De Broechemmolen was een houten korenwindmolen op de hoek van de Kapelstraat (noordzijde, nr. 99) en de Pater Damstraat.

De abdij van Euwen onder Broechem (opgeheven omstreeks 1280) bezat reeds een molen te Broechem. Voor het jaar 1374 was de molen op het Broechemveld  voor de ene helft eigendom van de heer van Broechem en voor de andere helft van de abdij van Tongerlo. Jan van Ewen erkende op 14 mei 1374 voor het hertogelijk hof van Brabant aan de abdij van Tongerlo jaarlijks een sister (29,5 kg) rogge schuldig te zijn op meerdere eigenommen op het "Molrevelt" in de parochie van Broechem bij Zandhoven.

In 1520 werd de molen hersteld op kosten van beide partijen.
Op 10 juni 1584 werd de molen afgestookt door de Staatsen van Marnix van Sint-Aldegonde.
Pachters voor 1584 waren: in 1540 Peeter Van Thielen, in 1572 Kerstinen van Thielen en tot 1584 Cornelis Van Dijck.

Na het afbranden van de molen werd in 1599 door toedoen van de heer van Broechem en de abdij van Tongerlo, op dezelfde plaats een nieuwe standaardmolen opgebouwd. De helft van de molen behoorde toe aan de opeenvolgende heren van Broechem:
voor 1630: Bartholomeus Wyndrikcx
in 1632:    Cornelis Verelst
voor 1669: Adriaan Wyndrickx
in 1669:     Peeter Wyndrickx
in 1670:     Balthazar Boemans
in 1670:     Peeter Wyndrickx

Vanaf 1674 werd de abdij van Tongerlo alleen-moleneigenaar.

Pachters vanaf 1599 waren:
in 1599 Jan Leynsens
in 1603 Peter Adriaensen
in 1608 Bartholomeus Wyndrickx
in 1675 Jan Van Tolhuyzen
in 1677 Jan Slootmans
in 1711 Quayhaeghe
in 1755 Joannes Ockers.

In 1711 werd de molen volledig hersteld op kosten van de abdij. Deze verkocht de molen in 1795 aan Petrus Ockers voor de som van 7800 gulden.

We vinden de molen terug op de Ferrariskaart van ca. 1775 met het bruin symbool van een standaardmolen. Vermelding op de kaart van Vandermaelen "M(oulin de Broechem" en op het kadastraal plan van de gemeente Broechem door P.C. Popp "Broechem Molen".

Op de Atlas der Buurtwegen (ca. 1844) wordt de molen nog altijd op vier teerlingen afgebeeld. De gemetselde onderbouw dateert pas van de tweede helft van de 19de eeuw.

Kadasterbeschrijvingen:
- ca. 1811: "il existe dans la commune deux moulins à vent. Ils sont réellement d'une valeur bien différente et formeront deux classes. Le premier, appartenant à Ockers meunier, est beaucoup mieux placé et plus à la portée des consommateurs; il formera la première classe, que sera évaluée brute en égard aux éaluations données aux mêmes usines dans les communes voisines à 50 f. Le deuxième moulin, appartenant au Sr Hermans , étant plus mal placé et moins à la portée des consommateurs, a réellement un p rix de moindre de 2/5 de celui de 1re classe, il sera donc évalué brut à 451 f."
- 1831: "standaardmolen van grooten omgank, inhoudende twee paer steenen, in zeer goeden staet van onderhoud, voordeelig gelegen van het dorp, bemalen door de eigenaar".

Eigenaars na 1800:
- 1811, eigenaar: Ockers
- voor 1834, eigenaar: Ockers Pierre Alexandre, molenaar te Broechem
- later, erfenis: de erfgenamen (overlijden van Pierre Alexandre Ockers)
- 22.10.1838, deling: Ockers-Vloeberghs Corneille Joseph, molenaar te Broechem (overlijden van Pierre Ockers)
- 19.01.1858, afstand: Ockers-Peeters Pierre Louis, molenaar te Broechem (notaris Anthoni)
- 16.09.1878, erfenis: de weduwe en de kinderen (overlijden van Pierre Ockers)
- 05.02.1883, deling: Ockers Melchior Eugenius, onderpastoor te Schepdaal (notaris Anthoni)

De familie Dom kwam vanaf 1857 op de molen als pachter.

De standaardmolen sneuvelde in oktober 1914 onder het oorlogsgeweld.

De gebroeders Frans Dom-Ceulemans en Alfons Dom-Ceulemans kochten in 1919 de molenberg aan. Ze hadden in 1911 reeds het draaiende werk van de molen aangekocht.

De voormalig molenaarswoning "De Molenhoeve" (Kapelstraat 91) bestaat nog en is opgenomen in de vastgestelde inventaris van het bouwkundig erfgoed. Het is een langgestrekte hoeve van ca. 1857 met oudere kern, met afzonderlijk gebouw aan de noordzijde waarin stalling en wagenhuis. Inplanting binnen omheind en omhaagd domein met kleine voortuin, boomgaard aan noord- en noordoost-zijden. Gekasseid erf te bereiken via gietijzeren poorten aan oost- en westzijden. Een nieuw molenhuis werd opgebouwd in 1670-1671, belangrijke herstellingen in 1717. Pachter Viktor Dom bouwde rond 1857 het huidige gebouw, mogelijk met hergebruikt materiaal of op oudere funderingen.

Lieven DENEWET & Herman HOLEMANS

Bouwkundige beschrijving van de molenaarswoning (Linda Wylleman, Agentschap Onroerend Erfgoed, 1985)
Zuidelijke voorgevel met woonhuisgedeelte van vijf traveeën en één bouwlaag onder aan de oostelijke zijde afgewolfd zadeldak (mechanische pannen). Verankerde baksteenbouw op gecementeerde plint, gekalkte N.-gevel. Hoekstenen van zandsteen, geprofileerde en bepleisterde fries onder zuidelijke daklijst. Beluikte rechthoekige vensters met arduinen dorpels, bewaard houtwerk. Rechthoekige deur met arduinen latei. Stalling- en schuurgedeelte met grotendeels vernieuwde rechthoekige muuropeningen. Rechthoekige bakstenen gebouw waarin stalling en wagenhuis, van zes traveeën en één bouwlaag onder afgewolfd dak (mechanische pannen), van circa 1857 (?). Vernieuwde rechthoekige poorten en deuren met houten lateien. 

Luc Verachtert, "De molens van Groot-Ranst", in: Ons Molenheem, jg. 31, 2006, nr. 4, okt.-dec., p. 80-89, ill., krt.;
H. Holemans & P.J. Lemmens, Molens van de Voorkempen en van Groot-Antwerpen, Nieuwkerken, Ten Bos, 1983, p. 25-26.
A. De Belser, Bijdrage tot de geschiedenis van Broechem, Broechem, 1963
, p. 304-320.A. De Belser, Sedert 1830... Bijdragen tot de geschiedenis van Broechem V, Heemkundige kring Broechem, 1957.
Armand De Lattin, Omzwervingen in de provincie Antwerpen. Het labeurgewest bezuiden Antwerpen, tot aan de Nete, (onuitgegeven), 1953, p. 74-77.
J. Th. De Raadt, Notice historique sur Broechem et ses seigneurs (Bulletin du cercle archéologique, litteraire et artistique de Malines. Mémoires, rapports et documents, dl. I, Mechelen, 1889, p. 62-109).
H. Eggenstein, Broechem (Toerisme, jg. XXIII, nr. 1, januari 1944, p. 3-5).
Grepen uit het oude Broechem. Bijdragen tot de geschiedenis van Broechem II, Heemkundige kring Broechem, 1951.
L. Luckx, Broechem in oude prentkaarten, Zaltbommel, 1974.
J. Roelants, Santhoven met omgeving van gister, nu en morgen, Brecht, 1934.
G. Springael, Eenige historische herinneringen en bijeenrapelingen over Broechem en omstreken, Antwerpen, 1898.
Plomteux G., Steyaert R. & Wylleman L., Inventaris van het cultuurbezit in België, Architectuur, Provincie Antwerpen, Arrondissement Antwerpen, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen 10N2 (Ho-Ra), Brussel - Gent, 1985.
Mina Martens, "Actes relatifs à l'Administration des Revenus domaniaux du Duc de Brabant (1271-1408). Bruxelles, Commission royale d'histoire, 1943, 355 p.
"Bronnen en documenten tot een Middeleeuwse Molengeschiedenis. Middeleeuwse oorkonden over molens in Brabant (1293-1399)", Molenecho's, X, 1982, 3, p. 104-107.