Molenzorg

Wondelgem (Gent), Oost-Vlaanderen


Private collectie, Wondelgem
Collectie
Verdwenen Belgische Molens
Naam

Sint-Catharinamolen

Ligging
Kolegemstraat
9032 Wondelgem (Gent)

hoek met Gentseaardeweg
kadasterperceel B 502, later 504b


toon op kaart
Type
Stenen grondzeiler
Functie
Snuifmolen, later ook korenmolen
Gebouwd
1817 / 1833
Verdwenen
1918, oorlogsschade / 1919, sloop
Beschrijving / geschiedenis

De Catharinamolen was een snuifmolen op de zuidelijke hoek van de Kolegemstraat en de Gentseaardeweg.

Hij werd in 1817 opgericht als een staakmolen (op het kadasterperceel B 502) en werd herbouwd als een stenen grondzeiler op een naburig perceel (B 504b), mits toelating van 2 november 1833 van de Bestendige Deputatie van de provincie Oost-Vlaanderen aan Bernard Bijl, winkelier te Meulestede (Gent). Kort daarna werd hij ook ingericht als graanmolen.

Notaris Bovyn (Geldmunt 31, Gent) verkocht "openbaerlyk" op 21 februari en 6 maart 1840 in de herberg den Posthoorn, bewoond door de heer Van Neste in Gent, de volgende twee molens:
- Koop I: "Eenen Koorn- en Olie-Molen, beweegd door den wind en een stoomwerktuyg van de kracht van tien peerden". De molen, sterk en goed gebouwd, staat op de Gentse stadsvesten aan de Nieuwe Wandeling en wordt verkocht met "Wooning, Magazynen en Olie-Putten en voordere afhankelykheden. Den "Graen-Molen" is in huer by Francies Billiet, ten fr. 54-00 's jaers, den Olie-Molen is in huer by d'heer Van de Steen, ten fr. 816-32 centimen 's jaers".
- Koop VII: "Eenen Molen, dienende voor Snuyf te malen, gestaen en gelegen buyten de Brugschepoort der stad Gend, op de gemeente Wondelghem. In huer by Francies de Bock, ten advenante van fr. 163.26 centimen 's jaers".

Na verkoop aan de molenaars Colpaert (die ook eigenaar waren van de houten Koutermolen te Wondelgem) in 1891 werd er een stoommaalderij bij gebouwd.
Tijdens de eerste wereldoorlog werd de windmolen beschoten en in 1919 volgde de sloop. 

Opeenvolgende eigenaars
- 1833, eigenaar: Bijl Bernard, winkelier te Gent
- 27.10.1840, verkoop: Haelewijck Pierre Dominicus, winkelier te Gent (vonnis)
- 19.12.1846, verkoop: De Bock-Reykers Jan Franciscus, snuifmolenaar te Gent (notaris Eggermont)
- 01.03.1876, verkoop:  De Meyer-Colombeen Ferdinand Francies, molenaar te Wondelgem (notaris Nowé - stenen molen diende tot het malen van snuif en koren)
- 25.02.1888, erfenis: De Meyer Francies Ferdinand en de kinderen, molenaar te Wondelgem (overlijden vrouw Colombeen)
- 09.01.1891, verkoop: a) Colpaert-Snoeck Hendrik (voor 1/2), molenaar te Wondelgem en b) Colpaert Victor (voor 1/2), molenaar te Wondelgem (notaris Van Wassenhove).
later, erfenis: a) Colpaert-Snoeck Hendrik, de kinderen (voor 1/2), molenaar te Wondelgem en b) Colpaert Victor (voor 1/2), molenaar te Wondelgem (overlijden Hendrik - windmolen en stoommaalderij)
- 28.12.1903, deling: a) Colpaert Victor (voor 1/2), molenaar te Wondelgem, b) Colpaert Polydore (voor 1/8), molenaar te Wondelgem), c) Colpaert Marie Philomène (voor 1/8), d) Colpaert Prosper Victor (voor 1/8) en c) Colpaert Karel Jozef (voor 1/8) (notaris De Henau - windmolen)
- 30.01.1907, verkoop: a) Colpaert Poydoor (voor 1/8), molenaar te Wondelgem, b) Colpaert Maria Philomène (voor 8/24), c) Colpaert Prosper Victor (voor 7/24) en d) Colpaert Karel (voor 7/24) (notaris De Henau - Colpaert Victor verkoopt zijn deel)
- 23.12.1912, deling: Colpaert Polydore (voor 1/8), zonder beroep te Wondelgem en b) Colpaert Karel Jozef (voor 7/8), molenaar te Wondelgem (notaris De Henau - snuif en korenmolen)

Lieven DENEWET & Herman HOLEMANS

Bijlagen

Bericht op facebookgroup "Molenaars", 01.03.2015 / 10.03.2015 (Ton Meesters, Leo van der Drift).

Ton Meesters. Leo van der Drift schreef: Ik heb dus eerst maar even rustig de tijd genomen om vast te stellen wat er zoal op te zien is. En dat is nog verrassend veel. We zoeken een stenen grondzeiler met licht conische vorm, vermoedelijk gewit met zwarte plint. Links zien we een dubbele toegangsdeur met ronde boog en rechts een smalle deur. De rechthoekige vensters zijn boven de deuren resp. boven elkaar geplaatst. De kap is niet West-Vlaams. Verder valt op dat de molen behoorlijk beschadigd is. In de romp zit een formidabel gat boven de dubbele toegangsdeur. En van de staart ontbreekt de lange schoor geheel. Dit alles optellend ben ik uitgekomen op de Sint-Catharinamolen in het Oostvlaamse Wondelgem, nabij Gent. Deze molen is in 1918 zwaar beschadigd geraakt en in 1919 afgebroken. Zie http:// www. molenechos. org/verdwenen/molen.php?AdvSearch=3741 voor meer info en een afbeelding. Een vrijwel identieke afbeelding is uitgebracht in de bekende reeks blauwe kaarten van Ons Molenheem (nr 608). Het enorme gat in de romp en de ontbrekende lange schoor zijn duidelijk te zien. Ik heb zelf geen verder afbeeldingen van deze molen. Ik zou zeggen, kijk er zelf ook nog even krtitisch naar, maar ik denk dat we 'm hebben!

Literatuur

Archieven
Stadsarchief Gent, reeks  B12, bouwaanvragen 1817, nr. 2168.

Uitgegeven bronnen
Gazette van Gend, nr. 3793 van 2 februari 1840.

Werken
Paul Huys, "Molensprokkelingen van anderhalve eeuw gelegen", Molenecho's, jg. 30, 2002, 1, p. 50-53 (50, 51).
De Potter F. & Broeckaert J., "Geschiedenis van de gemeenten der provincie Oost-Vlaanderen", reeks I, deel 7, Gent, 1864-1870.
Vanaverbeke L., "Geschiedenis van Wondelgem", Wondelgem, 1968.
"Inventaris van de wind- en watermolens in de provincie Oost-Vlaanderen naar gegevens van het Archief van het Kadaster. De arrondissementen Eeklo en Gent", in: Kultureel Jaarboek voor de provincie Oost-Vlaanderen, XV, 1961, 2 (Gent, 1962).
Herman Holemans, "Oostvlaamse wind- en watermolens. Kadastergegevens 1835-1990. Deel 8. Gemeenten U-Z, Opwijk, Studiekring "Ons Molenheem", Opwijk, 2008.

Internet
Bericht op facebookgroup "Molenaars", 01.03.2015 / 10.03.2015 (Ton Meesters, Leo van der Drift).

Overige foto's

<p>Sint-Catharinamolen</p>

Detail van zeer vage foto (coll. T. Meesters, Breda)

<p>Sint-Catharinamolen</p>

De volledige versie van de vorige foto

<p>Sint-Catharinamolen</p>

Plan bij de bouwaanvraag in 1817. Stadsarchief Gent, reeks B12, bouwaanvragen 1817, nr. 2168.

Stuur uw teksten over deze molen  | 
Stuur uw foto's van deze molen
  
Laatst bijgewerkt: zondag 4 september 2016

 

De inhoud van deze pagina's is niet printbaar.

zoek in database zoek op provincie Stuur een algemene e-mail over molens vorige pagina Home pagina Naar bestaande molens