Molenzorg

Gent, Oost-Vlaanderen


Algemeen
Collectie
Verdwenen Belgische Molens
Naam

Stenen Molenwal, Molenwal
Het Motjen, 't Motje

Ligging
Muidepoort 93
9000 Gent
westzijde
tegen de Sassevaart
schuin tegenover de Zaamslagstraat
toon op kaart
Type
Staakmolen
Functie
Korenmolen
Gebouwd
voor 1347
Verdwenen
1861, sloop
Beschrijving / geschiedenis

De (Stenen) Molenwal, Het Motje of 't Motjen was een houten korenwindmolen, gelegen op de Muide tussen de beide Muidepoorten. aan de westzijde van de huidige Muidepoort (straatnaam) (nr. 93), tegen de Sassevaart en schuin tegenover de Zaamslagstraat.

De staakmolen werd voor 1347 gebouwd en werd o.m. in 1474, 1485 en 1793 vermeld. 

Vermeldingen
- 1474: van eender muelne … buuter der muden poorten vp de mour zijde gheheeten den steenen muelen wal (Stadsarchief Gent, 301/53, 15 r°).
- 1485: ""van eender muelene staende upde mude gheheeten den steenen muelenwal" (Stadsarchief Gent, 330/37, f° 192)
- 1691: "Voor eerst voor titel int regard vanden meulen competerende Jan van Zele genaemt Steenemeulewal, gestaen tusschen muijde binnen dese voornoemde stede, seker wettelijckhede ofte instrument daerbij blijckt dat den voorseiden meulen haere exerectie heeft gehadt voor daete van het jaer 1347 breeder bij het selve ende de certificatie daerachterstande Cotte n° j°". (Stadsarchief Gent, Reeks 179/4, farde 1 (15.03.1691, kopie van 1758)).
- ca. 1775, Ferrariskaart: bruin symbool van een staakmolen op een bastion van de stadsvesting
- 1793, 10 oktober: "Te koop een huys, gestaen tusschen de bede Muydepoorten, op de noordzijde, nevens den steenen molenwal en den anderen komende jegens den oliewindmolenwal en van achteren jegens de Sasse Vaerd". Notarissen van Gedele Laurentius Albertus Wallez en Charles Egidius Hulin, Gent (Gazette van Gent, nr. 82, 10 oktober 1793).
- 1795, 1 oktober: "Te koop: een huis en erf, gestaan en gelegen "tusschen Muyde, ontrent den Steenen-meulen-wal", van achter uitkomende op de rivier de Sassche Vaert". (Gazette van Gend, 01.10.1795).

We zien hem afgebeeld op:
- Ferrariskaart (ca. 1775) met het bruin symbool van een staakmolen
- Atlas der Buurtwegen (ca. 1842) met het grondvlak van een staakmolen op teerlingen
. Topografische kaart van Ph. Vandermaelen (ca. 1850) met de benaming " t Motjen M(oul)in".

Hij werd in 1834 door het Belgisch kadaster ingedeeld in klasse 5 met een kadastraal inkomen van 380 frank.

Eigenaars na 1830:
- voor 1834, eigenaar: Gijsels-Avick Jacobus Bernardus, eigenaar te Gent
- 26.09.1850, testament: a) Gijsels-Avick Jacobus, de weduwe, zonder beroep te Gent en b) Gijsels Carolina, weduwe Hamerlinck Francies, koopvrouw te Gent (overlijden van Jacobus - onderhandse akte)
- 02.05.1856, erfenis: Gijsels Carolina, handelaarster te Gent (overlijden van Avick Sabine, weduwe van Gijsels Jacobus)

De staakmolen op teerlingen werd in 1861 gesloopt.

Lieven DENEWET & Herman HOLEMANS

Literatuur

Archieven en landkaarten
- Stadsarchief Gent, Reeks 301 (Jaarregisters van de Keure), 301/53, 15 r° (1474)
- Stadsarchief Gent, Reeks 330 (Wezenboeken), 37, f° 192 (1485)
- Stadsarchief Gent, Reeks 179/4, farde 1 (15.03.1691, kopie van 1758)
- Gazette van Gent, nr. 82, 10 oktober 1793
- Gazette van Gent, 1 oktober 1795.
- Ferrariskaart (ca. 1775)
- Atlas der Buurtwegen (ca. 1842) 
- Topografische kaart van Ph. Vandermaelen (ca. 1850) 
- Kadastrale kaart van P.C. Popp (ca. 1855) (niet aangeduid)
- Topografische kaart van Ph. Vandermaelen (ca. 1850) 

Werken
Paul Huys, "De Gentse molenaarsnering in het verweer (1690-1691)", Molenecho's, jg. 27, 1999, 3, p. 150-157.
Luc Van Durme, "Inventaris van de namen van de middeleeuwse Gentse windmolens", Molenecho's, XL, 2012, 1, p. 28-36.
Luc Van Durme, "Klapwiekend vrouwvolk in het middeleeuwse Gent", in: "Voor Magda: artikelen voor Magda Devos bij haar afscheid van de Universiteit Gent", Gent, Academia Press, 2010, p. 705-718.
Noël Kerckhaert, "Oude Oostvlaamse huisnamen", Kultureel Jaarboek voor de Provincie Oost-Vlaanderen, nrs 4, 16, 21, 32, 34, 37 (1977, 1981,1983,1990,1991,1993)
Paul Huys, "Over de naamgeving van windmolens. Volkskunde in Vlaanderen. Huldeboek Renaat van der Linden". Brugge, 1984.
Paul Huys, "Molen en molenaar te kijk gesteld. Molinologische opstellen II", Gent, 1996.
"Inventaris van de wind- en watermolens in de provincie Oost-Vlaanderen naar gegevens van het Archief van het Kadaster. De arrondissementen Eeklo en Gent", in: Kultureel Jaarboek voor de provincie Oost-Vlaanderen, XV, 1961, 2 (Gent, 1962).
Herman Holemans, "Oostvlaamse wind- en watermolens. Kadastergegevens 1835-1990. Deel 3. Gemeenten G-H-I", Rotem, Studiekring Ons Molenheem, 2000.

Stuur uw teksten over deze molen  | 
Stuur uw foto's van deze molen
  
Laatst bijgewerkt: vrijdag 12 november 2021

 

De inhoud van deze pagina's is niet printbaar.

zoek in database zoek op provincie Stuur een algemene e-mail over molens vorige pagina Home pagina Naar bestaande molens