Molenzorg

Desselgem (Waregem), West-Vlaanderen


Algemeen
Collectie
Verdwenen Belgische Molens
Naam

Plaatsmolen

Ligging
Liebaardstraat 64 .
8792 Desselgem (Waregem)

westzijde ervan
300 m ZO v.d. kerk
kadasterperceel A97


toon op kaart
Type
Stenen windmolen
Functie
Korenmolen, later ook oliemolen
Gebouwd
tussen 1800 en 1815 / 1834
Verdwenen
1834, sloop / 1914, sloop
Beschrijving / geschiedenis

In de periode 1800-1815 werd aan de westzijde van de huidige Liebaardstraat (ter hoogte van nr. 64) de "Plaatsemolen", een houten graan- en oliemolen, opgetrokken. Aanvankelijk was het een klein vierkantig stenen molentje (!), maar rond 1834 werd hij herbouwd als een gewone ronde stenen windmolen.

Eigenaars na 1820:
- voor 1834, eigenaar: Devroe Charles, de weduwe, te Desselgem
- 10.10.1842, erfenis: a) De Brabandere Julie (voor 1/2 naakte eigendom), landbouwster te Desselgem, b) De Brabandere Jean (voor 1/2 naakte eigendom), landbouwer te Desselgem en c) De Brabandere-Van den Berghe Jan Eugenius, de weduwe (voor vruchtgeburik), te Beveren (overlijden van de weduwe van Charles Devroe)
- 1849, verkoop: a) Van Rijsselberghe-Van den Berghe Felix (voor naakte eigendom), landbouwer te Wielsbeke en b) Van de Berghe Isabella Rosa, weduwe De Brabandere Jan Eugenius (voor vruchtgebruik), landbouwster te Beveren (registratie op 19.03.1849)
- 1877, erfenis: a) Van Rijsselbeghe-Van den Berghe Felix, de weduwe en de kinderen (voor naakte eigendom) en b) Van den Berghe Isabella Rosa, weduwe De Brabandere Jan Eugenius (voor vruchtgeburk), landbouwster te Beveren (overlijden van Felix Van Rijsselberghe)
- 06.07.1882, verkoop: Braet-Coussens Edmond, molenaar te Desselgem (notaris De Faux)
- 30.11.1901, erfenis: a) Braet Edmond (voor 1/2 volle eigendom + 1/4 vruchtgeburik), molenaar te Desselgem en b) zijn kinderen (voor 1/4 volle eigendom + 1/3 naakte eigendom), te Desselgem (overlijden van vrouw Coussens)
- 05.07.1905, deling: a) Braet Edmond (voor vruchtgebruik), zonder beroep te Desselgem, b) Braet Camile (voor 1/3 naakte eigendom), olieslager te Desselgem, c) Braet Clemencia (voor 1/3 naakte eigendom) en d) Braet Stephanie (voor 1/3 naakte eigendom) (notaris Peers)
- 07.12.1905, einde vruchtgebruik: a) Braet Camile, olieslager te Desselgem, b) Braet Clementia en c) Braet Stephanie (overlijden van Edmond Braet - beschreven als stoomkoorn- en oliemolen)
- 23.09.1910, verkoop: Dufaux-Braet Gustaaf, handelaar te Desselgem (notaris Peers - stenen graan- en oliewindmolen) 

De nieuwe molenaar Edmond Braet-Coussens, afkomstig van de Engelmolen te Desselgem, liet in 1882 een stoommachine plaatsen, zodat het geheel werd omschreven als "windmolen met stoomtuig". Een nieuwe stoommachine werd in 1901 geplaatst. Nog in 1910 was de molen zowel met wind- als met stoomkracht in werking.

De molenkuip geraakte gescheurd en "het regende erin lijk buiten". De "molen werd in 1914 afgebroken door Gustaaf Dufaux, die gehuwd was met Stefanie Braet, de jongste dochter van molenaar Edmond Braet. De kuip werd geheel in gruis geslagen en in de straat gevoerd.

Lieven DENEWET & Herman HOLEMANS

Bijlagen

Torie Mulders (pseudoniem van Hector Vindevogel), "De windmolens tussen Schelde en Leie", in: Handelingen van de Koninklijke Geschied- en Oudheidkundige Kring van Kortrijk, XXII, 1946-1948, p. 46-107 (72).
De Plaatsemolen, steenen windmolen, verving in 1834 het klein vierkantig steenen molentje als maalbedrijf uitbating.
Wierd in 1882 gekocht door Edmond Braet van de Engelmolen, die er pletsteenen en laên plaatste. Daarbij een stoomtuig. De kuip was gescheurd en het regende erin lijk buiten. De kuip werd in gruis geslagen en in de straat gevoerd. Werd afgebroken door Gustaaf Dufaux, die gehuwd is met Stefanie Braet, des mulders jongste dochter.
Ze stond in de zuidkant van de ker, langs den overkant van den steenweg naar Deerlijk.

Literatuur

Archiefbronnen

Rijksarchief Gent, Kaarten en Plannen, nr. 558: Kaerte figuratieve van de groote thienden in de prochie van Desselghem door Louis de Bersacques, 1620.

Rijksarchief Gent, Kaarten en Plannen, nr. 559: Kaerte figurative van de heerlykheyd van de parochie van Desselghem en Beveren met hun bestrek in de parochien Wareghem en Deerlyck, competerende d'abdy van St-Pieters, gemaekt door Gudwalus Van der Marien, 1675.

Rijksarchief Gent, Kaarten en Plannen, nr. 561: Kaerte figurative van de gelegendheyd der vry-eygen kerke heerlykhede van Ste-Pieters Desselghem, competerende de exemple abdye van Ste-Pieters nevens Gent, bestrekkende binnen de prochien van Desselgem, Beveren, Deerlyk en Waereghem, gemaeckt ten jaere 1764 door Joseph de Coster.

Rijksarchief Kortrijk, Gemeentearchief Desselgem, nr. 10: Sesden canton genaemt den Driesch, in Landtboeck der prochie van Desselgem, C.P. Minne, 1771.

Literatuur

De Flou K., Woordenboek der toponymie van westelijk Vlaanderen, Vlaamsch Artesië, het land van den Hoek, de graafschappen Guines en Boulogne, en een gedeelte van het graafschap Ponthieu, Brugge, 1923, Deel III, kolommen 193-198.
M. Debrouwere & E. Ducatteeuw, Van molens en molenaars te Beveren-Leie en Desselgem, in De Gaverstreke,jg. 6, 1978, p. 284, 294-295.
M. Debrouwere & E. Ducatteeuw, Nog over de molens en de molenaars van Beveren-Leie en Desselgem, in De Gaverstreke, jg. 9, 1981, p. 413-415.
Denewet Lieven & Goeminne Luc, "Molenmakers in Vlaanderen, Het werkboek van Coussée uit Meulebeke (1881-1911)", in Molenecho's, jg. 22, nr. 3-4 (speciaal themanummer 7), 1994, p. 201.Debrouwere M., Ducatteeuw E., Desselgem, in De Leiegouw. Vereniging voor de studie van de lokale geschiedenis, taal en folklore in het Kortrijkse, jg. 20, 1978, 3-4, p. 328-332.
Holemans Herman, Westvlaamse wind- en watermolens. Kadastergegevens 1835-1990. Deel 2. Gemeenten D-G, Kinrooi, Studiekring Ons Molenheem, 1994.
Vanwalleghem A. & Creyf S., Inventaris van het bouwkundig erfgoed, Provincie West-Vlaanderen, Gemeente Waregem met deelgemeenten Sint-Eloois-Vijve, Desselgem en Beveren-Leie, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen WVL45, 2010.
Torie Mulders (pseudoniem van Hector Vindevogel), "De windmolens tussen Schelde en Leie", in: Handelingen van de Koninklijke Geschied- en Oudheidkundige Kring van Kortrijk, XXII, 1946-1948, p. 46-107 (72)

Stuur uw teksten over deze molen  | 
Stuur uw foto's van deze molen
  
Laatst bijgewerkt: donderdag 28 maart 2019

 

De inhoud van deze pagina's is niet printbaar.

zoek in database zoek op provincie Stuur een algemene e-mail over molens vorige pagina Home pagina Naar bestaande molens