Molenzorg

Strijpen (Zottegem), Oost-Vlaanderen


Algemeen
Collectie
Verdwenen Belgische Molens
Naam

Houten Molen
Molen Lembourg

Ligging
Molenkouter 107
9620 Strijpen (Zottegem)

noordwestzijde
1 km ten O v.d. kerk
kadasterperceel A588


toon op kaart
Type
Staakmolen
Functie
Korenmolen
Gebouwd
tussen 1775 en 1794 / 1801
Verdwenen
1800 - 9 november, storm / 1876
Beschrijving / geschiedenis

De Houten Molen of Molen Lembourg (naar de laatste uitbater) was een houten korenwindmolen, type staakmolen, aan de noordwestzijde van Molenkouter, bereikbaar via een (nu verdwenen) dreef links van nr. 107, op 1 km ten oosten van de kerk van Strijpen. Hij stond heel dicht bij de stenen windmolen van Strijpen (zie aldaar).

De Houten Molen werd opgericht tussen 1775 en 1794. Samen met de nabijgelegen watermolen (Leirensmolen, zie aldaar) behoorde de molen tot de bezittingen van de heren van Zottegem. De boerderij was immers een neerhof van het (nog bestaand) Egmontkasteel te Zottegem. 

0p 9 november 1800 waaide die houten graanwindmolen om tijdens een orkaan, maar werd heropgebouwd door J. Cantaert.

In 1803 werden beide molens verkocht als nationaal goed. Ze geraakten in het bezit van Jacques Cantaert, die al pachter was van de watermolen.Deze gezamenlijke eigendom (water- én windmolen) heeft natuurlijk zijn voordelen. Het blijkt ook wel ingegeven te zijn uit noodzaak. Uit een rapport van 1823 blijkt immers dat er niets steeds voldoende water voorhanden was.

We zien hem afgebeeld op:
- Atlas der Buurtwegen (ca. 1844) met het grondvlak van een staakmolen op teerlingen
- Topografische kaart van Ph. Vandemaelen (ca. 1850)
- Kadastrale kaart van P.C. Popp (ca. 1855) met een tekeningetje van een staakmolen

Uit het proces-verbaal van afpaling van de gemeente Strijpen in 1823:
"Daar bestaan te Strijpen twee windmolens, toebehoorende aan Jacobus Cantaert en aan J. Cambien. Den molen van den eerstgenoemden dient tot het malen van graan en den tweeden tot maken van olie en schors. Die molens zijn zeer voordelelig gelegen en den taksateur is van gevoelen dat zij een gelijke waarde hebben. Over deze eigendommen geene pachtcontracten hebbende kunnen bekomen, heeft men zich moeten vergenoegen met inichtingen bij de eigenaren en andere gebruikers van molens in te winnen. Den uitslag van deze en naar de schattingen der molens in de vredegerechten Maria-Hoorebeke en Oosterzele, dight bijgelegen aan het vredegerecht Sottegem, tot lijn nemende van zijne werking, heeft den taksateur die molens geschat op eene huurwaarde van 180 gulden, waarvan een derde voor herstel en onderhoud moet afgetrokken worden, blijft dus voor zuivere jaarlijksche opbrengst tot 120 gulden."

Eigenaars na 1800:
- tot 23.09.1803: graaf van Egmont
- 23.09.1803, verkoop: Cantaert Jacobus, molenaar te Strijpen
- 08.02.1839, verkoop: Vanderstockt-Allegaert Guillaume, molenaar te Strijpen (notaris Galle)
- later, eigenaar: De Portemont Jan Baptist, molenaar te Strijpen
- 07.06.1874, verkoop: Lembourg Charles Louis, molenaar te Strijpen (notaris Galle).

Al in 1876 verdween de molen.

Lieven DENEWET & Herman HOLEMANS

Bijlagen

Uit het proces-verbaal van afpalig van 1823
Daar bestaan te Strijpen twee windmolens, toebehoorende aan Jacobus Cantaert en aan J. Cambien. Den molen van den eerstgenoemden dient tot het malen van graan en den tweeden tot maken van olie en schors. Die molens zijn zeer voordeelig gelegen en den taksateur is van gevoelen dat zij een gelijke waarde hebben. Over deze eigendommen geene pachtcontracten hebbende kunnen bekomen, heeft men zich moeten vergenoegen met inlichtingen bij de eigenaren en andere gebruikers van molens in te winnen. Den uitslag van deze en naar de schattingen der  molens in de vredegerechten Maria-Hoorebeke en Oosterzele, dight bijgelegen aanhet vredergercht Sottegem, tot lijn nemende van zijne werking, heeft den taksateur die molens geschat op eene huurwaarde van 180 gulden, waarvan een derde voor herstel en onderhoud moet afgetrokken worden, blijft dus voor zuivere jaarlijksche opbrengst tot 120 gulden.

Literatuur

Landkaarten
- Ferrariskaart (ca. 1775) (niet afgebeeld)
- Atlas der Buurtwegen (ca. 1844) 
- Topografische kaart van Ph. Vandemaelen (ca. 1850)
- Kadastrale kaart van P.C. Popp (ca. 1855) 

Werken
- F. De Potter & J. Broeckaert, "Geschiedenis van de gemeenten der provincie Oost-Vlaanderen", Gent (1900), reeks V, dl. IV.
- F. Watté, "Bijdrage tot de geschiedenis van Strijpen en St. Goriks-Oudenhove", Zottegem, 1990.
- Marcel Hoebeke, Michel Van den Bossche, "Beelden van toen: Zottegem, Velzeke, Strijpen, Oombergen, Leeuwergem, Grotenberge, Erwetegem, Godveerdegem, Sint-Goriks-Oudenhove, Elene, Sint-Maria-Oudenhove", Nieuwkerken-Waas, Het Streekboek, 1985, 128 p.
- Inventaris van de wind- en watermolens in de provincie Oost-Vlaanderen (...). I. De arrondissementen Aalst en Dendermonde". Gent, 1962, p. 99-100 (Kultureel Jaarboek voor de provincie Oost-Vlaanderen, XIV, 1960, 3).£
- H. Holemans, "Oostvlaamse wind- en watermolens. Kadastergegevens 1835-1990. Deel 7. Gemeenten S-T", Opwijk, 2007.

Stuur uw teksten over deze molen  | 
Stuur uw foto's van deze molen
  
Laatst bijgewerkt: zondag 15 december 2019

 

De inhoud van deze pagina's is niet printbaar.

zoek in database zoek op provincie Stuur een algemene e-mail over molens vorige pagina Home pagina Naar bestaande molens