Molenzorg

Wortegem (Wortegem-Petegem), Oost-Vlaanderen


Verzameling Ons Molenheem
Collectie
Verdwenen Belgische Molens
Naam

Stuivenbergmolen
De Stuivenberg

Ligging
Stuivenbergstraat
9790 Wortegem (Wortegem-Petegem)

zijde Rijborgstraat
Stuivenbergkouter
2,5 km NW v.d. kerk
kadasterperceel D469


toon op kaart
Type
Staakmolen
Functie
Korenmolen
Gebouwd
voor 1580 / ca. 1600 / 1690 / 1770
Verdwenen
1597 - oktober, storm /voor 1690 / voor 1770 / 1962 - 16 december, ingestort
Beschrijving / geschiedenis

De Stuivenbergmolen was een houten korenwindmolen op de Stuivenbergkouter, tussen de Stuivenbergstraat en de Rijborgstraat, op de hoogte tussen Wortegem en Waregem, op 2,5 kilometer ten noordwesten van de kerk van Wortegem. Volgens een overlevering was de molennaam ontleend aan de licht verstuivende zandgrond van de omligende landerijen.

Hij waaide om in oktober 1597. In dezelfde nacht waaiden ook de Hoogmolen van Kruishoutem en de Driehoekmolen van Waregem om. Al deze molens zijn slechts op een tiental kilometer van elkaar verwijderd. Er zijn ons geen meldingen bekend van andere molens die in dezelfde periode omwaaiden, zodat we kunnen aannemen dat hier hier om een windhoos ging en niet om een echte orkaan. Merkwaardig is dat het onheil werd toegeschreven aan heksenwerk. De heksen die ervan verdacht werden, kwamen op de brandstapel terecht...
De molen werd rond 1600 herbouwd, nogmaals in in 1690 (toen tijdelijk "Moulin Steisfimbry" genoemd) en in 1770 door De Lettere.

Molenaar op de "Stuyvenberg" in 1742 was Pieter Van de Hende.

Uit het proces-verbaal van afpaling van de gemeente Wortegem uit 1820:
"il existe cinq moulins à vent, dont 4 de la 1e classe et un de 2e classe.
la 1ère construite de bois et briques servent à moudre des grains et presse l'huile, ils sont exploités par leurs propriétaires, excepté le n° 9, Section C, qui est en location moyennant la somme de 200 francs. J'estime la 1ere classe à 150 frs., déduction du tiers pour frais d'entretien 50 frs., reste en produit net 100 frs."
La 2ième, construite en bois, sert à moudre des grains, est exploité par son propriétaire. J'estime qu'à raison de sa construction et situation il doit être évalué à 120 F; déduction du tiers pour frais de réparation 40 frs., reste en produit net 80 frs."

De windmolen werd in 1834 ondergebracht in klasse 2, met een kadastraal inkomen van 190 frank.

Eigenaars na 1830:
- voor 1834, eigenaar: De Letter-Ronsse Pierre Bernard, de kinderen
- 28.06.1845, deling: Veys-De Letter Emmanuel, landbouwer te Petegem (onderhandse akte)
- 26.02.1852, verkoop: Aelvoet Francis, molenaar te Nokere (notaris Saby)
- 27.12.1859, verkoop: Roman Auguste, landbouwer te Maarke-Kerkem (notaris Saby)
- later, erfenis: Maes Frederic, de erfgenamen
- 12.08.1867, verkoop: Maes Pierre, landbouwer te Semmerzake (notaris Saby)
- 11.06.1880, verkoop: Van der Plancken-Vercruysse Ferdinand, molenaar te Wortegem (notaris De Ridder)
- 05.11.1881, erfenis: de weduwe en kinderen Jan Isidoor (overlijden van Ferdinand Van der Plancken)
- 07.06.1886, verkoop: Van de Putte-Van Brabant Frederik, brouwer te Tiegem (notaris De Ridder)
- 02.04.1893, erfenis: de weduwe en de kinderen (overlijden van Frederik Van de Putte)
- 02.01.1895, deling: Van de Putte-De Wolf Julien, molenaar te Oudenaarde (notaris Van Damme)
- 26.06.1919, verkoop: Ghistelinck Adolphe Hubertus, molenaar te Wortegem (notaris Van de Velde)
- 10.01.1916, verkoop: Van der Straeten-Crespol Maurice, landbouwer te Wortegem (notaris Verleyen)

Pieter Francies Aelvoet, zoon van Charles Aelvoet en Francisca De Vos uit Schorisse, kocht de Stuivenbergmolen aan op 26 februari 1852. Voorheen, vanaf 1841, was hij de pachter van de Botermolen van Nokere. Francies Aelvoet  was geboren te Sint-Maria-Horebeke op 20 december 1812 en overleed te Salins (F) op 10 september 1865. Hij was gehuwd te Maarke-Kerkem op 17 augustus 1839 met landbouwster Rosalie Elebaut, geboren te Maarke-Kerkem op 7 september 1814 en overleden te Wortegem op 3 maart 1858. Ze verkochten de Stuivenbergmolen in 1859 aan Auguste Roman.

Molenaar Ghistelinck hield de molen in de jaren 1930 nog in werking. In deze roggestreek, in de nabijheid van sparrenbossen, had hij vrij veel maalwerk.

Op 16 december 1962 stortte de erg vervallen en scheefgezakte  staakmolen in.

Lieven DENEWET & Julien VANDEPUTTE

Bijlagen

"De molenaarsfamilie Aelvoet" door Carlos Aelvoet, Wortegem-Petegem

Charles Aelvoet, geboren te Etikhove op 21 maart 1787, overleden te Schorisse op 6 maart 1837, landbouwer en molenaar. Hij was gehuwd met Francisca De Vos, geboren te Sint-Maria-Horebeke op 21 december 1781 en overleden te Schorisse op 17 maart 1869.
Charles Aelvoet was de zoon van landbouwer Pieter Aelvoet, gedoopt te Etikhove op 8 juli 1729 en er overleden op 21 november 1811. Hij was gehuwd te Etikhove in 1759 met Joanna Catherine Aelvoet, geboren te Etikhove in 1730 en er overleden in 1766. Hij huwde een tweede keer te Etikhove in 1768 met Anne Francisca Van Ceunebroeck, geboren in 1729 en overleden te Etikhove in 1788.

De tien kinderen van Charles Aelvoet en Francisca De Vos:

1. Ivo Alevoet, molenaar-landbouwer, geboren te Etikhove in 1811 en overleden na 1863. Hij was gehuwd te Etikhove in 1837 met Pharaildis Baert, geboren te Etikhove in 1814 en er overleden in 1842. Hij was een tweede keer gehuwd te Sint-Denijs-Boekel in 1844 met landbouwster Amelia Spildoorn, geboren in 1819 en overleden na 1863.

2. Pieter Francis Aelvoet. molenaar-landbouwer te Nokere en Wortegem-Petegem, geboren te Sint-Maria-Horebeke op 20 december 1812 en overleden te Salins (F) op 10 september 1865. Hij was gehuwd te Maarke-Kerkem op 17 augustus 1839 met landbouwster Rosalie Elebaut, geboren te Maarke-Kerkem op 7 september 1814 en overleden te Wortegem op 3 maart 1858. In 1841 was hij "aenkomenden paghter" van de Botermolen te Nokere, in opvolging van Louis De Baere. Op 26 februari 1852 kocht hij  de Stuyvenbergmolen van Wortegem-Petegem aan, die hij in 1859 weer doorverkocht.
De 11 kinderen van Francies Aelvoet en Roaslie Elebaut:
1. Marie Thérèse Aelvoet, geboren te Schorisse op 28 mei 1840.
2. Leopoldus Aelvoet, muldersgast, geboren te Nokere-Legenhoek op 12 juni 1842, overleden na 1873. Hij was gehuwd in juni 1872 te Gent met Amelia Flamant, keukenmeid, geboren te Gent op 25 november 1847 en overleen na 1873.
Zoon: Raymundus Livinus Franciscus Aelvoet, geboren te Velzeke op 11 mei 1873.
3. Jan Baptiste Aelvoet, geboren te Nokere-Legenhoek op 6 mei 1844 en er overleden op 11 mei 1844.
4. Marie Eulalie Aelovet, geboren te Nokere-Legenhoek op 24 mei 1845.
5. Sidonie Clémence Aelvoet, landbouwwerkster, geboren te Nokere-Legenhoek op 4 augustus 1846 en overleden te Oudenaarde op 15 februari 1920, gehuwd in 1875 met Désiré Joseph De Graeve, geboren te Bevere-Oudenaarde op 1 januari 1844 en overleden te Oudenaarde op 5 juli 1927. Ze hadden 3 kinderen.
6. Richard Aelvoet, geboren te Nokere-Legenhoek op 17 mei 1849.
7. Marie Stephanie Aelvoet, geboren te Nokere-Legenhoek op 21 maart 1851, overleden te Oudenaarde op 12 november 1924. Hij was gehuwd met Antoine de Witte.
8. Marie Euphraisie Aelvoet, geboren te Nokere-Legenhoek op 20 maart 1852, overleden te Oudenaarde op 3 januari 1914. Zij was gehuwd met Henricus Livinus Flamant, bediende, geboren te Gent op 28 mei 1850 en overleden te Wingene op 19 mei 1911.
9. Charles Louis Aelvoet, geboren te Wortegem op 25 januari 1854.
110. Marie Octavie Aelvoet, dienstmeid, geboren te Wortegem op 19 februari 1856.
11. Marie Elodie Aelvoet, geboren te Wortegem op 21 februari 1858 en er overleden op 12 juni 1859.

3. Virginie Aelvoet, geboren te Sint-Maria-Horebeke in 1814 en overleden in Maarte-Kerkem in 1847. Hij huwde te Schorisse in 1843 met Frances De Craeye, geboren te Maarke-Kerkem in 1801 en er overleden in 1845.

4. Amelius Frederik Aelvoet, molenaar, geboren te Schorisse op 2 maart 1816 en overleden te Zegelsem in 1864. Hij had drie kinderen: Jan Aelvoet (°1840), Charles Pieter Aelvoet (°1842) en Marie Aelvoet (°1844). 

5. Ida Aelvoet, geboren te Schorise op 28 oktober 1817 en overleed er 10 mei 1841. Zij bleef ongehuwd.

6. Leon Aelvoet, landbouwer-molenaar, aanvankelijk te Schorisse, geboren te Schorisse op 26 juli 1819 en overleden te Sint-Maria-Horebeke op 12 november 1873. Hij huwde te Sint-Maria-Horebeke in 1857 met Amelia Perpetua Van Malleghem, geboren te Etikhove in 1809 en overleden te Sint-Maria-Horebeke in 1885.

7. Thérèse Aelvoet, landbouwster, geboren te Schorisse in 1821 en er overleden in 1845. Zij bleef ongehuwd.

8. Pieter Aelvoet, landbouwer-molenaar te Schorisse, geboren te Schorisse op 7 juli 1823 en er overleden op 11 november 1888. Hij huwde op 31 mei 1865 te Maarke-Kerkem met landbouwster Rosalia Ysebaert, geboren te Maarke-Kerkem op 2 maart 1823 en overleden te Schorisse op 22 december 1913.
Uit het bevolkingrerigster van Schorisse van 1867.
Adres: Langestraat 2.
Inwonenden:
- Francisca De Vos, huishoudster, moeder van Pieter, weduwe van Charles Aelvoet.
- Leo Aelvoet, neef, muldersgast. Geboren te Nokere in 1842. Vertrok naar Brussel in 1867.
- Sidonie Aelvoet, landbouwwerkster, geboren te Nokere op 12 augustus 1847. Vertrok naar Geraardsbergen op 12 november 1869.
- Louis Kesteleyn, muldersknecht, geboren te Schorisse in 1840.
- Hortense Ysebaert, scholier, natuurlijk kind van Melania Ysebaert, overleden op 5 februari 1879.
Zoon van Pieter Aelvoet en Rosalie Ysebaert:
Remi Aelvoet, molenaar-landbouwer, geboren te Schorisse op 30 mei 1868, gehuwd te Sint-Maria-Horebeke op 24 september 1890 met Maria Emma Anselin, landbouwster, geboren te Sint-Maria-Horebeke op 20 september 1868 en er overleden na 1900.
Kinderen van Remi Aelvoet en Maria Emma Anselin:
1. Pieter Georges Aelvoet, geboren te Schorise op 28 augustus 1891. Verhuisde naar Watermaal-Bosvoorde in 1920.
2. Pascal Victor Aelvoet, geboren te Schorisse op 31 maart 1893.
3. Leo Julius Joseph Aelvoet, landbouwer, geboren te Schorisse op 19 maart 1895, gehuwd te Schorisse in 1961 met Bertha Marie Hortensia Bochstael, geboren te Schorisse op 19 januari 1906.
4. Maria Aelvoet, geboen te Schorisse op 14 augustus 1897, gehuwd te Schorisse op 12 augustus 1920 met Hoineruy Carolus Eyman, geboren na 1890.
5. Urbain Cyril Aelvoet (I), geboren te Schorisse op 20 oktober 1899 en er overleden op 22 mei 1901.
6. Urbain Cyril Aelvoet (II), landbouwer, geboren te Schorisse op 18 augustus 1901 en overleden na 1950. Hij was gehuwd met Ivonne Clarisse Bertha Catherine Vander Linden, geboren te Sint-Kornelis-Horebeke op 29 april 1907 en overleden na 1950.
7. Hilda Cordula Paula Aelvoet, geboren te Schorisse op 5 mei 1903.
8. Fedor Désiré Aelvoet, geboren te Schorisse op 24 juni 1905 en overleden te Waregem op 27 augustus 1988. Hij was gehuwd met Andrea Maria Aline Bockstael, geboren te Schorisse op 24 november 1910 en overleden voor 1988.

9. Palmyre Georgine Elodie Aelvoet, huishoudster, geboren te Sint-Maria-Horebeke op 2 oktober 1909, gehuwd met Antoine Henri Pierre De Temmerman, landbouwer, geboren te Sint-Denijs-Boekel op 17 januari 1907.

10. Denis Ivo Celestin Aelvoet, ijzervlechter, geboren te Sint-Maria-Horebeke op 22 apirl 1913. Hij was gehuwd te Schorisse op 19 juni 1941 met Alma d'Haeyer, geboren te Etikhove op 9 december 1907.
Zoon van Denis Aelvoet en Alma d'Haeyer:
Pascal Remi Camile Aelvoet, metser, geboren te Schorisse op 9 november 1941, gehuwd te Ronse op 22 januari 1973 met Elizabeth Celementine Irma De Donder (°Ronse 21 oktober 1944). Verhuisde van Ronse op 9 maart 1976 naar de Hofveldstraat 82 te Schorisse.

--------------------

Torie Mulders (pseudoniem van Hector Vindevogel), "De windmolens tussen Schelde en Leie", in: Handelingen van de Koninklijke Geschied- en Oudheidkundige Kring van Kortrijk, XXII, 1946-1948, p. 46-107 (81) (uitgegeven handschrift van ca. 1930).
De Stuyvenberg is de houten moeln gebouwd op de hoogte tusschen Worteghem en Waereghem naast de sparrebosschen dicht bij het kasteel van Mijnheer Van Eecke.
Gisselinck, de eigenaar is er de gebruiker van, en volgens het zien draaien, moet er daar nog al werk afgelegd worden.
Ze staat midden in de roggestreek.

Literatuur

Torie Mulders (pseudoniem van Hector Vindevogel), "De windmolens tussen Schelde en Leie", in: Handelingen van de Koninklijke Geschied- en Oudheidkundige Kring van Kortrijk, XXII, 1946-1948, p. 46-107 (81).
Verschoore A., "Zo leefde Wortegem", Oudenaarde, 1979.
Mattelaer Pierre, "Orkanen boven Vlaanderen", De Leiegouw, XXIX, 1987, 4, p. 485-489.
Castelain R., "Het Heksenproces te Anzegem (1603)", 10de Jaarboek Geschied- en Heemkundige Kring "De Gaverstreke", 1982, p. 65-70.
Verbeeck M. & Tack A., Inventaris van het cultuurbezit in België, Architectuur Provincie Oost-Vlaanderen, Arrondissement Oudenaarde, Kanton Oudenaarde, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen 15N2, Brussel - Turnhout, 1998.
Inventaris van de wind- en watermolens in de Provincie Oostvlaanderen naar gegevens van het Archief van het Kadaster,(Kultureel Jaarboek voor de provincie Oostvlaanderen 1962, Tweede band, XVI, 1963, p. 99.
Julien Th. Vandeputte, "De molens van het arrondissement Oudenaarde uit hun geschiedenis", Oudenaarde, 1974.
Lieven Kinds e.a., "Acht eeuwen Nokere", s.l., 1996, p. 164.
H. Holemans, "Oostvlaamse wind- en watermolens. Kadastergegevens 1835-1990. Deel 8. Gemeenten U-Z", Opwijk, Studiekring "Ons Molenheem", Opwijk, 2008.

Overige foto's

<p>Stuivenbergmolen<br>De Stuivenberg</p>

Verzameling Ons Molenheem

<p>Stuivenbergmolen<br>De Stuivenberg</p>

Verzameling Ons Molenheem

<p>Stuivenbergmolen<br>De Stuivenberg</p>

Kort voor de instorting, 1962. Verzameling Ons Molenheem

Stuur uw teksten over deze molen  | 
Stuur uw foto's van deze molen
  
Laatst bijgewerkt: zaterdag 16 juli 2016

 

De inhoud van deze pagina's is niet printbaar.

zoek in database zoek op provincie Stuur een algemene e-mail over molens vorige pagina Home pagina Naar bestaande molens