Wenduine (De Haan), Vlaanderen - West-Vlaanderen
- Naam
- Hubertmolen
- Ligging
Ringlaan 89B
8420 Wenduine (De Haan)
hoek met Leopold II-laan
kadasterperceel B99c
Vlaanderen - West-Vlaanderen
- Geo positie
- 51.296867, 3.076648 (Google Streetview)
- Eigenaar
- Gemeente De Haan
- Gebouwd
- 1880
- Type
- Staakmolen met gesloten voet
- Functie
- Korenmolen
- Kenmerken
- Speciaal type staakmolen, iets vergelijkbaar met de Hollandse wipmolens
- Gevlucht/Rad
- Houten pestelroeden, vlucht 16 meter (verwijderd in afwachting van een nieuw kruis)
- Inrichting
- 1 steenkoppel op de enige zolder in de molenkast
- Toestand
- Maalvaardig
- Bescherming
- M: monument, L: landschap,
08.02.1946 (L) - 27.04.1993 (M) - Molenaar
- ...
- Openingstijden
- EInfo: tel. 059.242134 (Dienst voor Toerisme De Haan), e-mail: toerisme@dehaan.be
- Database nummer
- 852
- Ten Bruggencatenummer
- 06567 j
Karakteristiek
Beschrijving / geschiedenis
In Wenduine, aan de Ringlaan, staat een eigenaardig houten molentje dat als type enigszins te vergelijken is met de Hollandse wipmolens. Het trekt daarom onmiddellijk de aandacht van de toeristen en van vele voorbijgangers. Het molentje staat op een vierkant waarvan de hoekstijlen met kruisen en regels aan elkaar zijn verbonden. Op een boventafelment met (recent aangebracht) Engels kruiwerk rust de kast.
In 1879 kreeg Jan Hubert de toestemming van de Bestendige Deputatie van West-Vlaanderen voor het bouwen van een molen op zijn grond, die hij twee jaar voordien had gekocht ten westen van de nieuwe badplaats. Hubert is de naam van een heel belangrijk mlenaarsgeslacht aan de Noordzeekust en de naam vinden we terug op tal van molens in de kuststreek. In Bredene waren er zelfs ooit drie Hubertmlens.
Het molentje kwam klaar in 1880. Ruim 50 jaar bleef de molen in gebruik, tot de molen in 1934 definitief stilviel. De laatste molenaar was Theofiel Hubert.
Opeenvolgende eigenaars:
- 1879, opbouw: Hubert-Schillewaert Joannes, molenaar te Wenduine
- 13.04.1898, erfenis: de weduwe en de kinderen (overlijden van Joannes Hubert)
- 09.06.1913, gift: Hubert Desideer, molenaar te Wenduine (notaris Vanderbeke)
- 06.04.1920, afstand: Hubert-Schillewaert Jan, de weduwe, molenarin te Wenduine (notaris Vanderbeke)
- 26.04.1920, verkoop: Hubert-Devos Theophiel, molenaar te Wenduine (notaris Vanderbeke - molen in slechten staat en jaren 1898)
- 30.11.1950, erfenis: de weduwe en de kinderen (ovelrijden van Theophiel Hubert)
- 08.10.1986, erfenis: de kinderen: a) Hubert Georgetta, gepensioneerde te Wenduine, b) Delanghe-Hubert Michel Frans, zonder beroep te Wenduine, c) Cabooter-Hubert Andreas Emiel, de weduwe, zonder beroep te Wenduine en d) Lannoye-Hubert Edmond Gerard Maria, zonder beroep te Wenduine (overlijden van de weduwe Devos van Theophiel Hubert).
- 05.06.1987, verkoop: De Gomme-Vermeire Marcus Julianus, makelaar te Izegem (notaris Devos)
- 12.02.1988, verkoop: Struelens-Vandriessche Pierre Gilbert, arts te Jette (notaris Devos - de ene helft van de 1/2 windmolen)
- 15.09.1988, verkoop: Galle-Baeck Tony Annie, paswerker te Berlare (notaris Devos - de andere 1/2 van de windmolen)
- 09.11.1989, verkoop: Quévrain-Gillet André Isidore, zonder beroep te Crupet (notaris Vanderschot - de 1/2 van Galle)
- 22.01.1992, verkoop: Gemeente De Haan
Van dan af werd de Hubertmolen een toeristische pleisterplaats midden in een wijk die de naam Molenwijk meekreeg.
Tijdens de Tweede Wereldoorlog werd de Hubertmolen in opdracht van de Duitse bezetter ontdaan van zijn wieken. Na de oorlog werd hij echter hersteld en samen met de bijhorende huisjes in 1946 als landschap geklasseerd.
In 1992 werd het molentje door een voorjaarsstorm ernstig beschadigd, waarbij het wiekenkruis verdween. Dat was het moment voor het gemeentebestuur van De Haan om de molen aan te kopen en hem in zijn oorspronkelijke staat te herstellen door de molenbouwers Peel uit Gistel. De feestelijke inhuldiging gebeurde in 1996.
Op 20 april 2006 verving molenbouwer Roland Wieme uit Deinze het sleepkruiwerk door een meer efficiënt rollenkruiwerk, zodat de houten molenkast beter verkruid kan worden. Bij deze gelegenheid werden er ook andere onderhoudswerken uitgevoerd, zoals het aanbrengen van een betere sabel voor het vangen, het optimaliseren van het luiwerk, het op punt stellen van het lichtwerk, het herstellen van het beton en andere onderhoudswerkzaamheden (naar een ontwerp van architect Sabine Okkerse, Horebeke). In 2011 werden de betonpijlers hersteld en de molenkast geschiderd en in 2013 bracht Wieme Roland & Kris bvba uit Machelen (Zulte) nieuwe askopwiggen aan. Vrijwillige molenaar Bart Engelen uit Bekegem was vrijwillig molenaar tot in 2018. Hij bracht de molen tijdens de zomer in werking.
Het naastliggend molenaarshuisje en bergplaats uit 1914 zijn eveneens opgenomen in de vastgestelde inventaris van het bouwkundig erfgoed. Het interieur van de bergplaats werd in 1958 naar ontwerp van architect A. Uyttenhove (Wenduine) omgebouwd als uitbreiding van het woonhuis. Streekeigen bouwtrant, zie witbeschilderde baksteen boven een gepekte plint, scherpe pannen zadeldaken, tuitgevels met getrapte schouderstukken, sierankers, steunberen, beluikte vensters met kleine roedeverdeling.
Het gemeentebestuur van De Haan kocht van de private eigenaar uit de hand één van de twee molenaarshuisjes aan voor 200.000 euro (goedkeuring in de gemeenteraad van 30 juni 2016). Het huisje wordt een erfgoedmuseum met als hoofdthema 'windenergie' en alles wat daarmee te maken heeft. De link met de windmolens op zee zal op een boeiende en educatieve manier worden voorgesteld. Ook de geschiedenis van het telen van graanproducten zal aan bod komen, aangevuld met workshops zoals brood bakken. Studiebureau Monument in Ontwikkeling uit Nieuwpoort onderzocht de mogelijkheden.
Molenbouw Wieme Roland & Kris bvba uit Machelen (Zulte) verwijderde op 6 februari 2018 het houten wiekenkruis (met een gebroken pestel) en de houten askop. Ze vormden dus een gevaar voor de veiligheid. De molenbouwer bracht ze over naar het atelier ter bewaring en in afwachting van een grondige restauratie van deze bijzondere molen.
In het molenaarshuis bij de Hubertmolen kan je met een virtual reality bril kennis maken met de geschiedenis van de molen en het molenaarsambacht. ook de ontwikkeling van windmolenparken aan zee worden in beeld gebracht. Er zijn 5 plaatsen en reserveren kan via tel: 059 65 90 86
Lieven DENEWET & Herman HOLEMANS
Aanvullende informatie
Jaarlijks aantal asomwentelingen
2006: 4.514
2007: -
2008: 7.350
2009: 4.224
2010: 6.803
Intekendatum: febr. 2006
Molen: Wenduine (De Haan, W.-Vl.), Hubertmolen - speciaal type staakmolen
Bouwheer: Gemeente De Haan
Ontwerper: Arch.bureau Sabine Okkerse bvba, Horebeke
Opdracht: Vervangen sleepkruiwerk door een efficiënter rollenkruiwerk en allerlei onderhoud (o.a. nieuwe vangsabel, optimaliseren luiwerk, op punt stellen lichtwerk, herstel van het beton)
Toewijzing: Wieme R. & K. Molenbouw bvba, Zulte
Gemeente De Haan. Agenda gemeenteraad, 30.06.2016.
12. Immobilaire bewerkingen - Aankoop uit de hand van een molenaarswoning langs Ringlaan - Goedkeuring.
Eén van de twee oude molenaarswoningen gelegen Ringlaan 89 wordt door de huidige eigenaar aan de gemeente te koop aangeboden. Omdat het gemeentebestuur reeds eigenaar is van de ernaast gelegen en beschermde molen en de woning deel uitmaakt van het beschermd dorpsgezicht “Hubertmolen en Omgeving”, wordt voorgesteld in te gaan op het voorstel en de molenaarswoning uit de hand aan te kopen om het een toeristische en culturele bestemming te geven. Kostprijs : € 200.000,00. Budget: 073900-AR2210000 van het investeringsbudget.
Literatuur
Archieven
- Archief Onroerend Erfgoed - Afdeling West-Vlaanderen, Archiefnummer W/000850 en W/00624.
- Gemeentearchief De Haan, Bouwaanvragen, 1914 en 1958.
Werken
Chr. Devyt, "Westvlaamse windmolens. Inventaris volgens de toestand op 1 januari 1965", Brugge, 1966, p. 114;
Luc Devliegher, "De molens in West-Vlaanderen", Tielt/Weesp, 1984, p. 195 (Kunstpatrimonium van West-Vlaanderen, 9), p. 195.
Jeroen Cornilly, "Monumentaal West-Vlaanderen. Beschermde monumenten en landschappen in de provincie West-Vlaanderen. Deel III. Arrondissementen Brugge, Diksmuide, Oostende en Veurne, Brugge, 2005, p. 76.
Herman Holemans, "West-Vlaamse wind- en watermolens. Kadastergegevens 1835-1990. Deel 8. Gemeenten V-Z , Opwijk, Studiekring Ons Molenheem, 2005.
Monteyne G., Vandaele R., "Wenduine, van middeleeuws vissersdorp tot familiebadplaats", Beernem, 2008, p. 56-57.
Mouton R., Wauters B., "Archiefbeelden Wenduine", Stroud (Groot-Britannië), 2004, p. 80-81.
Eric Lepeer, "Vin Dune an de Zee", Wenduine, 1974, p. 187-190;
"De wipkorenmolen van Hubert te Wenduine", in: Curiosa, april 1995, p. 25-26.
"Provinciale draaipremie voor ambachtelijke molens. Aantal asomwentelingen van West-Vlaamse molens in 2004-2009", in: /West-/Vlaams Molenblad, XXVI, 2010, 3, p. 115-118.
"Aantal asomwentelingen van West-Vlaamse molens in 2010", in: /West-/Vlaams Molenblad, XXVII, 2011, 1, p. 50.
Gemeente De Haan. Agenda gemeenteraad, 30.06.2016.
Persberichten
- AV, "Molenaar maalt om de toekomst. Keuvelen onder de wieken", Brugsch Handelsblad, 08.05.2009, p. 57.
- "Een graanjenever op de molen", Brugsch Handelsblad, 10.07.2009.
- Plaatsbezoek Willem van Breenen, 26.04.2009.
- VLN, "Molenfeesten in Wenduine", Het Nieuwsblad, 24.06.2009.
- "Hubertmolen", Het Nieuwsblad, 10.05.2007.
- WKW, "Molenfeesten", Het Nieuwsblad, 26.06.2010.
- AV, "Daarbij die molen. Wenduine. Molenfeesten", De Zeewacht, 24.06.2011.
- "Molenfeesten", De Zeewacht, 17.06.2015.
- Dany Van Loo, "Molenfeesten in Wenduine", Het Nieuwsblad, 21.06.2016.
- Dany Vanloo, "Gemeente wil oude molenaarswoning kopen", Het Nieuwsblad, 27.06.2016.
- WK, "Molenaarshuisje moet erfgoedmuseum worden", Krant van West-Vlaanderen, editie Zeewacht, 08.07.2016, p. 43.
- LBB, "De Haan/Wenduine. Gemeente koopt molenaarshuisje", Het Laatste Nieuws, 06.07.2016.
- LBB, "Studie moet invulling molenaarswoning onderzoeken", Het Laatste Nieuws, 21.03.2017.
- LB, "Studie over toekomst Hubertmolen", De Zeewacht, 24.03.2016, p. 44.
"Molenfeesten in Wenduine", De Zeewacht, 23.06.2017.
- "Erfgoed krjigt escape room", De Zeewacht Kust, 02.08.2017.
- Leen Belpaeme, “Met virtual reality op stap in Molenaarshuys. Gemeente wil verhaal molenaar op een moderne manier tot leven wekken”, Het Laatste Nieuws, 03.02.2018.
- Dany Van Loo, “Studie over toekomst Hubertmolen”, Het Nieuwsblad, 29.03.2017.
- LBB, "De Haan. 75.000 euro voor Molenaarshuys", Het Laatste Nieuws, 08.05.2018.
- LBB, "De Haan. 75.000 euro subsidie Hubertmolen", Het Laatste Nieuws, 14.05.2018.
- Danny Van Loo, "Virtueel wandel (en snuffelen) door oude molen: kustgemeente pakt uit met "belevingshuis", Het Nieuwsblad, 09.05.2018.
- LB (Leen Belpaeme), "Opnieuw kritiek op museum voor het molenaarshuisje", Krant van West-Vlaanderen", 28.09.2018.
- Leen Belpaeme, “De Haan zoekt uitbater voor eerste museum. En dat moet een... bakker worden”, Het Laatste Nieuws, 14.10.2019.
- LB (Leen Belpaeme), "Grote plannen op stalpel voor de Hubertmolen. Gezocht: warme bakker om molenaarshuys uit te baten", Krant van West-Vlaanderen, 18.10.2019.
- "Wenduine anno 1900 komt tot leven in gerestaureerde Hubertmolen", Het Nieuwsblad, Brugge-Oosthoek, 08.07.2020, p. 2.
- MP, "Bakkerij opent deuren in molenhuisje", Krant van West-Vlaanderen, 10.07.2020.
- Wim Kerkhof, "Tal ven leuke activiteiten tijdens zomervakantie. Met app op ontdekking door historische villawijk", Krant van West-Vlaanderen, 26.06.2020.
Mailberichten
- Piet Halewyck, Klemskerke, 23.09.2013
- Bart Engelen, Bekegem, vrijwillig molenaar tot 2018, 24.03.2018.