Naam
Driegrachtenmolen

Ligging
Driegrachten, ten W van de Lovaart en de Drie-grachtenbrug, grens met Merkem.

Type
Staakmolen met twee zolders

Functie
Korenmolen

Oprichting
Op 9 november 1662 kreeg Laurens Mavault het octrooi van de Rekenkamer van Rijsel om op een stuk grond aan de Drie Grachten, die hij in cijnspacht had genomen van de Abdis van Mesen, een windmolen op te richten. Deze molen zou dienen voor het malen van alle soorten van graan (à mouldre bled et touttes aultres sortes de grains à brasser). Het zou gaan om een heroprichting, want in de aanvraag wordt melding gemaakt van co[m]me il y a eu du passé. Mogelijk gaat het om een molen die in de troebelen (eind 16de eeuw) of tijdens de Franse invallen (vanaf het midden van de 17de eeuw) werd vernield.
Mavault was jaarlijks twee mud tarwe (volgens de spijker van Veurne) verschuldigd aan de ontvanger-generaal van West-Vlaanderen en zijn opvolgers. Deze cijns moest betaald worden zolang de molen of de molenstaak (l'estacque) overeind bleven staan.  De molen,  zijn  uitrusting en de standplaats werden als borg in hypotheek genomen. Indien de molen nadelig werd bevonden aan de majesteit of aan het algemeen welzijn, moest de eigenaar de molen op eigen kosten weren.
We hebben echter nog geen aanduiding gevonden of het octrooi van 1662 effectief leidde tot de oprichting van de Driegrachtenmolen. Aangezien Mavault echter melding maakte van een vroegere molen, moet er toch één gestaan hebben. Het betrof in ieder geval niet de Cayennemolen, want die stond op het grondgebied Merkem en werd pas na 1800 opgericht. Daarenboven weten we dat dezelfde Laurens Mavault op 25 mei 1663 te Brussel het octrooi bekwam voor de oprichting van een korenwindmolen in Nieuwkapelle, ter vervanging van een exemplaar dat in de "laatste oorlogen" vernield was. Was hij kapitaalkrachtig genoeg voor de oprichting van twee molens op enkele jaren tijd? Eigenaardig is dat hij voor de molen van Nieuwkapelle jaarlijks slechts 1 mud tarwe verschuldigd was, terwijl dat voor de Driegrachtenmolen het dubbele bedroeg. Deze molen zou zowel de inwoners van Nieuwkapelle als die van Sint-Jacobskapelle bedienen. Deze molen zou later bekend worden onder de naam Spierinck- of Hazewindmolen en zou in 1914 vernield worden.

Lieven DENEWET, Hooglede

Lieven Denewet, "Van drijvers of ketsers - Molen te Lo-Reninge, Molenecho's - Vlaams tijdschrift voor Molinologie XXXIV, 2006, 2, p. 61-164.
Archieven
Archives départementales du Nord, Série B (Chambre des Comptes), nr. 1671, f° 29r°- 30r° (Driegrachtenmolen te Noordschote); f° 121-122 (Nieuwkapelle).
Literatuur
H. HOLEMANS, a.w., V, p. 60 (Nieuwkapelle).