De Landsheermolen was een houten korenwindmolen op 2,5 km ten noordoosten van de dorpskom van Wulveringem, waar de Krommegrachtstraat en de Landsheerstraat elkaar kruisen. Hij stond aan de oostzijde van de Ieperse Steenweg op het gehucht "Klein Wulveringem" nabij de Krommegracht. Door zijn ligging tussen Wulveringem en Steenkerke werd hij soms ook op deze laatste parochie gesitueerd.

De staakmolen werd opgericht voor 1461: hij wordt vermeld in het terrier van de abdij van Hemelsdale te Werken (Archief Bisdom Brugge).

Op 28 oktober 1511 schonken "Stasin Vandeleene en Margriete zijn wijf" aan Fieren Vandenbussche "eene meulene met huiseke en gars alle de landen daer de meulen en huiseke op staen ... liggende en staende genaemd 's Lands Heere Meulene".

De molen werd herhaaldelijk als plaatsbepaling gebruikt:
- In Steenkercke ... noortwest van t'Lantsheeren meuleken, 1621
- Inde prochie van Steenkercke west over ende een luttel betoost van s'landtscheers meulen, ca. 1650
- Steenkerke westover ende een luttel beoost van Landsheer muelen, 1657 (in een patrimonieel leen van Sebastiaan de Wier).

Bij de molen liep het Landsheermolenstraatje. Vermeldingen:
- In Steenkercke... beoosten an slandsheeren muelen straetken, 1515.
- Ant voorseijt muelne straetken, 1515
- met den zuytwesthende aende brugghe vanden lansheer meulen, met den zuijthende jeghens tvaerdeken ghenaempt de crommegracht d'oostzijde..., 1669
- 't Lantsheersmeulen stratken, 1691 (Staat van goed)
- Dans le chemin dit landsheermolenstraetjen, près du cabaret dit kleyn Wulveringhem, à Steenkerke, 1841
Er ontstond ook de wijknaam "Landsheermolen-wyck" (1846).

De molenaarsfamilie Becuwe was hier actief in de 18de eeuw. Vanaf 1750 zou die familie over diverse andere molens in de omgeving uitzwerven.

Op 22 juni 1785 verkreeg Jan Becuwe het octrooi van de Oostenrijkse landvoogd om zijn molen dichter bij de dorpskom van Wulveringem te brengen, op een stuk grond dat hij voor 50 jaar van de familie Cools pachtte. Als voorwaarde moest hij dan wel verzaken aan het "Ruymbaene-recht" verzaken, waarbij bomen geveld moesten worden om de windvang te vrijwaren. Deze verplaatsing werd echter niet uitgevoerd.

In 1835 werd de molen vervangen door een andere staakmolen te Wulveringem, gelegen op de Groeneplaats, op 200 meter ten noordoosten van de plaats. Joannes De Schodt was toen molenaar. Op het vangwiel kon men lezen: "Gemaeckt voor Joannes De Schodt ende Anna Theresia Staeke zijn huysvrouwe in 't jaer MDCCCXV" (1815).

In 1841 werd de molen verkocht: "Op maandag 8 maerte 1841 om twee ueren,na middag ... (definitieve toewijzing) van eenen wel bekalanten korenwyndmolen, rosmolen, woonhuis... gestaan en gelegen tot Wuylveringhem, van Oosten den steenweg leeydende van Veurne naar den nieuwe herberghe".

De laatste molenaar was Henri Moncarey, geboren op 25 juni 1857 in Winnezeele (Frans-Vlaanderen. Hij was de laatste molenaar van een lange rij, afkomstig uit Hondschoote (Frans-Vlaanderen, Fr).

Hij verkocht zijn molen in 1889 aan Frans Legein (1856-1929). die de molen nog hetzelfde jaar liet verplaatsen naar Koksijde (Sint-Idesbald, gehucht Zeepanne).

Zie verder onder: Wulveringem, Molen van de Groeneplaats
                          Koksijde, Molen Legein

Jozef AMEEUW & Lieven DENEWET

Archiefbronnen
-Archief van het Bisdom te Brugge, Terrier van het klooster van Hemelsdale in Werken, anno 1462, kwarto, perkament.
- Stadsarchief Veurne, nr. 1818, f° 120, d.d. 29.10.1511.
- Arthur Merghelynck, "Le fief-manoir dit "le château de Beauvoorde" à Wulveringhem (1408-1900), Brugge, I, 1900, p. 5 (vermelding uit 1510: "Lansheer-meulen, te Wulveringhem).
- Rijksarchief Brugge, Veurne, nr. 1153, f° 7 (Cens de Furnes, renouvellez par Simon de Burch et apporté en la chambre des comptes du Roy a Lille a la Renenghe, 1515, folio, papier (vermelding van het Landsheermolenstraatje, 1515).
- Rijksarchief Brugge, Aanwinsten, nr. 3025, f° 3,a: "Extrait ghetrocken uyt den terrier van de erfvelicke rentiens competerende aen het Clooster vande h. triniteijt nevens hontschoote alwaer jnden selven staet tgonne volght, 1621 (twee cahiers, folio, papier).
- Rekening Watering Noord van Veurne (vermelding uit 1841 van de Landsheermolenstraat).
- Atlas der Buurtwegen van Vinkem, 1846 (vermelding van de Landsheermolenwijk)
- Stadsarchief Veurne, "Handtbouck omme Mre. Hector De Pape, heere Vanden Bussche licentiaet inde rechten ende eersten pensionaris der stede ende Casselrie van Veurne, daerinne dat gheschreven staet alle de goedinghen ghecommen van zijne zijde, alsoock vande zijde van Mejoncvr. Johanna Margriete de Wieu zyne huusvrauwe, mitsgaders die zytzamen staende hemlieden huwelick hebben gecocht ende gheconquesteert..." (register, folio, papier), f° 171 (vermelding ca. 1650).
- Kerkarchief Adinkerke, "Dit naervolghende zijn alle de renten ende lasten gaende wt alle de kercke ende disch landen toebehoorende vande prochie van adijnckercke, mitsgaders aen wie de voornoemde kercke ende disch de zelve is gheldende, ende waerop die bezet zijn", 1669 (klein, in -4°), f° 185 (vermelding uit 1669).
- Algemeen Rijksarchief Brussel, nr. 1923. Octrooi aan Jan Becuwe om zijn windmolen te verplaatsen, dichter bij de dorpskom van Wulveringem, 22.06.1785.

Literatuur
Jozef Ameeuw, "Molens van Veurne-Ambacht", Koksijde, De Klaproos, 2004, p. 184-186.
K. De Flou, "Toponymie van Westelijke Vlaanderen...", IX, Brugge, 1929, kol. 99-100.
Herman Holemans, West-Vlaamse wind- en watermolens. Kadastergegevens 1835-1990. Deel 8. Gemeenten V-Z , Opwijk, Studiekring Ons Molenheem, 2005.

Werken
Filip Moncarey, Wulveringem, 15.10.2017 (kleinzoon van de laatste molenaar Henri Moncarey)