Molenzorg

Hofstade (Zemst), Vlaams-Brabant


Foto 16.03.1902. Verzameling Ons Molenheem
Algemeen
Collectie
Verdwenen Belgische Molens
Naam

Dorpsmolen - I
Molen Drijbunders
Drijbundersmolen

Ligging
Zandstraat
1981 Hofstade (Zemst)

tot 1870 bij gemeente Muizen
Drijbunders
kadasterperceel B155g


toon op kaart
Type
Staakmolen
Functie
Korenmolen
Gebouwd
1844
Verdwenen
1902 - 15 maart, bliksem
Beschrijving / geschiedenis

De Dorpsmolen van Hofstade was een houten korenwindmolen aan de huidige Zandstraat, achter de Sporthal en dicht bij de verhoogde berm van de spoorlijn Muizen-Etterbeek die toen nog niet bestond. Hij was gelegen aan de weg die over de Barebeek naar Weerde liep.

De standaardmolen werd in 1844 opgericht. We vinden hem evenwel nog niet terug op de Atlas der Buurtwegen van Hofstade, die in dat jaar werd opgemaakt. Hij komt wel voor op de topografische kaart van Vandermaelen (1859), op de Poppkaart (ca. 1860) en op de militaire kaart van 1864.

De oprichters waren de familie De Knijff uit Sint-Katelijne-Waver.

Bij de oprichting van de gemeente Hofstade door afscheiding van de gemeente Muizen in 1870, waren de weduwe en de kinderen De Knijff Emiel Jan Jacob, renteniers te Mechelen, eigenaars van de molen. Bij deling van hun eigendommen in 1870 kwam de molen in handen van Ordonée Emelie De Knijff, echtgenote van Arthur Alexander du Fourneau, militair te Antwerpen.

Deze laatste verkochten de molen aan Jan Medard De Coster, geboren te Muizen op 11 mei 1826 als zoon van Philippus De Coster en Maria Van Luyten, maalder op de Hevermolen. Jan Medard trouwde op 3 mei 1848 met Maria Theresia De Coninck, geboren op 31 december 1818 in Muizen. De koopakte werd verleden voor notaris De Keersmaecker te Mechelen op 2 december 1871. Jan Medard De Coster, toen 45 jaar, stamde uit de molenaarsfamilie van de  Hevermolen, was dan al maalder op de Drijbundersmolen toen de familie De Knijff er eigenaar was. Maria Theresia De Coninck overleed op 28 februari 1891, haar echtgenoot Joannes Medardus De Coninck volgde haar op 22 januari 1892.

De verdeling van de erfenis werd geregeld bij akte nr. 244 van 16 oktober 1896, verleden voor notaris Sterckx te Zemst. Deze erfenis bevatte ondermeer: "Eenen graanwindmolen met draaiende werken, builhuis en andere aanhorigheden en erve, inhoudende volgens cadaster twintig are, en aldaar bekend Wijk B nummers 155g en 155h. Geschat op 7.000 fr."

De molen werd toegewezen aan Victor Joanes De Coster, geboren op 7 februari 1851 te Muizen, zoon van de overledene.

Eigenaars na 1870:
- 1870, eigenaar: De Knijff Emiel Jan Jacob, de weduwe en kinderen, renteniers te Mechelen
- 1870, deling: de Villers du Fourneau Arthur Alexandre, militair te Antwerpen
- 02.10.1871, verkoop: De Coster-De Coninck Medardus, molenaar te Hofstade (notaris De Keersmaecker)
- 28.02.1891, erfenis: en kinderen (overlijden van vrouw De Coninck)
- 22.03.1892, erfenis: de kinderen (overlijden van Medardus De Coster)
- 16.10.1896, deling: De Coster Jan Victor, molenaar te Hofstade (notaris Sterckx)

De standaardmolen werd vernield door blikseminslag op 15 maart 1902, net de zaterdag voor de plechtige communie in het dorp. Drie mannen die zich op de molen bevonden, Juul Servaes, Franciscus Vereth en Victor De Coster stortten naar beneden en liepen erge brandwonden op. Het nieuws van de getroffen molen deed snel de ronde en de dorpelingen trokken naar de molen om een kijkje te nemen, sommigen zelfs met paard en kar! Op hun foto's poseerden deze ‘ramptoeristen’ aan (en op) de restanten van de molen.

In de "Gazet van Mechelen" van maandag 17 en dinsdag 18 maart 1902 verscheen over deze gebeurtenis het volgend bericht: "Hofstede. De eerste storm van 't jaar. Boven genoemd dorp kwam zaterdag nanoen een hevige storm breken die grote schade heeft aangericht. De bliksem viel op de molen van M. De Coster, drong naar binnen en wierp het gevaarte tenemaal uiteen.
Aardig, hij stichtte geen brand maar deed uiteindelijk den molen instorten, den molenaar begravend onder zijne puinen. De molenaar is gevaarlijk gekwetst."

Molenaar Jan Victor De Coster bleef echter niet bij de pakken zetten. Hij zocht en vond een molen te Mechelen, kocht hem aan voor 7000 frank en liet die overbrengen naar een goede honderd meter verder gelegen perceel (kadaster sectie A nr.40 p2) in de Bordekensstraat. De molen geraakte klaar in 1909.

Lang kon hij er niet van genieten: in 1914 werd hun molen door de Duitsers afgestookt.

Zie verder: Hofstade, Dorpsmolen - II

Roger DEBROECK, André VER ELST & Herman HOLEMANS

Bijlagen

René Puttemans, De Windmolens uit het Vilvoordse (rechter Zenneoever), Eigen Schoon en De Brabander, XIV, 1931, p. 272 (Hofstade Molen van het Dorp)

Deze molen stond, even buiten het dorp van Hofstade, nabij de steenweg Mechelen-Tervuren en de nieuwe spoorweg Brussel-Antwerpen. Hij werd ten jare 1845 gebouwd door Medard De Coster, zoon van Philips, den maalder van ’t gehucht Ambroos. Deze ervaren maalder oefende de stiel uit tot in ’t jaar 1896, datum waarop hij de molen overliet aan zijn zoon Victor De Coster. Tijdens een vreselijk onweder, hetwelk ten jare 1902 over het dorp woedde, werd de prachtige en mooie molen omvergeslagen en totaal vernield. In 1903 werd een nieuwe molen gebouwd. Hij werd aangekocht bij De Kneiff te Mechelen en kostte de som van 7000 fr. In 1912 werd hij overgelaten aan Medard De Coster, zoon van Victor. De molen werd door de Duitsers afgebrand. Een onmenselijk moordtoneel speelde zich daarbij af. De molenaar en zijn gast werden door de Duitse soldaten vastgegrepen, en alhoewel onschuldig, met kolfslagen half gedood en dan in een naburig huis geworpen dat in laaie vlam opging… (geen afbeelding)

Literatuur

Archieven
Gemeentearchief Zemst, Fotoarchief. Foto's van de ingestorte Drijmansmolen, 16.03.1902.

Uitgegeven bronnen
Gazet van Mechelen, maandag 17 en dinsdag 18 maart 1902 (exemplaar in: Stadsarchief Mechelen)

Werken
René Puttemans, De Windmolens uit het Vilvoordse (rechter Zenneoever), Eigen Schoon en De Brabander, XIV, 1931, p. 272 (Hofstade Molen van het Dorp)
André Ver Elst, "Nieuw-Zemst bij Leven en Welzijn: een nostalgisch spiegelbeeld van Elewijt, Eppegem, Hofstade, Weerde, Zemst en Zemst-Laar", Nieuwkerken-Waas, Het Streekboek, 1990.
André Ver Elst, "Kleine encyclopedie van Groot-Zemst", Nieuwkerken-Waas, Het Streekboek, 1995.
André Ver Elst, "Nieuw-Zemst in oude prenten", Zaltbommel, Europese Bibliotheek, 1980.
André Ver Elst, "Ons Zemst: vroeger en nu", Zaltbommel, Europese Bibliohteek, 1995.
M.A. Duwaerts e.a., "De molens in Brabant", Brussel, Dienst voor Geschiedkundige en Folkloristische Opzoekingen van de Provincie Brabant, 1961.
Herman Holemans, "Kadastergegevens: 1835-1985. Brabantse wind- en watermolens. Deel 2: arrondissement Halle-Vilvoorde (A-L)", Kinrooi, Studiekring Ons Molenheem", 1991.
"Zemst in beeld", Zemst-Info (Gemeentelijk Informatieblad), XXXI, 2009, 10, p. 2.
Karel Lemmens, De molens te Zemst en omstreken, De Semse kroniek, X, 1995, nr. 3-4.
Roger Debroeck, Molens in Groot-Zemst, Zemst, Heemkundige Kring De Semse, 2010, 71 p.
Alphonse Wauters, Historie des environs de Bruxelles, Tome deuxième. Bruxelles, Edition Van der Auwera, 1855.

Overige foto's

<p>Dorpsmolen - I<br>Molen Drijbunders<br>Drijbundersmolen</p>

Foto 16.03.1902. Verzameling Ons Molenheem

<p>Dorpsmolen - I<br>Molen Drijbunders<br>Drijbundersmolen</p>

Foto 16.03.1902. Verzameling Ons Molenheem

Stuur uw teksten over deze molen  | 
Stuur uw foto's van deze molen
  
Laatst bijgewerkt: woensdag 3 augustus 2016

 

De inhoud van deze pagina's is niet printbaar.

zoek in database zoek op provincie Stuur een algemene e-mail over molens vorige pagina Home pagina Naar bestaande molens