Molenechos's Homepage Molenechos.org

Huldenberg, Vlaanderen - Vlaams-Brabant

Bestaande molen

Karakteristiek

Naam
Molenhof, Molen van Huldenberg
Ligging
de Peuthystraat 15
3040 Huldenberg
bij het Kasteelpark
bij het kasteel van Huldenberg
op de IJse
200 m ZW v.d. kerk
kadasterperceel B206
Vlaanderen - Vlaams-Brabant
Geo positie
50.789577, 4.582619 (Google Streetview)
Eigenaar
Jozef Verplaetse-Bijttebier
Gebouwd
1615
Type
Onderslag watermolen
Functie
Korenmolen
Kenmerken
Maakt deel uit van een boerderij
Gevlucht/Rad
Houten onderslagrad (verwijderd)
Inrichting
Verwijderd
Toestand
Ingericht als woonhuis
Bescherming
M: monument, DSG: dorps- en stadsgezicht,
26.06.1979
Molenaar
Geen
Openingstijden
Niet toegankelijk
Database nummer
1015
© Foto: Donald Vandenbulcke, Staden, 18.04.2010

Beschrijving / geschiedenis

De Molen van  Huldenberg was een graanwatermolen met onderslagrad bij een vroegere boerderij. in de "de Peuthystraat" 15, op 200 meter ten zuidwesten van de kerk van Huldenberg.

Hij werd gebouwd in 1615. Tot in 1983 was de molen eigendom van adellijke families: de Baudequin de Peuthy, de Draeck, de Thiennes Limburg, de Limburg de Thiennes, de Limburg Stirum.

Eigenaars na 1830:
- voor 1834, eigenaar: de Baudequin de Peuthy Theodoor, te Huldenberg
- 1863, erfenis: de Draeck-de Baudequin de Peuthy baron Gaspardus Theodore Bernardus, de weduwe, eigenares te Ronsele (overlijden van Theodoor de Baudequin de Peuthy - registratie op 20.11.1863)
- 11.12.1865, deling: de Thiennes de Limburg-de Draeck Franciscus Josephus, de weduwe, eigenares te Gent (notaris Claeys)
- 30.07.1883, erfenis: a) de Limburg Stirum-de Thiennes graaf Thierry Marie Joseph, eigenaar te Gent en b) de Calonne de Courtebourne markiezin Marie Claire Josephine Ghislaine, religieuse te Mechelen (overlijden van de weduwe de Draeck van Franciscus Josephus de Thiennes de Limburg)
- 24.05.1884, deling: de Limburg Stirum-de Thiennes Leyenberg et Rumbeke graaf Thierry Marie Joseph, eigenaar te Gent (notaris Denayer)
- 14.02.1909, gift: de Limburg Stirum-Gericke d'Herwynen graaf Evrard Philippe Louis Marie Joseph Ghislaine, eigenaar te Huldenberg (notaris Gilles)
- 09.06.1939, erfenis: de Limburg Stirum-de Croy graaf Thierry François Xavier Marie Ghislain, eigenaar te Huldenberg (nortaris Jeanmart)
- 10.01.1961, gift: a) de Limburg Stirum Evrard Louis François Xavier (voor naakte eigendom), zonder beroep te Huldenberg en b) de Limburg Stirum-de Croy graaf Thierry François Xavier Marie Ghislain (voor vruchtgebruik), eigenaar te Huldenberg (notaris Demeure - nog watermolen)
- 19.12.1978, einde vruchtgebruik: de Limburg Stirum-d'Orléans Evrard Louis François (notaris Demeure)
- 29.12.1983, verkoop: Verplaetse-Bijttebier Jozef Lieven Albert (notaris Duvigneaud - oude molen)

In 1979 werd de molen beschermd als monument en samen met zijn omgeving als dorpsgezicht.

De huidige eigenaar (familie Verplaetse) heeft het gebouw ingericht als woning. Het houten onderslagrad, de houten wateras en het binnenwerk zijn verwijderd. Het gebouw, de waterloop en delen van het sluiswerk zijn nog aanwezig. Het water stroomt door de doorgang met schuif (open) en heeft een verval van ongeveer 80 cm.

Lieven DENEWET & Herman HOLEMANS

Aanvullende informatie

Intekendatum: 03.05.2005, 10 u.
Molen: Huldenberg (Vl.-Brab.), Molenhof, Molen van Huldenberg - watermolen met (verwijderd) houten onderslagrad
Bouwheer: Jozef Verplaetse - Bijttebier, Huldenberg
Ontwerper: Arch.bureau Dirk Gillekens, Huldenberg
Opdracht: Restauratie sluis Molenhof
- Opstellen lijst van gegadigden voor het vernieuwen van de metalen (met klinknagels) en houten onderdelen van de sluis aan het Molenhof; beperkte aanbesteding; cat. D, o/cat. D23, kl. 1, cat. 19; 20 werkdagen
- Lot 1: keermuren (herstel metselwerk keermuren van de sluis van het vroegere molenrad); openbare aanbesteding; cat. D, o/cat. D24, kl. 1, cat. 19; 20 werkdagen
Plaats aanbesteding: Molenhof, de Peuthystraat 15, 3040 Huldenberg
Offertes: Lot 1: Renotec nv, Geel, €23.830,99; MVG Bouwbedrijf bvba, Huldenberg, €25.980,68; DSV nv, Aarschot, €34.323,90
Toewijzing: Lot 1: Renotec nv, Geel
* gedeeltelijke heraanbesteding op 05.10.2005

Intekendatum: 09.09.2005, 11 u.
Molen: Huldenberg (Vl.-Brab.), Molenhof, Watermolen van Huldenberg - watermolen met (verwijderd) houten onderslagrad; Loonbeek (Huldenberg, Vl.-Brab.), Molen van Loonbeek - turbinewatermolen; Overijse (Vl.-Brab.), Oude Molen, Molen van het Centrum, Watermolen Terbracht, Bovenslagrad IJse - watermolen met metalen bovenslagrad, kleine waterkrachtcentrale
Bouwheer & ontwerper: Ministerie van de Vlaamse Gemeenschap, Aminal, afd. Water, Brussel (Koen Martens)
Opdracht: Herinriching van de IJse. Opmaak van een aanbestedingsdossier voor de realisatie van gecontroleerde overstromingsgebieden, 3 visdoorgangen en beek-herstel op de IJse (grondgebied Huldenberg en Overijse). Hiertoe kan gebruik gemaakt worden van de resultaten van de modelleringsstudie en de ecologische inventarisatie en visie voor de IJse (zie www.waterinfo.be). Deze bevat een vrij gedetailleerde visie over het project. Ook de saneringswijzen van de vismigratieknelpunten werd in deze visie uitgewerkt.
Er zijn 7 deelprojecten: (....)
2. De aanleg van een visdoorgang ter hoogte van de stuw en de watermolen Terbracht  te Overijse. Gezien beperkte ruimte en debiet wordt hier gezocht naar een technische oplossing.
3. Het verhogen van de waterberging en de aanleg van een visdoorgang ter hoogte van Stokkembos. De 2 vismigratieknelpunten aldaar, m.n. het hellend vlak met verval van 2,4 m en de watermolen Molenhof, worden weggewerkt door de aanleg van een vispassage. Hiervoor wordt gebruik gemaakt van een reeds aanwezige afwateringsgracht, die verbonden wordt met de IJse. Het dwarsprofiel wordt vergroot en de bedding verruwd zodat het verval volledig natuurlijk wordt opgevangen. De opvang van bronnen door de geul moet voorkomen worden door de aanleg van een afleidingskanaal (buis of aquaduct). Tijdens afvoerpieken functioneert het systeem IJse-nevengeul-vijver ter hoogte van de splitsing IJse - A-IJse als bufferzone. Om de buffering t.h.v. de vijver te optimaliseren wordt een opstuwingsdijkje voorzien. Een knijpconstructie op de gracht of op de A-IJse net stroomopwaarts de samenvloeiing met de gracht, regelt de bergingscapaciteit. (...)
5. De aanleg van een visdoorgang aan de Watermolen te Loonbeek Deze watermolen creëert een verval van ±1 m. De IJse ligt hier in een rechtgetrokken bedding. Langs de linker- en rechteroever bevinden zich belangrijke randvoorwaarden (fietspad en collector) die een potentiële hermeandering hypothekeren. De aanleg van een meanderende nevengeul lost het vismigratieknelpunt en brengt een extra natuurwaarde met zich mee. De bestaande verbindingsgracht tussen de vijvers en de IJse wordt verbreed en verruwd. Een inlaatconstructie regeltde debietsverdeling.
De bedoeling is deze projecten als één integraal project uit te voeren waarbij waterberging, structuurherstel en vrije vismigratie samen gerealiseerd worden.
Per deelproject (er zijn 7 deelprojecten) bestaat de opdracht uit: opmaak van een voorontwerp, een grondverwervingdossier, een definitief ontwerpdossier en een aanbestedingsdossier
270 kalenderdagen
Plaats aanbesteding: Ministerie van de Vlaamse Gemeenschap, Aminal, afdeling Water, Koning Albert II-laan 20, bus 8, 1000 Brussel
Offertes: Haskoning Belgium,  Mechelen;  Soresma  nv, Antwerpen; Technum nv, Hasselt; SBE nv, Sint-Niklaas
Toewijzing: Haskoning Belgium, Mechelen

Intekendatum: 05.10.2005 (gedeeltelijke heraanbesteding van 03.05.2005)
Molen:  Huldenberg (Vl.-Brab.), Molenhof, Molen van Huldenberg - watermolen met (verwijderd) houten onderslagrad
Bouwheer: Jozef Verplaetse - Bijttebier, Huldenberg
Ontwerper: Arch.bureau Dirk Gillekens, Huldenberg
Opdracht: Opstellen van een lijst van gegadigden voor het vernieuwen van de metalen (met klinknagels) en houten onderdelen van de sluis aan het Molenhof; beperkte aanbesteding; o/cat. D1, kl. 1; o/cat. D23, kl. 1; o/cat. F1, kl. 1; o/cat. F2, kl. 1; cat. 19 of 23
Plaats aanbesteding: Verplaetse - Bijttebier, De Peuthy-straat 15, 3040 Huldenberg

Intekendatum: 26.04.2006, 10 u.
Molen: Huldenberg (Vl.-Brab.), Molenhof, Molen van Huldenberg - watermolen met (verwijderd) houten onderslagrad
Bouwheer: Jozef Verplaetse - Bijttebier, Huldenberg
Ontwerper: Arch.bureau Dirk Gillekens, Huldenberg
Opdracht: Restauratie van het bakhuis bij de Molenhoeve: funderingen, metsel- en dakwerken, herstel oven; o/cat. D24, kl. 1, cat. 10, 11 en 19; 50 dagen
Plaats aanbesteding: Molenhof, de Peuthystraat 15, 3040 Huldenberg

Literatuur

E. Martens, "Uit het verleden van de gemeente Huldenberg", 1978;
M.A. Duwaerts e.a., "De molens in Brabant", Brussel, Dienst voor Geschiedkundige en Folkloristische Opzoekingen van de Provincie Brabant, 1961;
Herman Holemans, "Kadastergegevens: 1835-1985. Brabantse wind- en watermolens. Deel 4: arrondissement Leuven (A-L)", Kinrooi, Studiekring 'Ons Molenheem', 1993;
E. Martens, "Over de graanmolen van Huldenberg", in: Driemaandelijks Kontakt- en Informatieblad van de Heemkundige Kring van Huldenberg, Huldenbergs Heemblad, Huldenberg, jg. 2 (1983), p. 5-7.
Willy Goossens, "Het waterrad van de molen van Huldenberg", Huldenbergs Heemblad (Heemkundige Kring van Huldenberg), jg. 2005, p. 82-94.
Cnudde M, "De watermolen van Huldenberg", s.l., Commissariaat voor Toerisme voor de Vlaamse Gemeenschap, 25 p. (expertiseverslag).

Mailberichten
John Verpaalen, Roosendaal, 13.10.2013.
Aimé Smeyers, Alsemberg, 30.01.2018.

Overige foto's

Molenhof, Molen van Huldenberg, Huldenberg, Foto: Frans Van Bruaene, Laakdal, 11.10.2010  | Database Belgische molens
© Foto: Frans Van Bruaene, Laakdal, 11.10.2010
Molenhof, Molen van Huldenberg, Huldenberg, Foto: Mina De Vis | Database Belgische molens
© Foto: Mina De Vis
Molenhof, Molen van Huldenberg, Huldenberg, Foto: Niels Wennekes | Database Belgische molens
© Foto: Niels Wennekes
Molenhof, Molen van Huldenberg, Huldenberg, Prentkaart Artcolor Bruxelles / Alphonse Vanwayenbergh, Huldenberg. Verzameling Ons Molenheem | Database Belgische molens
© Prentkaart Artcolor Bruxelles / Alphonse Vanwayenbergh, Huldenberg. Verzameling Ons Molenheem
Molenhof, Molen van Huldenberg, Huldenberg, Prentkaart. Verzameling Ons Molenheem | Database Belgische molens
© Prentkaart. Verzameling Ons Molenheem