Molenzorg

Boechout, Antwerpen


Verzameling Ons Molenheem
Collectie
Verdwenen Belgische Molens
Naam

Bedderemolen
Bedderenmolen
Boekhoutmolen

Ligging
Binnensteenweg 182
2530 Boechout

zuidzijde
nabij hoek Frans Segersstraat
Molenveld
kadasterperceel D424


toon op kaart
Type
Staakmolen met open voet
Functie
Korenmolen
Gebouwd
voor 1399 / 1542
Verdwenen
1542, oorlog / 1904, sloop
Beschrijving / geschiedenis

De Bedderenmolen was een standaardmolen aan de zuidzijde van de Binnensteenweg (nr. 182), nabij de hoek met de Frans Segersstraat.

De standaardmolen werd voor 1399 gebouwd. Hij werd dan vermeld in het "Metingenboek van Sint-Bavo" (Sint-Baafsabdij te Gent). Hij werd in 1542 afgestookt tijdens de strooptochten fan Maarten van Rossum.

Hij werd  in 1542 op dezelfde plaats herbouwd. De molen bleef afhankelijk van de Sint-Baafsabdij te Gent. Er zijn o.m. pachtcontracten uit 1547 (verhuurd aan Antonis), 1559 en 1611 (verhuurd aan Godevaart Pallem) bewaard, waarin we de verplichtingen van de molenaar vernemen. De afstammelingen van Godevaart Pallem (Palms) bleven de molen pachten tot kort voor 1800.

Frans Diels, molenaar in 1782, verzette zich in dat jaar fel tegen de aanvraag van Jan Frans Dielens om elders in Boechout (thans Konijnenbergstraat 2) een nieuwe stenen koren- en oliewindmolen op te richten. Hij vreesde uiteraard de concurrentie. Toch slaagde Dielens in zijn opzet. Hij verkreeg op 16 mei 1782 het begeerde octrooi van de Oostenrijkse keizer Jozef II. Vooreerst was er zijn  functie, als advocaat bij de Souvereine Raad van Brabant. Een ander doorslaggevend element was het feit dat dit een privé molen was en dus belasting verschuldigd aan de staat, in tegenstelling tot de Berderenmolen die afhankelijk was van de St. Baafsabdij in Gent. Frans Dielens en zijn opvolgers moesten jaarlijks 6 veertelen tarwe te betalen, "zoolang de molen zal existeren". Die stenen molen bestaat nog steeds (zie in onze database van de nog bestaande molens).

De molen staat aangeduid op de Ferrariskaart (ca. 1775) met het bruin symbool van een standaardmolen en met de benaming "Boeckhout Molen", in de Atlas der Buurtwegen (ca. 1842) met het grondvlak van een staakmolen op teerlingen, op de topografische kaart van Ph. Vandermaelen (ca. 1850) met de benaming "Bedderen M(oul)in" en op de kadastrale kaart van P.C. Popp (ca. 1855) als "Bedderen Molen".

Aan de westzijde (nr. 172) stond van voor 1834 tot 1855 een graan- en grutrosmolen, type binnenrosmolen.

Kadastrale beschrijvingen:
- 1813: "il existe dans la commune de Boehcout deux moulins à vent, l'un bâti en pierre, et l'autre construit en bois; celui-ci néanmoins, appartenant au sieur Palms, meunier à Boechout, étant situé plus avantageusement (sur la chaussée d'Anvers à Lierre) et travaillant continuellement sera évalué brut 675 fr. et net 450 fr. Celui d Dehert Jean-Baptiste, situé dans les terres et souvent privé de travail, sera évalué brut à 475 fr. et net à 350 fr."
- 1830: "gewoonen molen, hij is in hout vervaardigd, heeft eenen omgang en twee paar steenen welke neit gelijktijdig kunnen werken, is gunstig gelegen en goed onderhouden en onverhuurd".

Eigenaars na 1810:
- 1813, eigenaar: Palms, molenaar te Boechout
- voor 1834, eigenaar: Beuckeleers-Van Bauwel Jan Franciscus, molenaar te Boechout
- later, erfenis: de weduwe en de kinderen (overlijden van Jan Franciscus Beuckeleers)
- 11.02.1845, erfenis: de kinderen: a) Beuckeleers Maria Elisabeth, minderjarige te Boechout, b) Beuckeleers Maria Francisca, minderjarige te Boechout en c) Beuckeleers Lucovicus Cornelius, minderjarige te Boechout (overlijden van de weduwe Van Bauwel van Jan Franciscus Beuckeleers)
- later, erfenis: a) Beuckeleers Maria Elisabeth, te Boechout en b) Beuckeleers Maria Francisca, te Boechout (overlijden van Ludovicus Cornelius Beuckeleers)
- 25.06.1850, deling: Beuckeleers Maria Francisca, echtgenote Corluy PIeter Jozef, molenaar en landbouwer te Boechout (notaris Geerts)
- later, erfenis: de kinderen (overlijden van Pieter Corluy)
- 29.10.1877, deling: Corluy Jean Victor, molenaar te Boechout (notaris Geerts)
- 06.03.1884, verkoop: Beyers-Jorissen Cornelius, molenaar te Kalmthout (notaris Geerts)
- 07.09.1889, gift: Beyers-Wouts Fransciscus Dominicus, herbergier te Antwerpen (notaris Kenis)
- 08.06.1893, verkoop Beyers-Delaet Rumold Eugène, molenaar te Boechout (notaris Boeynaems)
- 26.11.1899, verkoop: Beyers-Wouts Franciscus Dominicus, brouwer te Boechout (notaris Van Cutsem)

De standaardmolen werd in 1904 gesloopt.

Lieven DENEWET &  Herman HOLEMANS

Literatuur

Gedrukte bronnen
Het Laatste Nieuws, 29.10.1894 (Ed.1), p. 3

Werken
K. Lemmens, "Boechout. Protest tegen de oprichting van de stenen molen, anno 1782", in: Ons Molenheem, jg. 7 (1987), nr. 4, p. 3.
Julien Palmans, "De Berderen Molen. 1. De molens van Boechout. 2. De Berderen Molen van Boechout voor 1611"in: Bijdrage tot de geschiedenis van Boechout-Vremde, Jaarboek 1994, p. 87-197.
P. Pittoors, "De stenen molen van Boechout", in: Katalogus van de molententoonstelling te Boechout en Kasterlee, 1965;
J. Palmans, "De Stenen molen van Boechout", in: "Het Speelhof", Boechout-Vremde, nrs. 18-23: jg. 6 (1989), sept., p. 8-; dec. p. 11-; jg. 7 (1990), maart, p. 9-10; juni, p. 3-5; sept. p. 6-9; dec., p. 18-21, ill. plans;
J. Palmans, "Geen tweede molen in Boechout", in: Het Speelhof, jg. 5, nr. 15, nov. 1988, p. 12.
Julien Palmans, "De stenen Molen van Boechout", in: Bijdrage tot de geschiedenis van Boechout-Vremde, Jaarboek 1996, p. 23-44.
Bijdrage tot de geschiedenis van Boechout, Gemeentegids 1974, dl. II, [Boechout, 1974].
R. Moretus, "Historisch overzicht betreffende de stenen molen van Boechout", in: Natuur- en Stedenschoon, XXX, 1957, p. 93-94.
H. Holemans & P.J. Lemmens, Molens van de Voorkempen en van Groot-Antwerpen, Nieuwkerken, Ten Bos, 1983, p. 27-29.
Herman Holemans, "Provincie Antwerpen - Volledig overzicht van bestaande & verdwenen wind- water- & rosmolens", Kinrooi, Studiekring "Ons Molenheem", 1986, p. 19.
Herman Holemans, "Wind- en watermolens van de provincie Antwerpen. Kadastergegevens 1835-1990. Deel 1. Gemeenten A-G", Opwijk, Studiekring "Ons Molenheem", 2009, p. 29.
"Verhuring van de houten windmolen van Boechout in 1559", in: "Ons Heem", jg. 20, 1966, nr. 3, p. 115-116.
Hugo Lambrechts-Augustijns, "De handgraanmolen te Boechout", Het Speelhof (Heemkundige Kring Het Speelhof, Boechout), jg. 2006, nr. 86, p. 14-16.

Overige foto's

<p>Bedderemolen<br>Bedderenmolen<br>Boekhoutmolen</p>

Prentkaart, ed. Arthur Ghyoot, 1904. Verzameling Ons Molenheem

Stuur uw teksten over deze molen  | 
Stuur uw foto's van deze molen
  
Laatst bijgewerkt: vrijdag 28 april 2017

 

De inhoud van deze pagina's is niet printbaar.

zoek in database zoek op provincie Stuur een algemene e-mail over molens vorige pagina Home pagina Naar bestaande molens