Molenechos's Homepage Molenechos.org

Gooik, Vlaanderen - Vlaams-Brabant

Bestaande molen

Karakteristiek

Naam
Terhagenmolen, Watermolen van Terhagen
Ligging
Terhagenstraat 10
1755 Gooik
op de Papenmeersbeek
50°47'57"NB, 4°4'20"OL
kadasterperceel E233
Vlaanderen - Vlaams-Brabant
Geo positie
50.798988, 4.072193 (Google Streetview)
Eigenaar
Yves Naessens-Van Driessche, Gooik
Gebouwd
voor 1473 / voor 1648
Type
Bovenslag watermolen
Functie
Korenmolen
Kenmerken
Thans woonhuis
Gevlucht/Rad
Verwijderd houten bovenslagrad, diameter 2 m
Inrichting
Twee steenkoppels, gietijzeren drijfwerk
Toestand
Het gebouw, de watertoevoer, een gedeelte van het sluiswerk en de inrichting bestaan nog; ingericht als woning
Bescherming
niet,
Niet beschermd, wel op 5 oktober 2009 vastgesteld als bouwkundig erfgoed
Molenaar
Geen
Openingstijden
Niet toegankelijk
Database nummer
571
© Denis Van Cronenburg, 29.10.2023

Beschrijving / geschiedenis

De Terhagenmolen of Watermolen van Terhagen is een korenwatermolen met (verwijderd) houten bovenslagrad aan de Terhagenstraat 10? op de Papenmeersbeek.

Het toponiem "meulenbeke" in 1473 veronderstelt al een watermolen.

In 1648 werd de watermolen uitgebaat door Cornelis Van Lierde.

Latere molenaars van dezelfde familie Van Lierde waren: Lieven (1700), Peter (1705), Jean-Baptiste (1730-'60), Philippe (gehuwd met Anna Catharina Lippens), Pierre (ca. 1790 - +1858, gehuwd met Caroline Dubois). Hun dochter Jeanne Catherine Van Lierde (Gooik 1825 - Bever 1912) huwde met Jacques Driscart, afkomstig van een molen te Bever.

Filip Jozef van Lierde, gehuwd met Anna Catharina Lippens te Gooik, kocht op 20 mei 1792 van Joanna Catharina van Boterdaele (weduwe van Jacques Asfasse), de watermolen met afhankelijkheden te Gooik, genaamd de Molen ter Haegen mits een jaarlijkse rente van 192 gulden 86 cent (akte notaris Frans Wattebled te Brussel, genoteerd voor de vierschaar van Gooik op 5 juni 1792). Op 26 maart 1831 ging de rentetitel over naar Charles Frans Jozef Foucez, advocaat te Brussel (notaris Alexander Bert te Ninove).

In 1815 werd aangegeven dat de molen in de zomer amper 5 hectoliter graan per dag kan malen.

 

Na beschadiging in de eerste wereldoorlog, werd het molengebouw in 1919 hersteld.

De watermolen werkte tot 1954 en werd toen in een woonhuis veranderd. Het gebouw, de watertoevoer, een gedeelte van het sluiswerk en het interieur (twee maalkoppels, gietijzeren drijfwerk) bestaan nog, maar het houten bovenslagrad is verdwenen.

De molen is niet beschermd, maar werd op 5 oktober 2009 vastgesteld als bouwkundig erfgoed.

Eigenaars:
- ca. 1780, eigenaar: Asfasse Jacques
- tot 20.05.1792: van Boterdaele Joanna Catharina, weduwe van Asfasse Jacques
- 20.05.1792, verkoop: Van Lierde Filip Jozef, gehuwd met Lippens Anna Catharina, te Gooik (notaris Frans Wattebled, Brussel)
- voor 1834, eigenaar: Coppens-Van Lierde Philippus, de weduwe, molenarin te Gooik
- 16.07.1842, erfenis: a) Coppens Pierre Joseph en b Coppens Jan-Baptist (overlijden van de weduwe van Philippus Coppens)
- 31.08.1843, verkoop: Cornelis-Van Lierde (later gehuwd met Simons) Claudius, landbouwer te Gooik (notaris Driscart)
- 24.03.1897, erfenis: en kinderen (overlijden van vrouw Simons)
- 19.04.1890, erfenis: de kinderen (overlijden van Claudius Cornelis)
- 14.12.1893, deling: a) Cornelis Jan, moelnaar te Gooik, b) Cornelis Jozef, c) Cornelis ANgelica en d) Cornelis Adèle (notaris Claes en Walravens)
- 25.09.1917, verkoop: a) Cornelis Jozef, molenaar te Gooik, b) Cornelis Angelica en c) Cornelis Adela (onderhandse akte)
- 1937, afstand: a) Vossen-Cornelis Josephus, landbouwer te Gooik en b) Claes-Van Eeckhoudt Arthur, landbouwer te Halle (reigstratie op 21.04.1937)
- 31.05.1938, deling: Vossen-Cornelis Josephus, landbouwer te Gooik (notaris Wielant)

Lieven DENEWET & Herman HOLEMANS

Literatuur

Archieven
Rijksarchief Gent, Notariaat Alexander Bert (Ninove) NOT319 (19), minuut 1090, akte van 26.03.1831.

Werken
Eddy A. Ots, "De watermolen van Terhagen in Gooik", in: "Gooik", Gooik, Heemkundige Kring, jg. 13, 1998, nr. 41, blz. 6-11.
J. Vinckx, "De molens van Gooik", in: Eigen Schoon en de Brabander, XIV, 1931, p. 84-88;
Bernard Roobaert, "Overzicht van de molens van de streek van Edingen met hun oudste vermeldingen", Molenecho's, XXIV, 1996, nr. 3-4, p. 116-180;
Herman Holemans, "Kadastergegevens: 1835-1985. Brabantse wind- en watermolens. Deel 2: arrondissement Halle-Vilvoorde (A-L)", Kinrooi, Studiekring Ons Molenheem", 1991;
M.A. Duwaerts e.a., "De molens in Brabant", Brussel, Dienst voor Geschiedkundige en Folkloristische Opzoekingen van de Provincie Brabant, 1961.

Informanten
- Dr. Nestor Driscart, Oostende (achterkleinzoon van molenaarsdochter Jeanne Catherine Van Lierde), 19.10.2009.
- Georges Souffreau, Woubrechtegem, 27.10.2016 (akten van 1792 en 1832).
- Maarten Osstyn, Beveren-Waas, 14.04.2018 (plaatsbezoek)
- John Verpaalen, Roosendaal, 31.07.2021.

Overige foto's

Terhagenmolen, Watermolen van Terhagen, Gooik, Foto: Stan Verelst, Edegem, 01.05.2009 | Database Belgische molens
© Foto: Stan Verelst, Edegem, 01.05.2009
Terhagenmolen, Watermolen van Terhagen, Gooik, Foto: Stan Verelst, Edegem, 01.05.2009 | Database Belgische molens
© Foto: Stan Verelst, Edegem, 01.05.2009
Terhagenmolen, Watermolen van Terhagen, Gooik, Foto: Dirk Vansintjan, Rotselaar | Database Belgische molens
© Foto: Dirk Vansintjan, Rotselaar
Terhagenmolen, Watermolen van Terhagen, Gooik, Foto: Donald Vandenbulcke, Staden, 03.03.2010 | Database Belgische molens
© Foto: Donald Vandenbulcke, Staden, 03.03.2010
Terhagenmolen, Watermolen van Terhagen, Gooik, Foto: Donald Vandenbulcke, Staden, 03.03.2010 | Database Belgische molens
© Foto: Donald Vandenbulcke, Staden, 03.03.2010
Terhagenmolen, Watermolen van Terhagen, Gooik, Pentekening Robert Desart, jaren 1960. Verzameling Ons Molenheem | Database Belgische molens
© Pentekening Robert Desart, jaren 1960. Verzameling Ons Molenheem
Terhagenmolen, Watermolen van Terhagen, Gooik, Foto: Jan Bogaerts, 02.09.2011 | Database Belgische molens
© Foto: Jan Bogaerts, 02.09.2011