Molenzorg

Mechelen, Antwerpen


Verzameling Ons Molenheem
Collectie
Verdwenen Belgische Molens
Naam

Bruine Molen
Bruynecruysmolen
Bruinekruismolen

Ligging
Oude Liersebaan
2800 Mechelen

hoek Neerheide
Pennepoel
kadasterperceel B314


toon op kaart
Type
Staakmolen met gesloten voet
Functie
Korenmolen
Gebouwd
voor 1270
Verdwenen
1888, onttakeld / 1908, sloop
Beschrijving / geschiedenis

Niet ver van de Moedersmolen stond op Bruynecruys (nu Neerheide) de Bruine(cruys)molen.
In 1270 werd een stuk land genoemd nabij "Bruunhoysmolen".

Nog enkele vermeldingen:
- 1295: twee buenre lants tusschen Bruunhoysmolen ende den Aesdonck
- 1322: II buenderen lants bij Bruenhoeysmolen
- 1544: Bruyne Cruysmolen
- 1566: Wintmolen metten bergh ende Bruynsmeulen genaempt gestaen buyten de Cathlynepoort in de rechte straat leyende naer Bruyne Cruyce
- 1629: molenberg genaempt de Bruynen Molen

Rond 1830 werd de molen in het kadaster omschreven als volgt: "is in hout vervaardigd, heeft twee paar molensteenen, welke niet gelijktijdig kunnen gebezigd worden. In goede staat en windgunstig gelegen". Rond het midden van de 19de eeuw bedroeg het kadastraal inkomen 342 frank en de oppervlakte van het erf besleog 2485 m².

In 1833 hoorde de standaardmolen toe aan Jeanne Verhaert, weduwe in tweede huwelijk van molenaar Jozef Gijselinckx.

Na het overlijden van Jean Joseph Gijselinck op 14 april 1844 werd de molen met berg, hof en grond geërfd door: a) Verspreeuwen Joannes Franciscus Cornelius, professor aan het Atheneeum te Antwerpen, b), Petrus Franciscus Verspreeuwen, brandewijnstoker te Mechelen (beide uit het huwelijk van Joannes Franciscus Verspreeuwen-Bernaerts), c)  Bernard Gijselinck (molenaar te Mechelen) en d) Joseph Gijselinckx, kunstschilder te Antwerpen (beide laatste huit het huwelijk van Jean Joseph Gijselinck-Bernaerts).

Deze vier personen verkochten op 24 mei 1854 de molen met toebehoroten aan Frans Van Tongerloo-Van Looy, landbouwer te Lier (akte notaris De Pauw).

Het heengaan van Frans Van Tongerloo 21 december 1888 leidde tot de erfenis door: a) Van Tongerloo-Van Looy Franciscus Gommarus, de weduwe (voor 1/2 volle eigendom + 1/4 vruchtgebruik), zonder beroep te Mechelen en b) Van Roost-Van Tongerloo Petrus (voor 1/4 volle eigendom + 1/4 naakte eigendom), beenhouwer te Mechelen.

Reeds in 1888 werd de windmolen beschreven als "landgebouw". Het zou kunnen dat de houten bovenbouw verwijderd werd en dat enkel de ingebouwde molenvoet als opslagruimte werd gebruikt. Het zou evengoed kunnen dat de houten bovenbouw nog bewaard bleef. In 1908 volgde in ieder geval de gehele afbraak.

Herman HOLEMANS

Literatuur

H. Holemans & P. Lemmens, "Molens van Klein-Brabant, Mechelen en de Rupelstreek", Nieuwkerken-Waas, Ten Bos, 1987, p. 47-48.
G.K. Kockelberg, "De Molens van Mechelen", in: Ons Molenheem, s.l., s.d. [2005], p. 18-20, ill.;
H. Thys, "Molens in het arrondissement Mechelen, circa 1865-1870", in Heemkundig Handboekje voor de Antwerpse Kempen, Borgerhout, jg. 14, 1966, p. 3-14.
P. Lemmens, "Molenoverzicht uit het arrondissement Mechelen van 1830 tot heden", Borgerhout, 1963. Overdruk uit het Heemkundig handboekje voor de Antwerpse randgemeenten, 1963, X, nummer 4.

Overige foto's

<p>Bruine Molen<br>Bruynecruysmolen<br>Bruinekruismolen</p>

Verzameling K.I.K - A.C.L., Brussel

Stuur uw teksten over deze molen  | 
Stuur uw foto's van deze molen
  
Laatst bijgewerkt: vrijdag 30 mei 2014

 

De inhoud van deze pagina's is niet printbaar.

zoek in database zoek op provincie Stuur een algemene e-mail over molens vorige pagina Home pagina Naar bestaande molens