Oudenburg, Vlaanderen - West-Vlaanderen
- Naam
- Dorpsmolen, Oostmolen, Stadsmolen, Stedemolen, Awaddemolen, s Gravenmolen
- Ligging
- Ettelgemsestraat 89
8460 Oudenburg
noordzijde
ten O v.d. Cottemweg
Molenhoek
700 m O v.d. kerk
kadasterperceel B423
Vlaanderen - West-Vlaanderen
- Gebouwd
- voor 1363 / na 1604 / ca. 1850
- Verdwenen
- ca. 1580, oorlog / 1932, sloop
- Type
- Staakmolen
- Functie
- Korenmolen
- Database nummer
- 3597
Karakteristiek
Beschrijving / geschiedenis
De Dorpsmolen of Oostmolen (oudere benamingen: Stadsmolen, Stedemlenn, Awaddemolen, 's Gravenmolen) was een houten korenwindmolen op hoge molenwal aan de noordzijde van de Ettelgemsestraat (nr. 89), ten oosten van de Cottemweg, in de Molenhoek, op 700 meter ten oosten van de kerk van Oudenburg.
De molen werd voor het eerst vermeld in 1363 als de "Awaddemolen". Ook middeleeuws is de benaming " 's Gravenmolen" genoemd. Later kwamen de meldingen Oostmolen, Stads- of Stedemolen en Dorpsmolen.
Na de vernieling tijdens de godsdienstoorlogen werd de molen na 1604 (het einde van het Beleg van Oostende) herbouwd. We zien hem afgebeeld op de Fricxkaart van 1712 en op de Ferrariskaart van ca. 1775 met het bruin symbool van een staakmolen. Op de Atlas der Buurtwegen (ca. 1844) zien we de benaming "Dorpmolen", terwijl de benaming "Drapmolen" op de kaart Vandermaelen (ca. 1850) ongetwijfeld een onjuiste notatie is door een Franstalige die het Nederlands niet (voldoende) machtig was.
Rond 1850 werd de staakmolen op een ronde onderbouw geplaatst, maar er werd steeds enkel graan gemalen.
Eigenaars na 1830:
- voor 1834, eigenaar: Mahieu-Jonckheere Pieter, molenaar te Oudenburg
- 22.08.1842, erfenis: de weduwe en de kinderen (overlijden van Pieter Mahieu)
- 17.10.1842, verkoopo: Lievens-Van Poucke Joseph, molenaar te Oudenburg (notaris Hatse)
- 30.07.1849, erfenis: Lievens-Van Poucke Joseph en consoorten, eigenaar te Zedelgem
- 12.04.1853, verkoop: Debrauwere-Verplancke Bernardus, molenaar te Oudenburg (notaris Heyvaert)
- later, erfenis: de weduwe (overlijden van Bernardus Debrauwere)
- later, erfenis: de erfgenamen( overlijden van de weduwe Verplancke van Bernardus Debrauwere)
- 14.02.1883, verkoop: Mahieu Auguste, molenaar te Oudenburg (notaris Bousson)
- 20.02.1884, verkoop: Vermeersch Louis, molenaar te Oudenburg (notaris Van Caillie)
- 15.11.1900, verkoop: Vermeersch-Monteyne Theofiel, molenaar te Oudenburg (notaris Janssens)
- 19.11.1917, erfenis: a) Vermeersch-Monteyne Theofiel, de weduwe, molenarin te Oudenburg en b) Vermeersch Anna Theresia Marie, zonder beroep te Oudenburg (overlijden van Theofiel Vermeersch)
- 29.04.1919, verkoop: Louwagie-Vermeersch Henri Petrus Jan, zonder beroep te Oudenburg (notaris Janssens)
- 16.02.1929, erfenis: de weduwe en de kinderen (overlijden van Henri Louwagie)
De windmolen werd in 1932 afgebroken. Blijkens enkele persberichten werd deze sloop betreurd.
De molenstenen worden bewaard tegen de gevel van het veevoederbedrijf aan de andere kant van de straat (Ettelgemsestraat nr. 70).
Lieven DENEWET & Herman HOLEMANS
Literatuur
Gedrukte bronnen
De Volksstem, 29.04.1932 (nakende verdwijning)
Werken
J. Feys & D. Van de Casteele, Histoire d'Oudenbourg accompagnée de pièces justificatives comprenant le cartulaire de la ville et de nombreux extraits des comptes communaux. Recueil de chroniques, chartres et autres documents concernant l'histoire et les antiquités de la Flandre, Brugge, 1873-1878, 2 vol.
M. Gysseling, Toponymie van Oudenburg.
G. Callaert & E. Hooft m.m.v. J. Struyf, Inventaris van het bouwkundig erfgoed, Provincie West-Vlaanderen, Gemeente Oudenburg, Deelgemeenten Ettelgem, Roksem, Westkerke, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen WVL1, 2003.
Herman Holemans, West-Vlaamse wind- en watermolens. Kadastergegevens 1835-1990. Deel 5. Gemeenten M-O, Rotem, Ons Molenheem, 1999.
Mailberichten
John Verpaalen, Roosendaal, 25.03.2017.