De Bernummolen was een houten korenwindmolen aan de noordzijde van de Krombeekweg (nr. 23), in het gehucht Bernum.

Een eerste Bernummolen werd voor 1233 gebouwd. In dat jaar verkocht de bisschop van Luik, Jan van Eppen, de molen aan de abdij Rozendaal in Sint-Katelijne-Waver.

Deze molen (of een opvolger) bestond tot 1609.

In 1844 werd opnieuw een houten staakmolen opgericht, in de onmiddellijke nabijheid van de plaats van de eerste molen. Deze molen was van elders overgebracht. Een balk van het stormeinde droeg het jaartal 1741. We zien hem aangeduid op de topografische kaart van Vandermaelen (ca. 1850) en op de kadastrale kaart van P.C. Popp (ca. 1855) met ten noordwesten ervan de benaming "De Molen velden".

Eigenaars na 1844:
- 27.11.1844, verkoop: (van de grond) door Andries-Van Looy Joseph ANdries (de vrouw), landbouwer te Heist-op-den-Berg (notaris Deschutter)
- 1844, opbouw: Verelst-Van Dijck Petrus Franciscus, molenaarsgast te Westmeerbeek, en later molenaar te Heist-op-den-Berg ("nouvelle construction d'un moulin à vent")
- 15.12.1870, verkoop: Cornelis-De Raedt Jacques Eugène, de weduwe, eigenares te Mechelen (notaris Leemans)
- 14.05.1883, erfenis: a) De Raedt Marie Elise Julienne Antoinette, weduwe Pansius Jean Charles Marie Joseph, rentenier te Mechelen en b) Godderis Edmondus, rentenier te Mechelen (overlijden van de weduwe De Raedt van Jacques Eugène Cornelis)
- 30.04.1884, deling: Godderis-Scheppens Edmond, eigenaar te Mechelen (notaris Van Melckebeke)
- 02.05.1906, erfenis: de weduwe en de kinderen (overlijden van Edmond Godderis)
- 13.08.1908, afstand: a) de weduwe Scheppens van Edmond Godderis (voor 1/2 vruchtgebruik) en b) Theunis-Godderis Emiel Emmanuel Louis Pieter Felix (voor 1/2 vruchtgebruik + 1/2 naakte eigendom), militair te Mechelen (notaris Coen)
- 02.08.1925, einde vruchtgebruik: Theunis-Godderis Emiel Emmanuel Louis Pieter Felix, militair te Mechelen (overlijden van de weduwe Scheppens van Edmond Godderis).

De standaardmolen werd in 1934 buiten gebruik gesteld door de familie Emiel Godderis-Theunis.
Na jarenlang verval volgde in 1942 de sloop. Tot op het einde was hij met (houten) pestelroeden uitgerust.

Ten zuidoosten van de molen (huisnummer 25) bevindt zich de nog bestaande molenaarswoning uit 1848. Het zogenaamde Bernummolenhuis is gelegen op een licht verheven en omhaagd terrein. Het is een alleenstaand breedhuis met verankerde bakstenen lijstgevel van vijf traveeën en één bouwlaag onder zadeldak. De voormalige oostelijke achtergevel is thans voorgevel. Deze woning werd op 5 oktober 2009 opgenomen in de vastgestelde lijst van het bouwkundig erfgoed.

Lieven DENEWET & Herman HOLEMANS

Landkaarten
Kadastrale kaart van P.C. Popp, ca. 1860.

Werken
Herman Holemans, "Provincie Antwerpen. Volledig overzicht van bestaande & verdwenen wind- water- & rosmolens", Kinrooi, Studiekring Ons Molenheem, 1986, p. 37.
E. & L. Buts, Een bijdrage tot de geschiedenis van Itegem, dl. 11, De molens van Bernum en de Plaetse, Itegem, 1996, p. 10-24.
H. Holemans & P.J. Lemmens, "Molens der Zuiderkempen", Nieuwkerken, 1978, p. 58.
Karel Lemmens, "De molens van Heist-op-den-Berg", Heist-op-den-Berg, Heistse Heemkring "Die Swane", 1990;
P.J. Lemmens, "Molenoverzicht uit het Arrondissement Mechelen van 1830 tot heden", Heemkundig Handboekje voor de Antwerpse Randgemeenten, Kwartaalschrift, Borgerhout, Gitschotel Buurschap, Jg. 10, 1962, nr. 4, p. 6 (ill.) en 8;
H. Thys, "Molens in het arrondissement Mechelen, circa 1865-1870", in Heemkundig Handboekje voor de Antwerpse Kempen, Borgerhout, jg. 14, 1966, p. 3-14.
H. Kennes  & R. Steyaert, Inventaris van het cultuurbezit in België, Architectuur, Provincie Antwerpen, Arrondissement Mechelen, Kantons Duffel - Heist-op-den-Berg, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen 13N4, Brussel - Turnhout, 1997.
Emiel Buyts, "Verkoop van de molen van Bernum", 't Zwaantje, IX, p. 121.