924, erfenis: de kinderen (overlijden van de weduwe Carion van Benedict Van Damme)

Tot 1880 was de molen in het bezit van de molenaarsfamilie Van Lierde, vanaf 1880 van de landbouwers-molenaars Van Damme. De laatste molenaar was Benedict Van Damme-Carion.

Er was een blikseminslag op 14 mei 1911, maar deze richtte geen schade aan.

De staakmolen werd in 1928 gesloopt.

Lieven DENEWET & Herman HOLEMANS

Bijlagen

De Volksstem, 14.05.1911.
Onweder. De bliksem viel in den windmolen van zekeren Van Damme, doch zonder er schade aan te richten.

Literatuur

Archieven en landkaarten
- Rijksarchief Gent, fonds Bisdom, M. 67, Curegoederen, f° 16 r°, anno 1482.
- Stadarchief Gent, Penningkohier van Vloerzegem (1572), f° 6 r°
- Villaretkaart (145-1748) 
- Ferrariskaart (ca. 1775) 
- Atlas der Buurtwegen (ca. 1844)
- Topografische kaart van Ph. Vandermaelen (ca. 1850) 
- Kadastrale kaart van P.C. Popp (ca. 1855)

Gedrukte bronnen en kranten
De Volksstem, 14.05.1911.

Werken
Luc Goeminne, "Twee oude windmolenvermeldingen in de streek van Geraardsbergen", Molenecho's, X, 1982, 3, p. 108.
Guy de Liedekerke, "Histoire de la famille de Gavre et de Liedekerke", deel 2, 1959.
J. De Brouwer, Buitenpoortersboek van Geraardsbergen van 1396", met bewerking, Gent, 1954.
J. De Brouwer, "De Molens in het Land van Aalst omstreeks 1575", 1959.
P. Vander Maelen, "Dictionnaire géographique de la Flandre Orientale", Brussel, 1834.
"Inventaris van de wind- en watermolens in de provincie Oost-Vlaanderen naar gegevens van het Archief van het Kadaster. Eerste aflevering. De arrondissementen Aalst en Dendermonde", in: Kultureel Jaarboek voor de provincie Oost-Vlaanderen, XIV, 1960, 3 (Gent, 1962).
H. Holemans, "Oostvlaamse wind- en watermolens. Kadastergegevens 1835-1990. Deel 7. Gemeenten S-T", Opwijk, 2007.

Mailberichten
Eduard Swinnen, 18.04.2014.

Stuur uw teksten over deze molen  | 
Stuur uw foto's van deze molen
  
Laatst bijgewerkt: donderdag 12 december 2019

 

De inhoud van deze pagina's is niet printbaar.

zoek in database zoek op provincie Stuur een algemene e-mail over molens vorige pagina Home pagina Naar bestaande molens