Molenechos's Homepage Molenechos.org

Ronse, Vlaanderen - Oost-Vlaanderen

Verdwenen molen

Karakteristiek

Naam
Molen Deman
Ligging
Bredestraat
9600 Ronse
noordzijde
schuin tegenover Barreelstraat
Windmolenveld
1,1 km ten 0 v.d. kerk van Ronse
kadasterperceel B657b
Vlaanderen - Oost-Vlaanderen
Gebouwd
1835
Verdwenen
1910 - 26 april, bliksem
Type
Staakmolen
Functie
Korenmolen
Bescherming
niet,
Database nummer
5121
© Aanduiding aan Min op de legerkaart of eerste stafkaart van 1862

Beschrijving / geschiedenis

De molen Deman was een houten korenwindmolen op de noordzijde van de Bredestraat, schuin tegenover de Barreelstraat, op het eeuwenoude Windmolenveld, op 1,1 kilometer ten oosten van de kerk van Ronse. Aan de straatzijde werd voor 1844 een veldkapel gebouwd.

De staakmolen werd in 1835 opgericht bij toestemming verleend op 5 oktober 1833 door de Bestendige Deputatie van de provincie Oost-Vlaanderen aan Simon Louis Deman, bakker te Ronse. Hij was geboren te Ronse op 24 juli 1787 en was gehuwd met Marie Josephe Masquelier. Zij overleed te Ronse op 2 december 1844. De molen werd in 1886 eigendom geworden van Vander Haeghen. Het gebied ten noorden van die molen – nu rusthuis - heette toen “Wint meulen”.

We zien hem aangeduid, met een kruisvormig teken op de Atlas der Buurtwegen (ca. 1844), op de topografische kaart van Vandermaelen (ca. 1850) met de benaming "M(oul)in Deman", op de legerkaart of stafkaart van 1862 en op de kadasterkaart van P.C. Popp (1879) met eveneens de naam "Moulin Deman".

Opeenvolgende eigenaars sinds 1835:
- 1835, opbouw: Deman Simon Louis Joseph, bakker te Ronse
- 22.05.1847, erfenis: a) Deman Louise Marie Josepha, te Ronse en b) Deman Marie Adelaïde Jeanne, minderjarige te Ronse (overlijden van Simon Deman)
- 19.06.1861, verkoop: a) Deman Emmanuel en b) Deman Denis, te Ronse (notaris Grau)
- 13.07.1874, verkoop: Van der Keulen-Spiers Guido, te Ronse (notaris Demalander)
- 01.09.1886, verkoop: Vanderhaeghen-Geenens Charles, molenaar te Ronse (notaris Demalander)
- 1898, erfenis: de weduwe en de kinderen, waaronder schoonzoon L. Vandereecken (overlijden van Charles Vanderhaeghen). Molenaar was een Deman

De kinderen Deman verkochten op woensdag 5 juni 1861 via notaris Grau, in herberg "In de Keizer" bij de eigenaars op de Hoogstraat te Ronse: "Eenen Staeck-Granenwindmolen, met batimente, lochting en land medegaende samen groot 39 aren 10 centiaren, op Brulmeulen S.B. nr. 657, palende oost de erfenis Saegeman, zuid den grooten weg, west en noord de erfgenamen Bosterhout".

In het begin van de 20°eeuw was er een vlakbij een café  met de naam “Aan den molen”, uitgebaat door Edmond Baert.

Op dinsdagnamiddag 26 april 1910, rond 17 uur, brak boven Ronse een geweldig onweer los, vergezeld door bliksem, hevige regen en hagel. De bliksem viel op de windmolen van molenaar Deman, eigendom van Vander Haeghen, en sloeg een van de zijwegen en 2 wieken in splinters. De brand sloeg over op 8 werkmanshuizen met strodak die volledig werden vernield.

Het gemeentebestuur besloot in augustus 1910 niet tussen te komen in de vergoeding van de slachtoffers en stuurde hen naar het Bureel van Weldadigheid.

De schade aan de molen werd niet hersteld en hij werd gesloopt.

Lieven DENEWET & Herman HOLEMANS

Literatuur

Gedrukte bronnen
"Het Weekblad van Oost- en West-Vlaanderen en Zeeland", zondag 1 mei 1910, jg. 20, nr. 18 (blikseminslag).
"Gazette van Brugge en der provincie West-Vlaanderen", 30.04.1910 (jg. 117, nr. 51), p. 2, kol. 5 (blikseminslag).
"De Denderbode, 01.05.1910 (blikseminslag).
"De Verbroedering" (weekblad), mei-aug. 1910 (blikseminslag).

Werken
J. L. Th. Vandeputte, De molens van het arrondissement Oudenaarde, uit hun geschiedenis, Oudenaarde, 1974, p. 172.
Inventaris van de wind- en watermolens in de provincie Oost-Vlaanderen naar gegevens van het Archief van het Kadaster. Derde aflevering. De arrondissementen Oudenaarde en Sint-Niklaas", in: Kultureel Jaarboek voor de provincie Oost-Vlaanderen, XVI, 1962, 2 (Gent, 1963).
H. Holemans, "Oostvlaamse wind- en watermolens. Kadastergegevens 1835-1990. Deel 6. Gemeenten 0-R", Opwijk, 2006.

Websites
www. ronse-door-de-eeuwen. be (Eric Hantson)

Mailberichten
Eric Hantson, Ronse, 20-21.03.2016,

Overige foto's

Molen Deman, Ronse, Aanduiding als Moulin Deman op de kadastrale kaart van P.C. Popp (1879) | Database Belgische molens
© Aanduiding als Moulin Deman op de kadastrale kaart van P.C. Popp (1879)