Molenzorg

Anderlecht, Brussels Hoofdstedelijk Gewest


Verzameling Ons Molenheem
Algemeen
Collectie
Verdwenen Belgische Molens
Naam

Stockmansmolen, Moulin Stockmans
Roosmolen, Moulin de la Rose
Molens van Kuregem, Moulins de Cureghem

Ligging
Chaussée de Mons 301
1070 Anderlecht

Bergensesteenweg 297
heok met Albert-I Square
op nu overwelfde arm v.d. Zenne
kadasterpercelen B349 (ene oever-
                  &a
toon op kaart

Type
Onderslag watermolen
Functie
Korenmolen
Gebouwd
voor 1600
Verdwenen
1874, sloop ene vleugel / ca. 1946, sloop andere vleugel
Beschrijving / geschiedenis

De Roosmolen of Moulin de la Rose (benaming die de stedelingen gaven) of Stockmansmolen (naar de laatste molenaar) was een graanwatermolen op de hoek van de Bergensesteenweg / Chaussée de Mons (n° 301) en de Albert I-Square.

Hij werd opgericht voor 1600 als een dubbelmolen, met de gebouwen aan weerszijden van de Zenne.

Eigenaars na 1830:
a) watermolen op het kadasterperceel B349:
- voor 1834, eigenaar: Van Humbeek Laurentius, de weduwe en de kinderen, te Anderlecht
- 04.07.1857, verkoop: Crockaert Pieter, brouwer te Brussel (notaris Ectors)
- later, erfenis: de erfgenamen (overlijden van Peter Crockaert)
b) watermolen op het kadasterperceel B352:
- voor 1834, eigenaar: Steenmetsers Anna Maria, te Brussel
- 27.08.1840, erfenis: Poot Josephus Joachim en Poot Henricus Clemence Marie (overlijden van Anna Maria Steenmetsers)
- 16.04.1841, deling: Poot-Baudier Josephus Joachim, rentenier te Brussel (notaris Schoeters)
- 15.04.1848, erfenis: de weduwe en kinderen (overlijden Josephus Joachim Poot)
- 03.01.1870: Stad Brussel (notaris Merskaeten)

De molen op het kadasterperceel B352 werd in 1874 gesloopt (daarom had de stad Brussel hem in 1970 gekocht), deze op het perceel B349 werkte in 1920 nog als graanstoommolen.
De overkapping van het onderslagrad werd weggenomen, zodat het houten onderslagrad zichtbaar werd. Op het laatst was dat rad vervangen door een metalen exemplaar, met houten pluiplanken.

Lieven DENEWET & Herman HOLEMANS

---------------

Le Moulin Stockmans ou le Moulin de Cureghem était un moulin à eau double établi de part et d'autre de la Senne de Ransfort et destiné à la mouture du grain. Son emplacement, à front de la chaussée de Mons, à l'extrémité du square Albert Ier, correspond à l'implantation du show-room de l'agence de voitures Renault (n° 301).

Propriété des seigneurs d'Aa et de Gaesbeek, le moulin - disons le double moulin - comportait, vers l'an 1600, deux roues parallèles activant deux usines, l'une établie sur la rive gauche, l'autre sur la rive droite du cours d'eau. Au début du 19e siècle, les moulins fonctionaient un jour sur deux.

Le moulin établi sur la rive droite de la Senne fut exploité, en 1775, par Jean Hérinckx, ensuite en 1784 par Gérard Moerenhout et son épouse Marie-Anne Speeckaert, fille du propriétaire du Moulin de la Consolation (Troostmolen) à Anderlecht.

Au début du 19e siècle, il se trouvait entre les mains de Anna Steenmeesters de Bruxelles. A son décès, survenu en 1840, furent désigné comme héritiers Josephus et Henricus Poot. Dès 1841, les deux parts se trouveront réuni en faveur de Josephus Proot.

Décédé en 1848, celui-ci laissa comme héritiers sa femme et ses enfants. Par acte du 3 anvier 1870, la ville de Bruxelels racheta le moulin; celui-ci sera démoli en 1874.

Sur la rive gauche de la Senne se situait le moulin exploité en 1784 par Madeleine Stockmans, veuve de Pierre de Potter, d'où le nom du moulin.

Le moulin fut fortement endommagé lors de l'explosion en 1793 d'un convoi du monitions autrichien se rendant à Lille. La propriétaire et deux de ses fils y laissèrent d'aillerus la vie.

Propriété de Laurentius Vanhumbeek et de ses enfants au début du 19e siècle, le moulin sera acquis en 1857 par Peter Crockaert, brasseur à Bruxelles. Il sera également équipé, à cette époque, d'une installation à vapeur.

En 1920, le moulin exploité par le meunier Théophile Van Houdt, était mentioné comme moulin à grain.

Il sera démoli peu après la Seconde Guerre mondiale.

Jean VAN AUDERNHOVE

Literatuur

Jean Van Audenhove, Les Moulins d'Anderlecht, Anderlecht, Anderlectensia, 2001, p. 52-55.
G. Abeels, Anderlecht in oude prentkaarten, Zaltbommel, 1972;
J. Van Overstraeten, De molens van Anderlecht, in: Toerisme, XXIII, 1944, p. 122-123;
M.A. Duwaerts e.a., De molens in Brabant, Brussel, Dienst voor Geschiedkundige en Folkloristische Opzoekingen van de Provincie Brabant, 1961;
Herman Holemans, Kadastergegevens: 1835-1980. Brabantse wind- en watermolens. Deel 1: arrondissement Brussel-Hoofdstad, Kinrooi, Studiekring 'Ons Molenheem", 1989;
Jan Lanckmans, "Anderlecht - Beelden van weleer, s.l., Het Streekboek, 1993, 96 p., geïll. + kaart
Paul Bauters & Marc Villeirs, Les moulins à eau et à vent de Woluwe-Saint-Lambert et de la région bruxelloise. Histoire et technologie / Water- en windmolens van Sint-Lambrechts-Woluwe en van het Brussels gewest. Geschiedenis en techniek, Woluwe-Saint-Lambert/Sint-Lambrechts-Woluwe, 1996 (Musée communal de Woluwe-Saint-Lambert, cahier n° 2 / Gemeentelijk museum van Sint-Lambrechts-Woluwe, tijdingen n° 2)

Overige foto's

<p>Stockmansmolen, Moulin Stockmans<br>Roosmolen, Moulin de la Rose<br>Molens van Kuregem, Moulins de Cureghem</p>

Foto E. Stadeler (Touring Club de la Belgique, 1928, voorpagina).

<p>Stockmansmolen, Moulin Stockmans<br>Roosmolen, Moulin de la Rose<br>Molens van Kuregem, Moulins de Cureghem</p>

Prentkaart, edit. Gustave Hermans, Antwerpen, begin 20ste eeuw. Verzameling Ons Molenheem

<p>Stockmansmolen, Moulin Stockmans<br>Roosmolen, Moulin de la Rose<br>Molens van Kuregem, Moulins de Cureghem</p>

Prentkaart. Verzameling Ons Molenheem

<p>Stockmansmolen, Moulin Stockmans<br>Roosmolen, Moulin de la Rose<br>Molens van Kuregem, Moulins de Cureghem</p>

Verzameling Ons Molenheem

<p>Stockmansmolen, Moulin Stockmans<br>Roosmolen, Moulin de la Rose<br>Molens van Kuregem, Moulins de Cureghem</p>

Foto E. Stadeler (Touring Club de la Belgique, 1928, voorpagina).

Stuur uw teksten over deze molen  | 
Stuur uw foto's van deze molen
  
Laatst bijgewerkt: donderdag 27 april 2017

 

De inhoud van deze pagina's is niet printbaar.

zoek in database zoek op provincie Stuur een algemene e-mail over molens vorige pagina Home pagina Naar bestaande molens