Molenzorg

Borchtlombeek (Roosdaal), Vlaams-Brabant


De gesloopte molenaarswoning. Foto Kris Vandevorst, 2006.
Algemeen
Collectie
Verdwenen Belgische Molens
Naam

Kattemmolen
Cattemmolen

Ligging
Keistraat 39
1761 Borchtlombeek (Roosdaal)

noordoostzijde
tot 1840: Herststraat 12B
Kattem
kadasterperceel C359 (tot 1840)
C469d (na 1840)


toon op kaart
Type
Staakmolen
Functie
Korenmolen
Gebouwd
tussen 1775 en 1800 / 1840 (verplaatst)
Verdwenen
1840 / 1941, sloop na oorlogsschade
Beschrijving / geschiedenis

De Kattemmolen (Cattemmolen) was een houten korenwindmolen. Aanvankelijk stond hij aan de westzijde van de Herststraat (thans huisnr. 12B), op de hoek met de Hazeveldweg. In 1840 werd hij verplaatst naar de noordoostzijde van de Keistraat (nr. 39).

De standaardmolen werd tussen 1775 en 1800 opgericht. Hij staat nog niet aangeduid op de Ferrariskaart (ca. 1775).

Zoals gemeld werd de molen in 1840 verplaatst. We zien hem al aangeduid op de nieuwe standplaats in de Atlas der Buurtwegen (ca. 1844) en op de topografische kaart van Ph. Vandermaelen (ca. 1850) als "Moulin de Cathem". Vreemd genoeg toont laatstgenoemde kaart eveneens nog de molen op de oude standplaats. Nog eigenaardiger is dat de kadastrale kaart van P.C. Popp (ca. 1855) enkel de molen op de oude locatie weergeeft.

Eigenaars na 1830:
- voor 1834, eigenaar: Van Laethem Petrus, molenaar te Brochtlombeek
- 03.10.1837, verkoop: Moens Cornelius, molenaar te Borchtlombeek (notaris Walravens)
- 24.05.1872, erfenis: de kinderen (overlijden van Cornelius Moens)
- 21.05.1872, verkoop: Van Wilderode-Moens Jan-Baptist, molenaar te Borchtlombeek (notaris Leenaert)
- 13.09.1911, erfenis: en kinderen (overlijden van vrouw Moens)
- 07.05.1920, verkoop: Van Roy-Moriau Hendrik Constant, molenaar te Borchtlombeek (notaris Velge)

De molen werd "als een van de beste molens van de streek" genoemd. Hij werkte niet meer sinds 1937. Na oorlogsschade in 1940, werd hij in 1941 gesloopt.

Het voormalig molenaarshuis was iets zuidelijker gelegen aan dezelfde straat (thans nr. 43). Het gebouw werd gebouwd in 1840 toen de molen werd overgebracht. Het werd gesloopt rond 2010 om plaats te ruimen voor een woonverkaveling. Nochtans was de woning nog op 5 oktober 2009 vastgesteld als bouwkundig erfgoed,. Het was een woning van zeven traveeën met anderhalve verdieping en pannen schilddak, gedateerd 1840 op de deurlatei. Baksteenbouw. Vensters met boven- en onderdorpels van arduin en een deur in een omlijsting met druiplijst van hetzelfde materiaal. Kleine getraliede venstertjes in de achtergevels. Rechts was er een aanpalende dwarsschuur onder zadeldak (kunstleien), gedateerd 1931 boven de metalen poortlatei.

Lieven DENEWET & Herman HOLEMANS

Literatuur

Landkaarten
Ferrariskaart (ca. 1775)
Atlas der Buurtwegen (ca. 1844)
Topografische kaart van Ph. Vandermaelen (ca. 1850)
Kadastrale kaart van P.C. Popp (ca. 1855)

Werken
E. Soens, Het Hof van Kattem, uithof der Norbertijner abdij van Ninove, in Eigen Schoon en de Brabander, 1934, p. 49-62.
Bernard Roobaert, "Overzicht van de molens van de streek van Edingen met hun oudste vermeldingen", Molenecho's, XXIV, 1996, nr. 3-4, p. 116-180;
B. Roobaert, "Een overzicht van de molens van het Oude Land van Edingen en hun oudste vermeldingen", in: "Het oude Land van Edingen en Omliggende, Herne, jg. XXI, 1993, nr. 2, p. 97-133, ill.
Herman Holemans, "Kadastergegevens: 1835-1985. Brabantse wind- en watermolens. Deel 2: arrondissement Halle-Vilvoorde (A-L)", Kinrooi, Studiekring Ons Molenheem", 1991, p. 27. 
M.A. Duwaerts e.a., "De molens in Brabant", Brussel, Dienst voor Geschiedkundige en Folkloristische Opzoekingen van de Provincie Brabant, 1961.
A. Goublomme, "Ook molenaarsbloed kruipt blijkbaar waar het niet gaan kan", Vlaamse molens, 2009, lente, p. 21.
J. Lindemans, Toponomie van Borchtlombeek, in Eigen Schoon en de Brabander, XXXV, 1952, p. 353-377.
C. De Maegd & S. Van Aerschot, Inventaris van het cultuurbezit in België, Architectuur, Vlaams-Brabant, Halle-Vilvoorde, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen 2N, Gent, 1975.
J.F. Vincx, De molens van 't Payottenland, Merchtem, 1931.
J. Van Overstraeten, "De molens van Borchtlombeek", in: De Galm (weekblad, nrs. 10 (08.03.1947) en 12 (22.03.1947), telkens op p. 2.

Mailberichten
Luc Van Liedekerke (auteur van een boek over het Hof te Kattem), 14.12.2017.

Stuur uw teksten over deze molen  | 
Stuur uw foto's van deze molen
  
Laatst bijgewerkt: zaterdag 16 december 2017

 

De inhoud van deze pagina's is niet printbaar.

zoek in database zoek op provincie Stuur een algemene e-mail over molens vorige pagina Home pagina Naar bestaande molens