De Veldmolen was een houten korenwindmolen die voor 1478 werd opgericht. Hij stond op een molenberg, schuin achter de molenaarswoning. De molen werd een aantal keren herbouwd, zoals in 1710.

Eigenaars na 1830:
- voor 1830, eigenaar: De Gronckel Livinus en consoorten (consoorten: De Gronckel Joseph, b) De Greonckel Jacques, c) De Gronckel Séraphin, d) De Gronckel Rosalie, e) De Gronckel Augustin en f) De Gronckel Lievin)
- 05.01.1838, verkoop: Hesters Yvanus en consoorten, te Wachtebeke (notaris Bosschaerts)
- 1867, deling, verklaring van 18.09.1857: a) Hesters Jan-Baptist (voor 1/2), landbouwer te Wachtebeke en b) De Gronckel Seraphinus (voor 1/2), molenaar te Wachtebeke
- 1872, verkoop (registratie op 14.10.1858: Elewaut-Marquenne Serafien, molenaar te Wachtebeke (notaris Bosschaerts)
- 26.04.1886, verkoop: Hesters-Elewaut Augustien, molenaar te Wachtebeke (notaris Van der Linden)
- 10.11.1895, erfenis: en de kinderen (overlijden van vrouw Elewaut)
- 07.05.1920, verkoop: Hesters Alexander Kamiel, molenaar te Wachtebeke (notaris Van Damme - graanmolen door wind en stoom)

Naast de windmolen werd in 1837 een rosmolen gebouwd en rond 1880 een stoommolen. Er werd ook nog met de wind gemalen.

In 1912 werd de staakmolen gesloopt en vervangen door de zogenaamde "Heidemolen" , een houten korenwindmolen gebouwd in 1790 aan de Heidestraat te Moerbeke.

De Veldmolen geraakte in 1946 in onbruik. In 1954 volgde de sloop.

Het maalderijgebouwtje bestaat nog. De maalderij paalt aan de straat en werd rond 1880 gebouwd als stoommaalderij. Met de achterzijde tegen de molenberg aangebouwd rechthoekige bakstenen gebouw onder mank zadeldak (pannen, nok loodrecht op de straat), boven de achtergevel ijzeren windhaan afkomstig van de "Heidemolen". Gevels met rondboogvensters met ijzeren roedenverdeling. Slechts één van de twee maalstoelen bleef bewaard met vernieuwd koppel kunststenen vanaf 1928 aangedreven door een gasmotor en sinds 1958 elektrisch. Houten en gietijzeren haverpletter met ijzeren merkplaatje voorzien van opschrift: "GANZ & COMP / BUDAPEST RATIBOR / 1882". De maalderij werd stilgelegd in de zomervan 1992.

Voormalig molenaarshuis van één bouwlaag en vijf traveeën onder zadeldak (pannen, nok parallel met de straat) gebouwd in 1852. Verankerde en bepleisterde lijstgevel met rechthoekige vensters en deur.

Zowel de molenaarswoning als de mechanische maalderij zijn opgenomen in de vastgestelde inventaris van het bouwkundig erfgoed.

Paul HESTERS, Eksaarde

Paul Hesters, "De Veldmolen", Heemkundige Kring "Oud-Wachtebeke", Jaarboek 17, 1983, p. 3-89.
Paul Hesters, "Molensprokkels: de veldmolen 1710 - 1756", Heemkundige Kring "Oud-Wachtebeke", Tijdschrift, jg. 18, 1991, 3, p. 39.
Paul Hesters, "Molensprokkels", Heemkundige Kring "Oud-Wachtebeke", tijdschrift, jg. 14, 1987, 1, p. 3.
Gilbert Lanckriet, "De banmolen, de dwangbuis van de middeleeuwse boer", Heemkundige Kring "Oud-Wachtebeke", Jaarboek 5, 1973, p. 19-20.
Paul Hesters, Het Korenwindmolensbestand in de 18de eeuw te Wachtebeke, (onuitgegeven).
G. Hoebeke, "Molens te Wachtebeke", Heemkundige Kring "Oud-Wachtebeke", Jaarboek 11, 1977, p. 77-92.
H. Holemans, "Oostvlaamse wind- en watermolens. Kadastergegevens 1835-1990. Deel 8. Gemeenten U-Z", Opwijk, Studiekring "Ons Molenheem", Opwijk, 2008.
K. Lanclus & M. Verbeeck, Inventaris van het cultuurbezit in België, Architectuur, Provincie Oost-Vlaanderen, Arrondissement Gent, Kantons Evergem - Lochristi, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen 12N4, Brussel - Turnhout, 1993.
Jozef Maes, "Vlaamse windmolens. Rumbeke en Wachtebeke", De Belgische Molenaar, LXII, 1962, p. 127-128.
Colpaert C. en M. - Hoebeke G.,  Wachtebeke vroeger en nu in oude  prentkaarten en nieuwe foto's (Heemkundige Kring "Oud-Wachtebeke",  Jaarboek 1981 -82).
Crève A., Wachtebeke bij de aanvang van de 20ste eeuw,  Wachtebeke,  1972.
De Potter F. & Broeckaert J,  Geschiedenis van de gemeenten der  provincie Oost- Vlaanderen,  reeks I, deel 7, Gent, 1864- 1870.
De Smet E., Bijdrage tot de toponymie van Wachtebeke, (Heemkundige  Kring "Oud Wachtebeke", Jaarboek 1975).
De Smet E.,  "Op bezoek te Wachtebeke," Ons Meetjesland, XIV, 1,  1981, p. 2-25.
Van Heirsele M.-Hoebeke G., Wachtebeke vroeger en nu in oude  prentkaarten en nieuwe foto',  (Heemkundige Kring "Oud-Wachtebeke",  Jaarboek 1976, 1982).

Mailbericht
John Verpaalen, Roosendaal, 09.12.2014, 03.02.2017.