De Verbrande Molen, die zijn naam gaf aan het klein gehucht, was een houten korenwindmolen aan de zuidwestzijde van de Komenseweg (nr. 54), op de hoek met de Verbandemolenstraat, op 1,1 kilometer ten zuiden van de kerk van Zillebeke.

De standaardmolen dankt zijn benaming aan een brand. Traditioneel werd gedacht aan de laatste brand van 1914, maar de molen droeg al voordien deze naam (zelfs al in 1712). De molen werd niet minder dan vier keer in zijn bestaan de prooi der vlammen.

We zien de molen aangeduid op de:
- Fricxkaart (1712) als "M. Brulé"
- Massekaart (1729-1730) als "Moulin Sullebeecke".
- Ferrariskaart (ca. 1775) als "Moulin Brulé"
- Atlas der Buurtwegen (ca. 1844) als "Verbrandenmmolen, Moulin"
- topografische kaart van Ph. Vandermaelen (ca. 1850) als "Verbrande Molen"
- kadasterkaart van P.C. Popp (ca. 1855) als "Verbranden Molen Moulin"

In de zestiende eeuw is er sprake van een Sillebeecke Meulen. Na de verwoesting tijdens de godsdienstoorlog rond 1580, werd hij voor 1610 herbouwd. Maryn Bollaert was eigenaar in 1610 van de "Sillebeke muelen". In de zomer van 1770 werd de molen door de bliksem getroffen en brandde hij volledig af. In 1773 was hij weer uit zijn as herrezen.

Volgens de Terrier van Zillebeke van 1776 was de Franse graaf d'Hinnisdael, heer van het hof van Zillebeke en Ferfay (F) de eigenaar en Frans Le Febvre de molenaar.

In 1797 of 1798 kwam François Bailleul zich als molenaar vestigen te Zillebeke. Hij werd geboren te Langemark in 1751, huwde met Catherine Lehouck en overleed te Zillebeke op 20 maart 1827. Zij hadden als kinderen: Sophie, Jean, Nathalie, Anne Catherine en François.

Eigenaars na 1830:
- voor 1834, eigenaar: Berten Jan-Baptist te Brielen, huurder-molenaar: Catherine Lehouck, weduwe van Frans Bailleul (1751-1827)
- voor 1845, verkoop: a) Bailleul Pierre Jean, molenaar te Zillebeke en b) Bailleul François Joseph, molenaar te Zillebeke
- 31.08.1843, erfenis: (van de grond) Bailleul François Jean, molenaar te Zillebeke en (van het gebouw) Bailleul François Joseph en zusters, molenaar te Zilelbeke (overlijden van Pierre Jean Bailleul)
- 06.02.1844, verkoop: (van de grond) Bailleul François Joseph en consoorten (consoorten: de schoonmoeder van Jean Bailleul en dezes kinderen) (notaris Vaneecke - deel van Bailleul Ignace,handelaar te Roubaix (F)
- later, huwelijk: Bailleul-Vangheluwe François Joseph, molenaar te Zillebeke
- 17.02.1874, erfenis: de weduwe en de kinderen (overlijden van François Joseph Bailleul)
- 14.11.1884, deling: Bailleul Jan Franciscus, molenaar te Zillebeke (notaris Butaye)
- 07.06.1904, erfenis: a) Bailleul Hendrik, molenaar te Zillebeke, b) Bailleul Maria, zonder beroep te Zillebeke, c) Bailleul Victor Joseph, zonder beroep te Zillebeke, d) Bailleul Arthur Joseph, zonder beroep te Zillebeke, e) Bailleul Madeleine Marie Louise, zonder beroep te Zillebeke en f) Durnez Clement, de kinderen (overlijden van Jan Franciscus Bailleul)
- 13.01.1935, afstand: a) Bailleul Henri Désiré (voor 1/6), b) Bailleul Maria Louise (voor 1/5), c) Bailleul Victor Joseph (voor 1/5), d) Bailleul Arthur Joseph (voor 1/5), e) Bailleul Madeleine Marie Louise (voor 1/6) en f) Durnez-Vandenbroucke Gerard, hovenier te Zillebeke (notaris Vandelanotte)
- 06.08.1936, licitatie: Bailleul-Elslander Arthur Joseph, landbouwer te Zillebeke (notaris Vandermeersch)
Bailleul Henri-Désiré, °30.06.1885, +28.07.1949, zoon van Bailleul Joseph-Clément en Durnez Marie-Sidonie.

Dat het molenaar Francis Bailleul niet altijd voor de wind ging, bewijst de hypotheekrente van 2,176 frank 76 centiem, ten intreste van 4 % ‘s, die in 1853 op zijn molen, woonhuis en bijgebouwen werd gezet. Toch heeft hij er zich kunnen handhaven.

De 17-jarige Jules Boudin uit Zillebeke werd op 14 juni 1884, rond 6 uur 's avonds, gedood door een draaiende wiek. Hij was geboren te Geluveld op 16 maart 1867 als zoon van Joannes en Clementia Tytgat. De toenmalige eigenares was de weduwe van François Joseph Bailleul.

Naast de molen stond een stoommaalderij. In 1913 werd een benzinemotor geplaatst.

Het gehucht de Verbrande Molen kwam in de eerste wereldoorlog net achter de Britse frontlinie te liggen. Tijdens de eerste slag om Ieper werd de molen op 11 november 1914 door de Duitsers met granaten bestookt en viel hij voor de tweede keer ten prooi aan de vlammen. Volgens de herinnering van enkele ouderen, verschenen in "Het Ypersch nieuws" van 24 september 1960 (p. 4) gebeurde de gehele verdwijning pas later: "Uit de mond der ouderen (vervolg). Nog gehoord van Bailleuls windmolen. In juli kreeg die een paar bommen en was bouwvallig tot hij de 11 oogst 1916 werd gesloopt".

Na de oorlog, in 1924, kocht de molenaarsfamilie Baillieul de Lindemolen van Alveringem aan en die werd overgebracht naar de oude molenwal in Zillebeke, waar hij terug opgebouwd werd.

Ook deze keer was de molen geen lang leven gegund, want op 27 mei 1940 werd hij andermaal door artillerievuur bestookt en vatte vuur. De molen had zijn naam werkelijk niet gestolen. Hij werd niet meer heropgericht, maar de wijk waar de molen stond heet nog altijd de Verbrande Molen(wijk).

Zie ook: Alveringem, Lindemolen

Lieven DENEWET & Willy EVERAET

Gazette van Brugge en der provincie West-Vlaanderen,, 21.06.1884, p. 2.
Gedood. Den 13 dezer, rond 6 ure ’s avonds, is de genaamde Jules Bondin, oud 17 jaar, wonende te Zillebeke, gedood door de wieken van de windmolen der weduwe Bailleul.

Hypotheekrente op de molen, Le Progrès (krant), 07.07.1853
5° Koop. – Eene rente ten kapitale van 2,176 fr. 76 c., ten intreste van 4 p. % ‘s jaers, ten laste van sieur Francis Bailleul, molder te Zillebeke, bezet op zynen molen, huis en verdere edifitien, te Zillebeke. 1 P. % voor hoogsten instel te winnen. De voorwaerden berusten ten kantoore van den Notaris Van Eecke, te Yperen.

"Het Ypersch nieuws" van 24 september 1960, p. 4.
"Uit de mond der ouderen (vervolg). Nog gehoord van Bailleuls windmolen. In juli kreeg die een paar bommen en was bouwvallig tot hij de 11 oogst 1916 werd gesloopt".

De molen in een roman van Willy Spillebeen
Het verhaal van de Verbrande Molen wordt uitvoerig belicht in het boek van Willy Spillebeen, waarin - hoe kan het anders - een molenaarsdochter voor een romantische noot zorgt in barre tijden. Het was en is eveneens een klein gehucht met dezelfde naam, dat net achter de Britse frontlijn kwam te liggen. Het had die naam van een vroegere brand van een molen (na een blikseminslag) die heropgebouwd werd. Tijdens de eerste slag om Ieper werd deze molen op 11 november 1914 in brand geschoten. In 1924 werd op dezelfde plek een molenkarkas uit Alveringem heropgetimmerd. In de meidagen van 1940 kwam het andermaal tot hevige gevechten tussen Duitsers en Britten. Weer werd de molen in brand geschoten maar nadien niet meer heropgebouwd.

Archieven
Status animarum van Zillebeke anno 1610. "Huyssouckinghe te Zillebeke". Bijdrage door Arnold Perneel (f° 6r°).
Volkstelling Zillebeke, 1815.
Terrier van Zillebeke, 1776 (private collectie W.E., Zillebeke)

Landkaarten
- Fricxkaart (1712) 
- Massekaart (1729-1730) 
- Ferrariskaart (ca. 1775) 
- Atlas der Buurtwegen (ca. 1844) 
- topografische kaart van Ph. Vandermaelen (ca. 1850) 
- kadasterkaart van P.C. Popp (ca. 1855)

Uitgegeven bronnen
Le Progrès (krant), 07.07.1853 (krant gedrukt te Ieper)
Gazette van Brugge en der provincie West-Vlaanderen, 21.06.1884, p. 2.
Het Ypersch nieuws" van 24 september 1960, p. 4

Werken
Coudron G., Vandemaele J., "Verdoken dorp in de glooiingen van de natuur", Zillebeke, Rekkem, 1974.
Herman Holemans, "West-Vlaamse wind- en watermolens. Kadastergegevens 1835-1990. Deel 8. Gemeenten V-Z , Opwijk, Studiekring Ons Molenheem, 2005.
John Verpaalen, Molens van de frontstreek, Koksijde, De Klaproos, 1995.
Jozef Maes, "De Verbrande Molen te Zillebeke", in: Iepers kwartier (tijdschrift voor heemkunde), I, 1965, 3, p. 19-20.
Jacques Lorthiois, "Flandre Occidentale. Meuniers et moulins de West-Flandre", L'Intermédiaire des Généalogistes, n° 170, XXIX, 1974, 2, p. 116-126 (125).

Mailberichten
Willy Everaet, 16.02.2014, 09.03.2014.