De Oostmolen, Lebbemolen, molen Vantroyen of Vanthuyne was een houten graanwindmolen op de oostzijde van de huidige Montanusstraat (ongeveer halfweg), op de vroegere Oostvesten, op 200 meter ten oosten van de kerk van Diksmuide.

Hij werd voor 1750 gebouwd. We zien hem aangeduid op de Ferrariskaart van ca. 1775, met het bruin symbool van een staakmolen. We zien hem ook aangeduid, met het symbool van een staakmolen, in de Atlas der Buurtwegen (1844).

Rond 1830 was de molen in het bezit van molenaar Lodewijk Van Troyen-Desoutter, molenaar te Diksmuide. Na zijn overlijden werden de molen met de stal en het hovenierhof in 1836 te koop aangeboden. De instel zou gebeuren op maandag 5 december in de Diksmuidse herberg "Het Bourgondisch Schild" en de overslag op maandag 26 december, telkens om 14 uur. De eerste koop was de "oud welgekalanten koorn-wind molen, genaemd den Oost of Lebbe molen". Hij stond op een molenwal, met een oppervlakte van 8 aren 60 centiaren. Ernaast stond een stal. De molen stond op de vesten, bij de Koemarkt, niet ver van de Grote Markt, aldus een "allervoordeeligsten" standplaats. De instel bedroeg 2500 frank. De tweede koop betrof een "hovenierhof", groot 4 aren 60 centiaren, met de haag er rond, ingesteld op 180 frank.
De kopers konden al met de "geldtelling" in het gebruik treden.
Deze kopen konden ook bij "verzameling" geveild worden: deze stond op 3000 frank.
Er konden instelpenningen gewonnen worden. De verkoopsvoorwaarden en de eigendomstitels berustten bij notaris Robays uit Woumen.

Deze verkoop ging echter niet door en de Oostmolen bleef in handen van de erfgenamen van Lodewijk Van Troyen. Bij deling op 21 juli 1845 (akte notaris Robaeys, Woumen) kwam de molen toe aan zijn schoonzoon, molenaar Constant Vanthuyne-Van Troyen uit Dismuide.

De laatste molenaar, Constant Vanthuyne-Van Troyen, was de vader van mevr. Moens-Vanthuyne, grootmoeder van Louis Van Hille en moeder van Leon Moens, vrederechter te Mesen.

De staakmolen werd in 1868 gesloopt bij de doortrekking van de Montanusstraat, die voorheen slechts een wegeltje was.

Lieven DENEWET

Gazette van Brugge en der provincie West-Vlaenderen, 30.11.1836
Verkooping van een KOORN WIND MOLEN, met stal en  Hoveniers hof, te DIXMUDE.
Op maendag den 5 december 1836, ter herberg HET BOURGONDISCH SCHILD, te DIXMUDE, zal men overgaen tot den instel, en op maendag den 26 der zelve maend, ter herberg den GOUDEN LEEUW, binnen 't zelve DIXMUDE, tot den overslag, t'elkens om twee ueren, na-middag te beginnen, der volgende goederen, te weten:
EERSTEN KOOP: Een van oud welgekalanten KOORN-WIND MOLEN, genaemd den OOST of LEBBE MOLEN, met molenwal, groot 8 aren, 60 centiaren, en een stal daer medegaende, staende en gelegen binnen de stad DIXMUDE, op de vesten, nabij de KOEMARKT en niet verre van de groote markt, zijnde een allervoordeeligsten stand, laetst gebruijk geweest met den volgenden koop, bij wijlen sieur Lodewijk van Troyen
                                                   ingesteld 2.500 francs.
TWEEDEN KOOP. Eenen hovenierhof, groot 4 aren, 60 centiaren, met de haeg rond den zelven.
                                                   INGESTELD 180 francs.
De kopers zullen met de geldtelling in het gebruijk treden.
Deze koopen zullen ook bij verzaemeling geveijld worden.
Op gewin van instel penningen.
De veijl conditien en eijgendoms-tijtels berusten t'elke onderrigting ten kantoore van den Notaris ROBAYS, te WOUMEN resideerende.
                                                   De verzaeming staet op 3.000 fr.

Archieven
Plan van Diksmuide (1613)
Figuratieve stadsplan van Martinus Haecke (1716) (stadhuis Diksmuide)
Kopie van Jan Mergaert, "Caerte Figurative van de stadt van Dixmude" (1752-1753)

Uitgegeven bronnen
Plan van Deventer (ca. 1550)
Ferrariskaart (1775)
Atlas der Buurtwegen (1844)
Topografische kaart van Vandermaelen (ca. 1850)
Kadastrale kaart van P.C. Popp (ca. 1860)
Gazette van Brugge en der provincie West-Vlaenderen, 30.11.1836

Werken
Paul Vandorpe, "Molens in het oude Diksmuide - Molens te Diksmuide voor 1914", twee nagelaten geschriften in dactylo (onuitgegeven).
Herman Holemans, "Westvlaamse wind- en watermolens. Kadastergegevens 1835-1990. Deel 2. Gemeenten D-G", Kinrooi, Studiekring Ons Molenheem, 1994, p. 21.
H. Missiaen & P. Vanneste m.m.v. F. Gherardts  & O. Scheir, Inventaris van het bouwkundig erfgoed, Provincie West-Vlaanderen, Gemeente Diksmuide, Deel I: Deelgemeenten Diksmuide, Beerst, Esen, Kaaskerke, Keiem en Lampernisse, Deel II: Deelgemeenten Leke, Nieuwkapelle, Oostkerke, Oudekapelle, Pervijze, Sint-Jacobskapelle, Stuivekenskerke, Vladslo en Woumen, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen WVL18", 2005.