Molenzorg

Heist (Knokke-Heist), West-Vlaanderen


Prentkaart Nels. Vezameling Ons Molenheem
Algemeen
Collectie
Verdwenen Belgische Molens
Naam

Pannemolen
Molen Thiel
Molen van Duinbergen

Ligging
Krommedijk 2
8301 Heist (Knokke-Heist)

vroegere Pannedijk
westzijde
hoek met Westkapellestraat
Oosthoek
Duinbergen
1,3 km ZO v.d. kerk
kadasterperceel B317


toon op kaart
Type
Staakmolen
Functie
Korenmolen
Gebouwd
1836
Verdwenen
1944, oorlog
Beschrijving / geschiedenis

De Pannemolen, molen van Duinbergen, Oostmolen (naar hun ligging) of molen Thiel (naar de molenaar) was een houten korenwindmolen op de hoek van de Krommedijk 2 (vroegere Pannedijk) en de Westkapellestraat (vroegere Evendijk), op 1,3 kilometer ten zuidoosten van de kerk van Heist.

Op 29 maart 1836 kreeg Simon Schoutteten-Peerlings, burgemeester (1829-1854) en landbouwer te Heist, toestemming van de Bestendige Deputatie van West-Vlaanderen deze houten korenwindmolen op te richten. De molen kwam in de nabijheid van de Oostmolen die rond 1580 verwoest werd, maar stond niet op dezelfde wal.

Opeenvolgende eigenaars:
- 1836, opbouw: Schoutteten-Peerlings Simon, landbouwer te Heist
- later, erfenis: en de kinderen (overlijden van vrouw Peerlings)
- 21.03.1857, verkoop: Quataert-Vermeire Jacobus, molenaar te Knokke (notaris Lauters)
- 18.05.1873, erfenis: de weduwe en de kinderen (overlijden van Jacobus Quataert)
- 16.03.1891, afstand: de weduwe (de kinderen doen afstand van de erfenis van hun vader)
- 25.04.1891, verkoop: Desmedt-Deboy Andries, landbouwer te Heist (notaris Straeys)
- 19.01.1909, erfenis: de weduwe en de kinderen (overlijden van Andries Desmedt)
- 15.05.1925, afstand: Thiel-Deboy Henri, molenaar te Heist (notaris Depuydt)

Achter de molen werd in 1917 een stoomtreinspoorlijn aangelegd die liep van Heist naar Hoeke (Nederlandse grens). De aanleg werd ijlings aangevat op eenogenblik dat de Duitsers al beseften de oorlog te verliezen aan de rivierenfronten (Somme-Leie-Ijzer) en de zekerheid hadden dat de kustverdediging oninneembaar was - heteen ook bleek uit Engelse rapporten. Hun eindbedoeling was de Vlaamse kuststrook rond Zeebrugge achter het Boudewijnkanaal intact te houden omwille van de haven en de wereldwijde export-import, alsook als pasmunt voor een herverdeling van de kolonies-grondstoffen... de ontstaanredenen van de eerste wereldoorlog die sdinds 1910 in de maak was nadat de diplomatie was mislukt. Vandaar dus talloze verdedigingswerken en spoorwegen (toelichting Paul Van Parys, Knokke).

De laatste molenaar Henri Thiel legde de molen in 1936 stil. Hij keek er niet naar om en zijn staakmolen op gemetselde voet geraakte vlug in verval. De molen was ook steeds meer ingebouwd. Toch werd hij nog op 14 april 1944 beschermd als monument bij besluit van secretaris-gerenaal Nyns. De laatste bewoner was Charles Sabbe.

Bij de terugtrekking van de Duitsers in 1944 werd de molen vernield. In Heist stonden Duitse kanonnen die de kerk van Lissewege beschoten. De Duitsers haalden de molen omver omdat de Canadese artillerie hem gebruikte als richtpunt. Het bijbehorende molenhuis en de herberg moesten in 1985 plaats maken voor een villa, die de naam draagt "Het Molentje".

Zie ook: Heist, Oostmolen

Lieven DENEWET & Herman HOLEMANS

Bijlagen

 

 

 

Literatuur

C. Devyt, De West-Vlaamse windmolens tijdens de oorlogsjaren, Biekorf, 1945.
M. Coornaert, Een overzicht van de molens in het Noordvrije, in: Liber Amicorum René De Keyser, Speciale uitgave, Geschied- en Heemkundige Kring Sint-Guthago, 1985, p. 43-78.
J. Ballegeer, Molens in de Zwinstreek, in Rond de poldertorens, jg. 47, nr. 2, 2005.
Herman Holemans, Westvlaamse wind- en watermolens. Kadastergegevens 1835-1990. Deel III. Gemeenten H-J, Kinrooi, Studiekring Ons Molenheem, 1995.
M. Coornaert, Heist en de eiesluis, Tielt, 1976, boekdeel II, p. 449.
D. Lannoy, Knokke-Heist. Terugblik, Maldegem, 1998.
Joseph De Paep, "Molens te  Heist", in: Heyst Leeft, jg. 1999, nr. 2, p. 8-16.
Mailbericht Paul Van Parys, Knokke, 26.12.2016.

Overige foto's

<p>Pannemolen<br>Molen Thiel<br>Molen van Duinbergen</p>

Prentkaart. Verzameling Ons Molenheem

<p>Pannemolen<br>Molen Thiel<br>Molen van Duinbergen</p>

Prentkaart. Verzameling Ons Molenheem

<p>Pannemolen<br>Molen Thiel<br>Molen van Duinbergen</p>

Prentkaart. Verzameling Ons Molenheem

<p>Pannemolen<br>Molen Thiel<br>Molen van Duinbergen</p>

Prentkaart. Verzameling Ons Molenheem

<p>Pannemolen<br>Molen Thiel<br>Molen van Duinbergen</p>

Prentkaart ed. Albert Sugg, Gent. Verzameling Ons Molenheem

Stuur uw teksten over deze molen  | 
Stuur uw foto's van deze molen
  
Laatst bijgewerkt: zaterdag 2 december 2017

 

De inhoud van deze pagina's is niet printbaar.

zoek in database zoek op provincie Stuur een algemene e-mail over molens vorige pagina Home pagina Naar bestaande molens