Tongerlo (Westerlo), Vlaanderen - Antwerpen
- Naam
- Beddermolen, Bedderenmolen
- Ligging
- Molenwijk 72
2260 Tongerlo (Westerlo)
zuidoostzijde
nabij hoek met Wimpstraat
kadasterperceel E236
Vlaanderen - Antwerpen
- Geo positie
- 51.105991, 4.926894 (Google Streetview)
- Eigenaar
- Kempens Landschap vzw, in erfpacht aan de gemeente Westerlo
- Gebouwd
- Voor 1535 / 1683 / 1723 / 1981
- Type
- Staakmolen met open voet
- Functie
- Korenmolen
- Kenmerken
- Streekeigen Kempense standaardmolen
- Gevlucht/Rad
- Gelaste roeden, 24 meter
- Inrichting
- Twee steenkoppels
- Toestand
- Maalvaardig
- Bescherming
- M: monument, L: landschap,
molen, molenaarshuis en omgeving, 30.12.1960; enkel de molen gedeklasseerd op 05.01.1973; opnieuw beschermd als monument op 22.08.2011 - Molenaar
- Zeven vrjiwillige molenaars: de Beddermolenaars
- Openingstijden
- Elke eerste en derde zondag van de maand, 13 - 17 u.
- Database nummer
- 558
- Ten Bruggencatenummer
- 05094
Karakteristiek
Beschrijving / geschiedenis
De Beddermolen is een houten korenwindmolen aan de zuidoostzijde van Molenwijk (nr. 72), bij de hoek met de Wimpstraat.
Oorspronkelijk was de Beddermolen een abdijmolen, verbonden aan de Norbertijnerabdij van Tongerlo. Deze abdij werd rond 1130-1133 opgericht. De abdij kreeg, buiten gronden, veel onroerende goederen zoals pachthoeven, huizen, vijvers en zelfs molens. Reeds zeer vroeg kwam de abdij in het bezit van een molen of toch een deel ervan. In 1163 schonk de weduwe van de heer van Diest de helft van een molen gelegen in Diest aan de abdij.
De oprichting van de Beddermolen kan echter niet met zekerheid bepaald worden aangezien een deel van de archieven van de abdij verloren gingen. Het oudste document in het archief van de abdij dat rechtstreeks verwijst naar de Beddermolen dateert van 24.01.1535. Voordien zijn er slechts aanwijzigingen die duiden op het bestaan van een windmolen.
Als eerste molenaar-pachter is bekend Petrus Dierckx-Van den Venne.
In 1590 moest de abdij, als gevolg van de veranderde staatkundige indeling van de Nederlanden, reeds de watermolen van Hapert en de molen van Hoogeloon afgeven aan de bisschop van 's Hertogenbosch.
In 1683 werd er een nieuwe windmolen gebouwd door de abdij van Tongerlo tijdens het ambt van prelaat Jacobus Crils. Deze molen brandde af in 1723. Hij werd onmiddellijk vervangen door een nieuwe houten standaardmolen met open voet.
Belangrijk in het bewaarde archief van de abdij is het kaartmateriaal. Vanaf 1655 begon de Tiense landmeter Joris Subil in opdracht van de abdij, de onroerende eigendommen van de abdij in kaart te brengen. Op deze oude abdijkaart is de configuratie van gebouwen en weiland en de wegenis rondom de windmolen duidelijk zichtbaar. Het geheel bestaat uit de windmolen met de staande wip ervoor, de molenaarswoning met schuur en een losstaand bakhuis.
Ook de Ferrariskaart 1771-1778 herneemt deze configuratie. In de tweede helft van de 18de eeuw bestond 5% van het onroerend bezit van de abdij uit molens. Zo bezat de abdij 8 windmolens en 1 watermolen. Rond 1787 had de abdij een molen in Essen, Kalmthout, Broechem, Duffel, Herentals, Noorderwijk, Olen en Tongerlo. Verder was er nog een watermolen in Herentals. Bij iedere molen hoorde een molenaarswonig, een schuur, stallingen, akkerland en weiden.
Als gevolg van de Franse overheersing werden in 1796 de kloosterlingen uit de abdij verdreven en begon de uitverkoop van de bezittingen. Zo werd de windmolen van Tongerlo gekocht door J.B. Schwartz en W.T.G. de Meulenaar. De verkoop van de abdijbezittingen ging door tot in 1821 want ook toen België in 1815 onder Nederland kwam, ging de verkoop van de kerkelijke bezittingen rustig verder. De Boerenkrijg die hevig woedde rond Herentals kon niets aan de uitverkoop veranderen.
De molen wordt aangeduid op de abdijkaart van Tongerlo van Joris Subil (1655), de Ferrariskaart (ca. 1775) met het bruin symbool van een standaardmolen en met de benaming "Moulin de Tongerloo", in de Atlas der Buurtwegen (ca. 1844) als "Moulin" en op de topografische kaart van Ph. Vandermaelen (ca. 1850) als "M(oul)in de Tongerloo".
Kadastrale beschrijvingen:
- 1822: "Il existe dans cette commune un moulin à blé mû par le vent appartenant à Mr. Knijf et affermé à Adrien Verlinden mais 1° puisqu'il est loué verbalement et 2° parce qu'il n'a pu faire constater par quittances ou autres pièces le juste prix, nous avons en conséquence pris pour base de l'évaluation la disposition reprise dans le rapport de Mr. l'inspecteur et l'avons évalué après avoir fait la déduction de seize arpents de terre et prés sises sous la commune de Tongerloo, Gheel, Eynthout et Westerloo compris dans ce bail, à f. 258 sur quelle somme déduit 1/3 pour réparations, reste un revenu net de f. 172."
- 1832: "houten standaardmolen hebbende twee paar steenen welke niet gelijktijdig worden gebruikt, hij staat ongunstig op een ruime afstand van het dorp en is met huis en andere eigendommen verhuerd".
Eigenaars na 1820:
- 1822: de Knijff-Dutrieu Emile Jean, (in 1834: rentenier) te Sint-Katelijne-Waver en b) De Knijff Zoë Marie Caroline, (in 1834: rentenierster) te Sint-Kateline-Waver
- 12.01.1854, deling: a) Dutrieu Florence Frédérique Isabelle Emanuelle, weduwe Emile Jean Jacques de Knijff, te Sint-Katelijne-Waver, b) de Knijff Odonie Sophie Marie Emilie, minderjarige te Sint-Katelijne-Waver, c) de Knijff Savine Caroline Zoë, minderjarige te Sint-Katelijne-Waver en d) de Knijff Marie Caroline Emilie, minderjarige te Sint-Katelijne-Waver (notaris Dams)
- 22.07.1869, deling: Thijs-de Knijff (Odonie) Victor François Hubert, militair te Luik (notaris De Keersmaecker)
- 1878, huwelijk: Odonie de Knijff hertrouwt met de Trannoy Paulus Louis Gabriël, eigenaar te Mechelen
- 1897, erfenis: de weduwe en kinderen (overlijden van Paul de Trannoy - registratie op 21.11.1890)
- 16.02.1907, erfenis: de kinderen: a) de Trannoy Henri Antoine Marie, b) de Trannoy Gaston François Jules en c) de Trannoy Jules Hypolite Paul Virginie (overlijden van de weduwe)
- 10.06.1948, begin vruchtgebruik: a) de Trannoy Jules Virginia Paul Hipolite (voor 1/3 vruchtgebruik), priester, b) de Trannoy Gaston Eduard François Sabine (voor 1/3 vruchtgebruik), zonder beroep te Mechelen, c) de Trannoy Estère, echtgenote De Volder Xavier Jean Marie (voor 1/6 naakte eigendom), zonder beroep te Hendricourt (F) en de Trannoy Henri Antoine Marie Jules (voor 1/6 volle eigendom) + 1/6 vruchtgebruik), zonder beroep te Tongerlo
- 22.01.1953, erfenis: a) de Trannoy - Dumont de Chassart Gaston Edouard François Sabine (voor 2/3), zonder beroep te Villers-la-Ville, b) de Trannoy Jules Hypolite Paul Virginie (voor 1/3), priester te Mechelen
- later, erfenis: a) de Trannoy - Dumont de Chassart Gaston Edouard François Sabine, de weduwe en kinderen (voor 2/3), zonder beroep te Villers-la-Ville, b) de Trannoy Jules Hypolite Paul Virginie (voor 1/3), priester te Mechelen (overlijden van de Trannoy Gaston Edouard François Sabine)
- 12.06.1962, afstand: van Strydonck de Burckel - de Trannoy Yves Auguste Marie (Antwerpen 1907 - Etterbeek 1985), militair attaché te Etterbeek (notaris Naets)
- 28.01.1985: de weduwe (de Trannoy Sabine, °Brussel 1914 - Elsene 30.07.2005) en de dochter (Pascale van Strydonck de Burckel, gehuwd met Gérard de Hemptinne) (overlijden van Yves van Strydonck de Burkel)
- 30.07.2005, erfenis: Gérard de Hemptinne - Pascale van Strydonck de Burkel (overlijden van Sabine de Trannoy)
- 12.10.2011, verkoop (de molen): vzw Kempens Landschap (eigenaar), gemeente Westerlo (erfpachter)
- 31.03.2015, verkoop (het domein): gemeente Westerlo (eigenaar), vzw Kempens Landschap (erfpachter)
In 1830 was de Beddermolen het eigendom van rentenier de Knyff, in 1878 van baron de Trannoy en in de 20ste eeuw van kolonel de Strydonck de Burckel. De familie Lavrijsen verbleef te Tongerlo van 1849 tot 1939, zij volgde Louis Mennen als molenaar op. Het molenaarsgeslacht Laurijsen was vroeger in de Kempen zeer verspreid en hadden molens in eigendom of in huur te Arendonk, Eindhout, Herselt en verscheidene in Geel.
Toen de laatste molenaar Jozef Van Eysendonck in 1948 op rust ging, begon de molen te vervallen en dreigde zelfs in te storten.
Op 30 december 1960 werden de molen en het molenhuis beschermd als monument en de omgeving als landschap. In 1963 werd de molen volledig gerestaureerd en de eigenaar, kolonel Yves de Strydonck de Burckel-de Trannoy, zorgde ook voor de herinrichting van het molenhuis.
De molen werd echter op 13 mei 1967 nogmaals door brand vernield. Lange tijd bleef het geblakerde geraamte overeind. De bescherming van de molen werd bij koninklijk besluit van 5 januari 1973 opgeheven, maar het oude molenaarshuis, de bijgebouwen en de omgeving blijven beschermd, resp. als monument en als landschap.
De eigenaar, kolonel de Strycdonck de Burckel, ging na de brand over tot heropbouw. De heropbouw werd begeleid door architect Paul Gevers en werd geadviseerd door Monumenten en Landschappen. Er werd geopteerd om zoveel mogelijk van de molenkast te behouden. De molenstenen werden uit de ruïne genomen en na restauratie terug op de meelzolder gelegd. De verbrande stukken waarin nog vorm en herkomst te herkennen was, werden ofwel gebruikt voor de herbouw, ofwel na herbouw op de zolder gelegd. Dit werd in 1981 gerealiseerd door de Kempense molenbouwers Rik Caers uit Retie. Deze molenbouwer kende de kenmerken van de Kempense staakmolenkasten en hij paste deze steeds toe. De molen kreeg gelaste stalen roeden, maar geen binnenwerk.
De molen heeft dus een lang abdijverleden en werd, zoals vaak het geval was met abdijgoederen, in het verleden ook vaak vernield en herbouwd. Het gaat dus om een molen met een middeleeuwse oorsprong, vaak herbouwd in de Kempense standaardmolentraditie, zoals dat ook bij de laatste heropbouw nog het geval was.
De omgeving van de molen, m.b. de windmolen, de staande wip, molenaarswoning met schuur, losstaand bakhuis, wegenis en zelfs de vorm van het weiland, is vrijwel identiek gebleven als op de kaart in 1719.
Tegen een teerling staat een grauwe molensteen opgesteld. Helaas is momenteel de molenbiotoop door omringende beplanting en geboomte erg slecht.
In september 2005 deed de eigenaar het voorstel aan de gemeente Westerlo de molen aan te kopen. Het omliggend domein van 4 hectaren werd aan de vzw Kempens Landschap te koop aangeboden. Hierbij zou de molen, die nu zijn binnenwerk mist, weer maalvaardig worden gemaakt. De gemeente schoof de bal door aan de vzw Kempens Landschap, die tot de aankoop zou overgaan. Tien procent van de aankoop (25.000 euro) werd door de gemeente Westerlo betaald, die de molen voor 54 jaar in erfpacht neemt van de vzw Kempens Landschap. Voor het molenhuis wordt nog een koper gezocht.
De molen werd op 23 augustus 2011 opnieuw beschermd als monument door Vlaams minister Geert Bourgeois, bevoegd voor Onroerend Erfgoed. De erfgoedwaarde zit vooral in de samenstelling van windmolen, molenhuis, erf, wip en bakhuis. De molen zal maalvaardig hersteld worden. Als ontwerper werd het Patrick Vanroy uit Meerhout aangeduid.
De vzw Kempens Landschap en de gemeente Westerlo werden op 12 oktober 2011 respectievelijk de trotse eigenaar en de erfpachter van de Beddermolen in Tongerlo. Zo zal dit waardevolle stukje erfgoed binnen enkele jaren terug kunnen malen en een toeristisch-recreatieve functie vervullen.
Op 18 september 2012 werd een belangrijke stap genomen door het ondertekenen van een verkoopovereenkomst met call-optie. De overeenkomst bepaalt dat Kempens Landschap en de gemeente Westerlo twee jaar de tijd krijgen om de piste te onderzoeken, waarna ze het domein - op voorwaarde van het verkrijgen van de subsidies - zullen aankopen. Intussen krijgen ze de gebouwen, de tuin en de binnenkoer in gebruik. Dit geeft de partners de mogelijkheid om een gepaste herbestemming voor dit prachtig stukje erfgoed te vinden, en het domein reeds in beperkte mate open te stellen voor het publiek.
De restauratie werd in 2016-2017 uitgevoerd door Adriaens Molenbouw Weert bv uit Weert (NL). De kostprijs bedroeg 645.914 euro. De gemeente Westerlo kreeg voor deze werken een restauratiepremie van de Vlaamse Overheid van 80%. Aldus diende de gemeente nog 86.295 euro te betalen.
Lieven DENEWET & Herman HOLEMANS
Technische beschrijving
De staakmolen bestaat uit een vaste voet of gebint met centraal de verticale staak. Daarop draait het molenkot waarin zich alle werktuigen bevonden. Aan de voorzijde zien we de staart met het kruiwerk waarmee de molenkast naar de wind wordt gezet en de buitentrap. Aan de andere zijde bevindt zich het gevlucht dat de wind opvangt en de werktuigen in beweging zet. De molenvoet, de molenkast met trap en kruiwerk vormen het staande werk van de standaardmolen, het maalwerk, het gevlucht en hiermee verbonden bewegende onderdelen het gaande werk. Deze laatste met uitzondering van het gevlucht ontbreekt hier.
De molen werd herbouwd in de Kempense standaardmolentraditie. Decennia's geleden was het verplaatsen en herbouwen van houten standaardmolens een veel voorkomend gebruik. Deze molen werd zeer natuurgetrouw herbouwd door molenbouwer Caers. Het balkwerk met de weegbanden zijn gebaseerd op de oorspronkelijke molen van 1723. De foto's van de verbrande molen uit 1967 tonen duidelijk de verkoolde kaststructuur van de molen. Delen van de kaststructuur werden behouden en/of herbruikt. Ook de afwerking van de molenbaard is identiek als de oorspronkelijke molen van voor 1967. De molen kreeg gelaste stalen roeden. Er werd evenwel geen binnenwerk voorzien.
Type: Tweezolder-staakmolen op teerlingen of staakmolen met open voet
Functie: korenmolen
Molenvoet: Vier wit geschilderde bakstenen teerlingen, de laagteteerlingen (O-W) en hoogteteerlingen (N-Z)
Twee kruisplaten gelegd met kruisgewijze teerlingblokken op de teerlingen.
Dubbele schoren: de meester- en de okselbanden
Molenkast: Het geraamte bestaand uit eiken balken, hoekstijlen en stijlen zijn verbonden met vele evenwijdige schuine weegbanden. Deze weegbanden lopen niet evenwijdig, maar kruisvormig. Vervorming van molenkast wordt daardoor nagenoeg onmogelijk. Aan weerszijde van de steenbalk onder de middenlijsten zitten de spoorstijlen. In dit geval is er één spoorstijl onder de steenbalk.
Verticale beplanking uit naaldhout op de zij- en voorkant, houten eiken schalieën op de windweeg.
Kortgerokte molen met aan de windweeg een doorhangend deel in de vorm van een schort of omgekeerde klokvormige basis: de molenbaard. Onderaan de borstnaald is een versieringselement, de appel of eikel. Typisch voor de Kempen. Eén balkon over de ganse kastbreedte en dubbele trapleuning.
Kap: Rechte schildkap, kenmerkend voor de oudere molens.
Aan het voorkeuveleinde is voor de uitstekende luias een luikapje. Meestal staat dit centraal, hier naar links. De kap en het naar achter hellende keuveleinde (de achterste topgevel), is zoals de achterweeg bedekt met eiken schaliën.
Buitentrap: Twee leuningen en een platte, lange steger (helling). Trekkabels vanaf de onderkant van het voorkeuveleinde die het uitzakken van de staart moeten tegenhouden.
Staart en kruiwerk: Staart die als hefboom dient om het hele molenkot met werktuigen op de wind te zetten of te kruien. Lange laaglopende staart uit één stuk. Zonder lekplanken, dit is een verloren bebording om waterinsijpeling in de droogtebarsten te vermijden en de levensduur te verlengen.
Het elementair kruiwerk bestaat hier uit een kruias, bevestigd tussen de papen, de kruiketting die rond de kruipalen wordt gelegd ontbreekt. Zonder reducerende gietijzeren tandwielen.
Roeden: Gelaste roeden ca. 24 meter met 32 hekscheden
Inrichting: Geen
Inschriften en versieringen: Inscriptie "Gebr. Caers Retie 1980-81". Na de brand in 1967 werden bij de heropbouw volgende delen van de molenkast behouden en herbruikt: standaard, berriezetel, teerlingen, oksel - meesterbanden, borstnaald, staart, trap.
Katleen MOERMANS
Aanvullende informatie
In verband met die "Beddermolen" van Tongerlo. Dat was, destijds, de molen van de Cannaertsen.
De grootvader van mijn kinderen, Stanne Cannaerts, onzen Bompa dus, sprak altijd van " den beddere meule van Tongel".
Als ik mij niet vergis, is de molenaar zelf, zijn vader, redelijk jong gestorven. Zijn vrouw zette met haar kinderen, vooral de twee dochters en een van de zonen , het werk verder. Later is de molenaar, de zesde of zevende van haar 9 kinderen, en dus een broer van Constant, met zijn werk verhuisd naar Mechelen. Nog later werd er daar mechanisch gewerkt.
De laatste molenaar, Medard Cannaerts, is met pensioen en woont nog in Mechelen. Die kan allicht meer uitleg geven. Ik weet het allemaal maar van de vele verhalen die Bompa vertelde.
Ik denk dat het je kan interesseren, "onzen bompa" schilderde, nogal behoorlijk, in zijn vrije uren, o.a. ook verschillende molens. Uiteraard ook die van zijn ouders. Ik heb nog wel enkele van die werken in de familie.
Ik wil mijn schilderij wel eens fotograferen en op uw website zetten, mocht het je interesseren.
Mijn overleden man had als liefhebberij, foto's maken van elke molen die hij ergens, op rondreis van uit de verte zag.
Paula Laporte (wed. Cannaerts Frans)
1501 Halle Buizingen
[R. Heylen], "Molenwijk-Tongerlo: moet de molen wijken? Gemeenteraad", 't Groenvoer (Agalev-Westerlo), II, 1996, 1, p. 5.
In Tongerlo is opnieuw een stuk open ruimte, gelegen tussen Voorteinde, Molenwijk en Gildenstraat bedreigd.
Deze gronden liggen in het zicht van een beschermd landschap rond de Beddermolen. Volgens het gewestplan is dit woonuitbreidingsgebied d.w.z. het is reservegebied.Het schepencollege liet door lOK een structuurplan tekenen. In juni 1994 werd dit plan door de gemeenteraad voorlopig aanvaard. Agalev heeft toen, als enige, tegengestemd. Door de buurt werden, tijdens het openbaar onderzoek, meer dan dertig bezwaren ngediend tegen dit plan.
Tijdens de gemeenteraad van 29 januari van dit jaar werd dan het structuurplan voor de definitieve goedkeuring besproken. Voor het eerst sinds jaren was er ruime publieke belangstelling, met een duidelijke spandoek "inspraak? HaHa!" Bij de besprekingen werd al vlug duidelijk dat de CVP met het plan, kost wat kost, wil doorgaan. Het eerste plan werd wel een beetje gewijzigd met een aantal verkeerstechnische aanpassingen. Voor de rest had de meerderheid geen oren naar de opmerkingen die door de oppositie naar voor werden gebracht. Het niet beantwoorden van alle ingediende bezwaren, en het niet opnieuw aan een openbaar onderzoek onderwerpen van een nieuw plan, werd door Agalev als argumentatie gebruikt om het plan af te voeren. Ook WZOOO betoogde in die zin tegen het plan. Na twee uur werd dan gestemd en werd het plan meerderheid tegen oppositie goedgekeurd. Ontgoocheld gingen de medestanders van het buurtcomité buiten.
Tegen dit plan heeft Agalev onmiddellijk klacht ingediend bij het provinciebestuur en bij het Vlaams ministerie van Binnenlandse Aangelegenheden en de administratie Ruimtelijke Ordening. Het is nu afwachten wat de hogere overheid ons zal antwoorden. Krijgen we geen afdoend antwoord, en dat is voor ons de vernietiging van het gemeenteraadsbesluit en de intrekking van dit plan, dan gaan we door, als het moet tot bij de Raad ven State.
"Minister Bourgeois zet Beddermolen in Tongerlo opnieuw op lijst van voorlopige beschermingen", geertbourgois.be, 21 mei 2010.
De Beddermolen is een houten staakmolen van middeleeuwse oorsprong. Hij is vaak herbouwd in de Kempense standaardmolentraditie. De molen en het molenhuis met schuur en bakhuis waren al eens beschermd als monument in 1960.
De molen is gerestaureerd in 1963 en door brand vernield in 1967. Daardoor werd de bescherming van de molen opgeheven in 1973.
De heropbouw van de molen is geadviseerd door ‘Monumenten en Landschappen', de voorloper van ‘Ruimte en Erfgoed'. De molenstenen en grote delen van de molenkast zijn behouden.
Minister Bourgeois: "De erfgoedwaarde zit in de samenstelling van windmolen, molenhuis, erf, wip, en bakhuis. En dit in een authentieke omgeving die beschermd is als landschap. Het geheel is nagenoeg ongewijzigd sinds 1719. De molen is hierin een belangrijk element."
De molen is in slechte bouwfysische toestand en heeft dringend herstellingswerken nodig. Een maalvaardige restauratie is niet noodzakelijk.
De voorlopige bescherming betekent dat er nog een jaar tijd is voor verder onderzoek alvorens definitief wordt beschermd.
Contactinfo:
Chris Michel, Woordvoerder, Tel: 02/552 69 80, GSM: 0495/54 61 10, E-post: chris.michel@vlaanderen.be
Auteurs: Geert Bourgeois, Viceminister-president en Vlaams minister van Bestuurszaken, Binnenlands Bestuur, Inburgering, Toerisme en Vlaamse Rand.
"Kempens Landschap en gemeente kopen Beddermolen in Tongerlo", in: Westerlo info, oktober 2010, p. 6.
Er is opnieuw een toekomst voor de Beddermolen in Tongerlo.
Sinds juni is de molen voorlopig beschermd als monument en de vzw Kempens Landschap wil de molen aankopen. Begin oktober beslist de gemeenteraad of ze samen met de vzw Kempens Landschap de Beddermolen aankoopt. Het college van burgemeester en schepenen is alvast principieel akkoord om 10 % van de totale aankoopkost te betalen. De molen kost ongeveer 25 000 euro. Als de gemeenteraad het licht op groen zet voor de gezamenlijke aankoop, zal de molen voor 54 jaar via erfpacht in handen van de gemeente komen.
De gemeente zal de molen met subsidies restaureren.
De Beddermolen is nog de enige molen in de gemeente en kan een belangrijke toeristische en landschappelijke troef in onze gemeente zijn. Ook de Beeltjens en de Kwarekken werden door Kempisch Landschap aangekocht, waarbij de gemeente toen ook 10% van de aankoopkost betaalde.
College van Burgemeester en Schepenen, Westerlo, 20.09.2010.
049 Patrimonium. Aankoop Beddermolen door Kempens Landschap. Principiële beslissing.
Agenda gemeenteraad maandag 11 oktober 2010
openbare zitting
Patrimonium. Aankoop Beddermolen door Kempens Landschap.
Beslissing en goedkeuring erfpachtovereenkomst.De vzw Kempens Landschap heeft de mogelijkheid om de Beddermolen apart aan te kopen. De vzw vraagt of de gemeente de aankoop van deze Beddermolen door hen ondersteunt, de gemeente bereid is tot het betalen van een bijdrage van 10% van de totale aankoopkost en akkoord kan gaan met het erfpachtcontract.
Studieopdrachten
5/04/12 11:00:00
Tongerlo (Antwerpen)
Op het kabinet van de burgemeester in het gemeentehuis, Boerenkrijglaan 61, 2260 Westerlo.
Beddermolen, Molenwijk te Tongerlo-Westerlo
Aanstellen ontwerper "Restauratie Beddermolen Tongerlo en heropbouw binnenwerk".
Restauratie en heropbouw binnenwerk Beddermolen, deelgemeente Tongerlo, studieopdracht en veiligheidscoördinatie.
Opmaken van een restauratiedossier voor de als monument geklasseerde houten windmolen ‘Beddermolen’ te Tongerlo, inclusief de heropbouw van het binnenwerk dat na de laatste brand in 1967 quasi volledig vernield werd en niet terug werd opgebouwd. Doel is dus om terug een volledig maalvaardige windmolen te bekomen. Tevens omvat deze opdracht het begeleiden van de restauratiewerken aan de Beddermolen van aanvang tot oplevering.
De veiligheidscoördinatie-ontwerp en -verwezenlijking behoren eveneens tot de opdracht, doch maken deel uit van aparte overeenkomsten.
Vakbekwaamheid
Inlichtingen en formaliteiten om na te gaan of aan de vereisten is voldaan:
Teneinde de bekwaamheid van de dienstverlener na te gaan moeten bij de offerte de volgende documenten worden bijgevoegd:
De gegevens van de architect-restaurateur over de algemene en restauratiespecifieke technische vakkundigheid, doeltreffendheid, ervaring en betrouwbaarheid zoals bepaald in het besluit van de Vlaamse regering van 14 december 2001 houdende vaststelling van het premiestelsel voor restauratiewerkzaamheden aan beschermde monumenten.
1° kwalificaties
a) studiekwalificaties: diploma’s en studiecertificaten van de ontwerper en eventuele onderaannemers.
b) beroepskwalificaties: opgave van het aantal jaar relevante beroepservaring in de sector monumentenzorg.
2° relevante referentie betreffende restauraties , uitgevoerd tijdens de laatste drie jaar in binnen- of het buitenland, met inbegrip van de P.V.’s van de opleveringen van de restauratiewerkzaamheden. Daartoe verstrekt de ontwerper volgende gegevens:
a) 1) beschrijving van het referentieproject
2) datum van oplevering
3) naam en adres van de opdrachtgever
4) beschrijving van de aanpak van het referentieproject (methodologie) met vermelding van de wijze van controle van de uitvoering van het referentieproject en van de gedeelten die desgevallend in onderaanneming werden gegeven.
5) mate van betrokkenheid bij het referentieproject: als eindverantwoordelijke, als medewerker, dan wel als stagiaire.
b) Indien geen relevante referenties beschikbaar zijn , schrijft de ontwerper een grondige motivering waarom hij meent in aanmerking te komen voor het project.
3° het gedeelte van de studieopdracht dat de ontwerper voornemens is in onderaanneming te geven , met vermelding van de onderaannemers.
Volgende minimale teamsamenstelling wordt verplicht opgelegd: een architect voor een deel renovatie/restauratie, een ingenieur voor een deel stabiliteit, een ingenieur voor technieken en een veiligheidscoördinator ontwerp en -verwezenlijking. Eén persoon kan meerdere functies van het team vervullen indien hij daarvoor de nodige kwalificaties aantoont. Van alle teamleden dient men de studiekwalificaties op te geven. De inschrijver omschrijft ook welke van deze personen verantwoordelijk zijn voor welke onderdelen van de opdracht.
Bestek nr. 2012-002 kosteloos te bekomen tot 04/04/2012.
Geïnteresseerde firma's kunnen het bestek downloaden op de federale portaalsite voor overheidsopdrachten 'Jepp' of kunnen dit aanvragen via e-mail gdb@westerlo.be. Inlichtingen ten gemeentehuize (tel. 014 53 91 42, fax 014 54 11 54, e-mail: ghislaine.de.buyst@westerlo.be).
Publicaties Bouwkroniek : web 9-2012 10-2012 11-2012 12-2012 13-2012
Publicatie Web : 1/03/12 9:54:52
Uitslag.
Offertes
Architectenbureau Schmitz David, 1000 Brussel
Architectenbureau Sabine Okkerse, 9667 Horebeke
Aanbesteding
Studieopdrachten Antwerpen 17/08/15 9:30:00
Tongerlo (Antwerpen)
door vzw Kempens Landschap, Peredreef 5 te 2580 Putte opstellen van het ontwerp en het opvolgen van de werken voor de restauratie en revalorisatie van de als monument beschermde gebouwen van de Beddermolen te Tongerlo, Westerlo (molen uitgezonderd).
opstellen van het ontwerp en het opvolgen van de werken voor de restauratie en revalorisatie van de als monument beschermde gebouwen van de Beddermolen - Inlichtingen bij Kempens Landschap vzw, Tine Van den Broeck, tel. 015 22 82 35, e-mail: tine.vandenbroeck @ kempenslandschap.be.
Publicaties Bouwkroniek : web 27-2015 28-2015 29-2015 30-2015 31-2015 32-2015 33-2015. Publicatie Web : 1/07/15 9:10:56
Let wel! Verplicht plaatsbezoek op dinsdag 7 juli om 10u.
--
BE001 24/6/2015-ID:2015-516453 Standaardformulier 2
Het opstellen van het ontwerp en het opvolgen van de werken voor de restauratie en revalorisatie van de als monument beschermde gebouwen van de Beddermolen te Tongerlo (molen uitgezonderd)
Aankondiging van een opdracht
Afdeling I: Aanbestedende dienst
I.1) Naam, adressen en contactpunt(en)
Officiële benaming: Kempens Landschap vzw
Peredreef 52580 Putte België
Contactpunt(en): Tine Van den BroeckTelefoon: +32 15228235E-mail: tine.vandenbroeck@ kempenslandschap. be
Internetadres(sen) Adres van de aanbestedende dienst (URL): http://www.kempenslandschap. be
Nadere inlichtingen zijn te verkrijgen op het volgende adres
Zelfde adres als voor het/de hierboven vermelde contactpunt(en)
Bestek en aanvullende documenten (zoals documenten voor een concurrentiegerichte dialoog en een dynamisch aankoopsysteem) zijn verkrijgbaar op
Zelfde adres als voor het/de hierboven vermelde contactpunt(en)
Inschrijvingen of deelnemingsaanvragen moeten worden gericht aan: Zelfde adres als voor het/de hierboven vermelde contactpunt(en)
Afdeling II: Voorwerp van de opdracht
II.1) Beschrijving
II.1.1) Door de aanbestedende dienst aan de opdracht gegeven benaming
Het opstellen van het ontwerp en het opvolgen van de werken voor de restauratie en revalorisatie van de als monument beschermde gebouwen van de Beddermolen te Tongerlo (molen uitgezonderd)
II.1.2) Type opdracht
(Diensten) Categorie diensten nr. 12 Belangrijkste plaats van dienstverlening:
Tongerlo, Westerlo
NUTS-code: BE212
II.1.3) Inlichtingen over de overheidsopdracht, de raamovereenkomst of het dynamisch aankoopsysteem
De aankondiging betreft een overheidsopdracht
II.1.5) Korte beschrijving van de opdracht of de aankoop/aankopen
Restauratie van de gebouwen van de Beddermolen (niet de windmolen an sich): studieopdracht, werfopvolging en veiligheidscoördinatie.
II.1.6) CPV-classificatie
Hoofdopdracht
71221000
II.1.8) Verdeling in percelen: Neen
II.1.9) Varianten worden geaccepteerd: Neen
Afdeling III: Juridische, economische, financiële en technische inlichtingen
Afdeling IV: Procedure
IV.1) Type procedure
IV.1.1.) Type procedure: Openbaar
IV.2) Gunningscriteria
IV.2.1) Gunningscriteria
Economisch meest voordelige inschrijving, gelet op de in het bestek, in de uitnodiging tot inschrijving of tot onderhandeling of de in het beschrijvende document vermelde criteria
IV.3) Administratieve inlichtingen
IV.3.2) Eerdere aankondigingen betreffende dezelfde opdracht: Neen
IV.3.3) Voorwaarden voor de verkrijging van bestekken en aanvullende documenten
Termijn voor ontvangst van aanvragen voor documenten of voor toegang tot documenten:Tegen betaling verkrijgbare documenten: Neen
IV.3.4) Termijn voor ontvangst van inschrijvingen of deelnemingsaanvragen; 17/08/2015 09:30
IV.3.6) Taal of talen die mogen worden gebruikt bij inschrijvingen of deelnemingsaanvragen: NL
Afdeling VI: Aanvullende inlichtingen
VI.1) Periodieke opdracht: Neen
VI.2) Nadere inlichtingen
@Ref:00933920/2015011404
Verplicht plaatsbezoek op dinsdag 7 juli om 10u
Informaties over lastenboek(en)/document(en)
Op te vragen door een mailtje te sturen naar tine.vandenbroeck@kempenslandschap.be
VI.5) Datum van verzending van deze aankondiging: 24/6/2015
Uitslag
Studieopdrachten Antwerpen 17/08/15 9:30:00
Tongerlo (Antwerpen)
door vzw Kempens Landschap, Peredreef 5 te 2580 Putte opstellen van het ontwerp en het opvolgen van de werken voor de restauratie en revalorisatie van de als monument beschermde gebouwen van de Beddermolen te Tongerlo, Westerlo (molen uitgezonderd).
Offertes
Bressers Architectenbureau BVBA Kasteellaan 479 9000 Gent
Driesen-Meersman-Thomaes Architecten CVBA Meirbrug 1 2000 Antwerpen
Publicaties Bouwkroniek : web 34-2015 Publicatie Web : 19/08/15 13:01:02
Toewijzing
Aanbesteding
Studieopdrachten Antwerpen 17/08/15 9:30:00
Tongerlo (Antwerpen)
door vzw Kempens Landschap, Peredreef 5 te 2580 Putte opstellen van het ontwerp en het opvolgen van de werken voor de restauratie en revalorisatie van de als monument beschermde gebouwen van de Beddermolen te Tongerlo, Westerlo (molen uitgezonderd).
Aannemer
Bressers Architectenbureau BVBA Kasteellaan 479 9000 Gent
Publicaties Bouwkroniek : web 38-2015 Publicatie Web : 16/09/15 11:23:18
"Erfgoedpremie van 559.000 euro voor restauratie Beddermolen", invlaanderen.be, 10.11.2015.
Vlaams minister van Onroerend Erfgoed Geert Bourgeois heeft een erfgoedpremie van 559 000 euro toegekend voor de restauratie van de houten windmolen op de site van de Beddermolen in Tongerlo. De restauratie van de molen kost 646 000 euro, de resterende 87 000 euro wordt ingebracht door de gemeente. Vzw Kempens Landschap zorgt vanuit haar expertise mee voor de inhoudelijke begeleiding.
Na de aankoop van de molen in 2011 werd architect Patrick Vanroy aangesteld om een restauratiedossier voor de windmolen op te maken. De gemeente en Kempens Landschap besloten daarbij om ook het binnenwerk opnieuw terug te plaatsen zodat de molen kan doen waarvoor hij gemaakt is: graan malen.
"Premie voor renovatie Beddermolen toegekend", cdnv.be/nieuws/premie-voor-renovatie-beddermolen-toegekend (10.11.2015)
De Vlaamse minister van Onroerend Erfgoed heeft een erfgoedpremie van 559.620,28 Euro goedgekeurd voor de restauratie van de zeventiende eeuwse Beddermolen in Tongerlo. Daarmee is weer een nieuwe stap gezet om effectief graan te kunnen malen in deze houten molen.
"De totale kosten van de renovatie bedragen 645.914,64 zodat de gemeente slechts 86.000 Euro zelf moet bijdragen", stelt CD&V Burgemeester Guy Van Hirtum. Voor de inhoudelijke begeleiding wordt een beroep gedaan op de expertise van Kempens Landschap.
Verschenen op 1 april 2015:
Op 31 maart 2015 werd door Burgemeester Guy Van Hirtum voor de gemeente de aankoopakte ondertekend voor de aankoop van het domein van de Beddermolen. Deze ondertekening werd onmiddellijk gevolgd door de overdracht van het domein aan Kempisch Landschap. Voor Kempisch Landschap werden de documenten ondertekend door Gedeputeerde Peter Bellens (CD&V).
De Beddermolen is een maalmolen die verbonden was aan de Norbertijnenabdij van Tongerlo. De molen werd door Kempisch Landschap reeds verworven in 2011 maar op dezelfde site staat ook nog een beschermd molenhuis en het geheel wordt geflankeerd door landbouwgrond. De waarde van dit culturele erfgoed wordt erkend door, Kempens Landschap, de Heemkundige kring en reeds in 2013 bleek er een groot draagvlak te bestaan bij de bevolking tot de aankoop van het domein. Om op termijn en nuttige bestemming te kunnen geven aan deze site en omwille van de optimalisatie van de subsidiëring van dit project (waardoor de aankoop van het molenhuis aan de gemeente ongeveer de helft minder zal kosten), wenste CD&V dit molenhuis te verwerven in samenwerking met Kempens Landschap. Het gunstig adviseren van het inrichtingsplan door de gemeenteraad van 2 september 2013 was hoogst noodzakelijk om de stopzetting van het dossier en het verlies van mogelijke subsidies te voorkomen.
De gemeenteraad van Westerlo stemde eind vorig jaar in met het veilig stellen van het molendomein van de Beddermolen in Tongerlo. De site wordt in erfpacht gegeven aan vzw Kempens Landschap. Die zal instaan voor de restauratie van het molenhuis, de schuur en de bijgebouwen en voor de herbestemming ervan tot plattelandscentrum. Kempens Landschap zal tevens het achtergelegen stuk landbouwgrond kopen.
De site van de Beddermolen is een prachtig voorbeeld van een nagenoeg uniek geworden, typisch Kempens molenerf met molenhuis, koestal, schuur, bakhuis en bijgebouwtje. Deze gebouwen dateren allen uit de achttiende en negentiende eeuw en vormen samen een harmonisch geheel rond het binnenplein, dat uitgeeft op de houten windmolen. Oorspronkelijk behoorde het molendomein, dat gelegen is in de Molenwijk, tot de nabijgelegen abdij van Tongerlo. De jongste eeuwen was het evenwel in private handen. De site is beschermd als landschap en de gebouwen zijn beschermd als monument.
In 2011 werden Kempens Landschap en de gemeente Westerlo respectievelijk eigenaar en erfpachter van de windmolen. Beide partners hadden echter altijd de ambitie om het gehele molendomein, inclusief de gebouwen, veilig te stellen. De aankoopprijs voor het molenhuis, de schuur, de stallingen, het bijgebouw, de tuin, het bos en het bakhuisje, die bepaald werd op 795.000 €, was evenwel een struikelblok. Er werd door de partners dan ook gezocht naar een financieel partnerschap. Dat werd gevonden bij Vlaanderen.
Doordat de Vlaamse overheid in mei van vorig jaar besloot om de aankoop van het molendomein met 338.469 € te subsidiëren via het Landinrichtingsproject De Merode en de latere inrichting ervan ook nog eens met zo’n 205.000 € te cofinancieren, kan dit prachtige stukje erfgoed weldra door de gemeente gekocht worden. Het zal dan in erfpacht worden gegeven aan Kempens Landschap, die de restauratie en herbestemming op zich zal nemen.
Plattelandscentrum
“Na de restauratiewerken aan de windmolen en de gebouwen, die tijdens de volgende jaren zullen plaatsvinden, zal het molendomein kunnen opengesteld worden voor het publiek”, meldt Peter Bellens, gedeputeerde van de provincie Antwerpen en covoorzitter van Kempens Landschap. De provincie wil het Merodesecretariaat onderbrengen in de gebouwen, gekoppeld aan een werking als plattelandscentrum.
“Op de landbouwgrond zal net als vroeger graan geteeld worden, dat na de oogst gemalen kan worden in de windmolen, die binnen enkele jaren maalvaardig zal zijn. In het bakhuisje in de tuin kunnen van het meel broden en andere streekproducten gebakken worden. Dit zou kunnen gebeuren door ondernemers, maar ook door groot en klein via een gamma aan workshops dat we willen opzetten. Daarnaast denken we er ook aan om een beperkt aanbod aan logies en/of een kleine horecazaak voor recreanten op het domein onder te brengen. Zo kan een fietser of wandelaar niet enkel de windmolen komen bezoeken, maar op het molendomein ook genieten van het lekkers van de streek”, meldt gedeputeerde Inga Verhaert, eveneens covoorzitter van Kempens Landschap.
Vier jaar nadat Kempens Landschap de Beddermolen in Tongerlo aankocht is ook de toekomst van het omringende molendomein veiliggesteld. Gesteund door een aankoopsubsidie van het Landinrichtingsproject de Merode kon de gemeente Westerlo het molendomein aankopen en in erfpacht geven aan Kempens Landschap. De authentieke site wordt de komende jaren gerestaureerd en heringericht als plattelandscentrum en noordelijke toegangspoort tot het Merodegebied.
Het waardevolle molendomein vormt al eeuwenlang een baken in het omringende landschap. De eerste windmolen op het domein was een abdijmolen van de nabijgelegen Norbertijnenabdij van Tongerlo. Wanneer de eerste molen werd gebouwd is niet zeker maar het oudste document dat verwijst naar de Beddermolen dateert uit 1535. Op een kaart uit 1655 is de inplanting van het molendomein duidelijk te zien. Het huidige molendomein kreeg haar uitzicht in de achttiende en negentiende eeuw. Het vormt een samenhangend geheel met een molenhuis, koestal, schuur, bijgebouwtje, bakhuis, een tuin, een perceel bos en landbouwgrond. Sinds 1960 is dit molendomein beschermd als monument en landschap. De houten Beddermolen zelf werd in 1981 heropgebouwd nadat hij door een brand was verwoest.
In 2011 kocht Kempens Landschap de windmolen aan en gaf deze in erfpacht aan de gemeente Westerlo. De partners hadden toen al de intentie om het molendomein als een geheel veilig te stellen. In 2012 tekenden de gemeente en Kempens Landschap daarom een calloptie van twee jaar voor de aankoop. Om dit te kunnen realiseren werd een aankoopsubsidie aangevraagd bij het Landinrichtingsproject de Merode. Het dossier werd in oktober 2013 aangediend bij minister Joke Schauvliege. In mei 2014 werd het landinrichtingsproject goedgekeurd en de aankoopsubsidies toegekend: een primeur in het Merodegebied. Op 31 maart 2015 kocht de gemeente Westerlo het domein dan ook aan. Kempens Landschap kocht de achterliggende landbouwgronden en nam het volledige domein van de gemeente in erfpacht. Onze organisatie zal de gebouwen en de omgeving de komende jaren restaureren en herinrichten. Nadien zal het domein opleven als plattelandscentrum en noordelijke toegangspoort tot het Merodegebied.
----------------
“1,5 miljoen euro voor restauratie Vlaamse molens”, geertbourgeois.be (04.11.2015)
Geert Bourgeois, Vlaams minister-president en Vlaams minister van Onroerend Erfgoed, kent voor ruim anderhalf miljoen euro aan premies toe voor de restauratie van een vijftal waardevolle molens in Vlaanderen.
Minister-president Geert Bourgeois: “Met vereende publieke en private krachten zijn de voorbije decennia belangrijke stappen gezet naar het definitieve, het duurzame behoud van ons molenpatrimonium. Beschermde molens moeten na restauratie, net zoals andere monumenten, onderhouden worden om ze voor nieuw verval te behoeden. De beste manier om een bouwwerk te onderhouden, bestaat erin het te gebruiken, hetzij in zijn oorspronkelijke functie, hetzij door het een nieuwe functie, een nieuwe bestemming te geven”.
- 559.000 euro voor de restauratie van de Beddermolen in Westerlo.
De Beddermolen was oorspronkelijk verbonden als abdijmolen aan de Norbertijnerabdij. Deze houten windmolen werd in de zeventiende eeuw gebouwd en in 2011 beschermd. De Beddermolen en de omgeving hebben een grote erfgoedwaarde. De molen, de staande wip, de molenaarswoning met schuur, het bakhuis, de wegenis en de vorm van het weiland zijn niet gewijzigd ten opzichte van de vermelding op de kaart van 1719.
Deze molen is een waardevol stukje erfgoed: een quasi uniek geworden, typisch Kempens molenerf. De site is erg gewaardeerd.
Eens de restauratie is afgerond kan het publiek de molen bezoeken. Vrijwillige molenaars zullen het maalproces tonen en het volledige domein wordt opengesteld door de vzw Kempens Landschap.
Foto’s: https://www.onroerenderfgoed.be/nl/over-ons/voor-de-pers/
Auteur(s): Geert Bourgeois, Minister-president van de Vlaamse Regering en Vlaams minister van Buitenlands Beleid en Onroerend Erfgoed
Contactinfo: Lisa Lust, adjunct-woordvoerder minister-president Geert Bourgeois
lisa.lust@vlaanderen.be
02/ 552 60 80 – 0476/ 493 426
Thema('s): Toerisme & onroerend erfgoed
architect Patrick Vanroy
File reference number: nvt-2110333-F02
Title: Maalvaardige restauratie Beddermolen (staakmolen) Westerlo-Tongerlo
Description; Maalvaardige restauratie Beddermolen (staakmolen) Westerlo-Tongerlo
Contract type: Works Procedure type OpenTenders
submission deadline: 01/03/2016
OPOCE publication number: OPOCE publication linkBDA/Free Market
publication number: 2016-500943
Literatuur
WDH, "Beddermolen valt in de prijzen", Het Laatste Nieuws, 28.04.2018.W. Van Spilbeeck, De abdij van Tongerloo. Geschiedkundige navorsingen, Lier-Geel 1888, Facsimile uitgave, Instrumenta Praemonstratensia, fasc. I, Averbode, 1997.
J.E. Jansen & A. Erens, "De Norbertijnerabdij van Tongerlo 1133-1933", Taxandria, V, 1933, p. 161-192.
P. Diriken, Geogids Geel-Olen-Westerlo, s.l., 1994.
H. Holemans & P.J. Lemmens, "Molens der Zuiderkempen", Nieuwkerken, 1978, p. 103-104.
De Beddermolen van Tongerlo", in: Jaarboek van de Heemkring Ansfried Westerlo, II, 1981.
F. Brouwers, "De toekomst van een verleden. Levende molens in de provincie Antwerpen", s.l., Levende Molens Werkgroep Kempen-Antwerpen, (1997).
(E. De Kinderen), "Kempische molennieuwsjes: de Beddermolen te Tongerlo", in: De Belgische Molenaar, jg. 73, nr. 15-16 (7-22 aug. 1978), p. 197.
E. D(e) K(inderen), "De Bedderenmolen te Tongeren", in: De Belgische Molenaar, jg. 76, nr. 4 (22 febr. 1981), p. 49.
E. D(e) K(inderen), "Enkele molenindrukken uit de Zuiderkempen", in: De Belgische Molenaar, jg. 76, nr. 4 (22 febr. 1981), p. 49.
Flor Marivoet, "Twee windmolens gerestaureerd Tongerlo en Aartselaar: de 'Beddermolen' te Tongerlo", in: Toerisme Provincie Antwerpen, jg. 10, nr. 1 (15 april 1964), p. 5.
(L. Smet), "Molens in de aktualiteit: Tongerlo (Westerlo) 'de Beddermolen'", in: Molenecho's, VI, 1978, nr. 5 (mei), p. 34-35.
Els De Kinderen, "Het dorp van toen: Tongerlo. De molens", in: De Belgische Molenaar en Levende Molens, jg. 76 (1981), p. 113-114.
J. Verrezen, "De Beddermolen van Tongerlo", in: Jaarboek 1981 Heemkring Ansfried Westerlo, jg. 2 (1981), p. 13-15.
Thys Hortense-Dupont, "De Beddermolen en omgeving te Tongerlo, beschermd monument, ga er eens kijken", Nieuwe heemtijdingen - Het Neteland, 1999, nr. 3.
P.J. Lemmens, "Molenoverzicht uit het Arrondissement Turnhout van 1830 tot heden", Heemkundig Handboekje voor de Antwerpse Randgemeenten, Kwartaalschrift, Borgerhout, Gitschotel Buurschap, Jg. 12, [1964], nr. 3, p. 28.
Lieven Denewet, "Molenflash. Vlaams viceminister-preident Geert Bourgeois reikte 40 molenaarsdiploma’s uit; De Beeuwsaertmolen van Bikschote: de stormschade van 1976 eindelijk hersteld!; De Beddermolen van Tongerlo: beschermd, gedeklasseerd en… opnieuw beschermd!", Land in Zicht, LXXIX, 2010, 3, p. 6-8.
Herman Holemans, "Provincie Antwerpen - Volledig overzicht van bestaande & verdwenen wind- water- & rosmolens", Kinrooi, Studiekring "Ons Molenheem", 1986, p. 69.
Herman Holemans, "Wind- en watermolens van de provincie Antwerpen. Kadastergegevens 1830-1990. Deel 3. Gemeenten P-Z", Opwijk, Studiekring Ons Molenheem, 2011.
Lieven Denewet, “De inhuldiging van drie Vlaamse molens in 2017. II. 6 september: de Beddermolen van Tongerlo (Westerlo), Molenecho’s, jg. 45, 2017, 3, p. 116-136.
Mededelingen
Paula Laporte (wed. Frans Cannaerts), Buizingen-Halle (afstammeling van de molenaars)
Aimé Smeyers, Alsemberg, 01.04.2015.
Persberichten
JGH, "Beddermolen staat te koop", in: Het Nieuwsblad, 1 en 2 oktober 2005.
KLO, "Molen", in: Het Nieuwsblad, 24.03.2007.
Evi Hermans, "Beddermolen staat te koop", in: Gazet van Antwerpen, 20.03.2007.
[R. Heylen], "Molenwijk-Tongerlo: moet de molen wijken? Gemeenteraad", 't Groenvoer (Agalev-Westerlo), II, 1996, 1, p. 5.
TAB, "Bescherming voor Beddermolen", Het Nieuwsblad, 29.05.2010.
Hans Otten, "Wandelbrug verbindt Beeltjens en Kwarekken", Gazet van Antwerpen, 17.08.2010.
HO, JASP, "Verenigingen verzetten zich tegen brug", Gazet van Antwerpen, 25.08.2010.
Marc Helsen, "Vzw Kempens Landschap en gemeente kopen Beddermolen aan", in: Gazet van Antwerpen, 04.10.2010.
"Minister Bourgeois zet Beddermolen in Tongerlo opnieuw op lijst van voorlopige beschermingen", geertbourgois.be, 21 mei 2010.
"Kempens Landschap en gemeente kopen Beddermolen in Tongerlo", in: Westerlo info, oktober 2010, p. 6.
Leo Brouwers, "vzw Kempens Landschap wil molen terug maalvaardig maken. Aankoop Beddermolen bewaart stuk Kempense molengeschiedenis", Het Nieuwsblad, 11.10.2010.
IBM, "Kempens Landschap wil oude Beddermolen weer laten malen", Het Nieuwsblad, 14.10.2010.
Leo Brouwers, "vzw Kempens Landschap koopt oude Beddermolen van Tongerlo", Het Nieuwsblad, 08.10.2011.
Leo Brouwers, "De Tongelse molen gaat alzo een mooie toekomst tegemoet. Vzw Kempens Landschap koopt Beddermolen", Het Nieuwsblad, 13.10.2011.
Vanderveken, "Tongerlo. Beddermolen moet weer malen", in: Het Laatste Nieuws, 13.10.2011.
"Vzw Kempens Landschap koopt Beddermolen in Tongerlo", Gazet van Antwerpen, 13.10.2011.
Leo Brouwers, "De Beddermolen gaat weer malen", Het Nieuwsblad, 05.11.2011.
IBM, "Kempens Landschap stelt domein Beddermolen veilig", Het Nieuwsblad, 21.09.2012.
BHR, "Tongerlo. Gemeente dicht bij aankoop Beddermolen", Het Laatste Nieuws, 22.09.2012.
Leo Brouwers, "Op zoek naar herbestemming van de site van de Beddermolen", Het Nieuwsblad, 18.12.2012.
Leo Brouwers, "Info-vergadering herbestemming site Beddermolen", Het Nieuwsblad, 19.01.2013.
JOBG, "Westerlo. Infoavond over restauratie Beddermolen", Het Laatste Nieuws, 19.01.2013.
IBM, "Het feest van de Vetten en de Mageren", Het Nieuwsblad, 27.04.2013.
LVL (Lode Vervloet), "Tal van activiteiten. Zondag 28 april gaat het toeristisch seizoen van start", Het Nieuwsblad, 24.04.2013.
Leo Brouwers, "Ontwerp inrichtingsplan Beddermolen ligt ter inzage tussen 17 juni en 17 juli", Het Nieuwsblad, 26.06.2013.
Marc Helsen, "Kibbelende coalitie legt verdeeldheid bloot", Gazet van Antwerpen, 04.09.2013.
MAVB, "Beddermolen krijgt opknapbeurt", Het Nieuwsblad, 08.10.2014.
Leo Brouwers, "Toekomst voor domein van de Beddermolen in Tongerlo", Gazet van Antwerpen / Het Nieuwsblad (in beide digitale kranten), 22.12.2014.
Leo Brouwers, "Beddermolen krjigt culturele adem", Het Nieuwsblad & Gazet van Antwerpen, 01.04.2015.
Kempens Landschap vzw. "Molendomein wordt noordelijke toegangspoort tot de Merode. Toekomst voor de Beddermolen", Nieuwsbrief, 2 trim. 2015, p. 5.
JOBG, "Beddermolen morgen officieel van gemeente", Het Laatste Nieuws, 30.03.2015.
JOBG, “Tongerlo. Subsidie voor restauaratie Beddermolen”, Het Laatste Nieuws, 05.11.2015.
Leo Brouwers, “Erfgoedpremie voor windmolen van Tongerlo”, Gazet van Antwerpen, 07.11.2015.
JVN. "Westerlo. Beddermolen maalt terug graan na restauratie", Het Laatste Nieuws, 09.11.2015.
"Erfgoedpremie van 559.000 euro voor restauratie Beddermolen", invlaanderen.be, 10.11.2015.
"Premie voor renovatie Beddermolen toegekend", cdnv.be/nieuws/premie-voor-renovatie-beddermolen-toegekend
“1,5 miljoen euro voor restauratie Vlaamse molens”, geertbourgeois.be (04.11.2015)
Leo Brouwers, "Nederlandse molenbouwer gaat Beddermolen restaureren", Het Nieuwsblad, 24.03.2016.
Leo Brouwers, "Beddermolen zoekt molenaars", Het Nieuwsblad, 26.04.2016.
JOBG, "Beddermolen zoekt molenaars", Het Laatste Nieuws, 21.04.2016.
Leo Brouwers, "Restauratie Beddermolen start spectaculair", Het Nieuwsblad, 07.10.2016.
JOBG, "Tongerlo. Beddermolen is even zijn wieken kwijt", Het Nieuwsblad, 07.10.2016.
"Kempens Landschap restaureert Tongerlose Beddermolen", Bouwkroniek, 6 februari 2015, p. 28.
Leo Brouwers, “Stedenbouwkundige vergunning voor renovatie molensite aan de Beddermolen”, Het Nieuwsblad, 14.09.2017.
WDH, "Beddermolen in maart elke zondag open", Het Laatste Nieuws, 01.03.2018.
WDH, "Beddermolen komt tot leven in kortfilm", Het Laatste Nieuws, 04.04.2018.
Leo Brouwers, "Dimanten bruiloft in de schaduw van de Beddermolen", Gazet van Antwerpen, 25.05.2018.
WDH, "Binnenkort smullen van Beddermolenbrood", Het Laatste Nieuws, 12.10.2018.
MPH, "Beddermolen krijgt met eigen brood een extra troef in handen. Bakkers mogen om de beurt meel van gerestaureerde molen verwerken", Het Nieuwsblad, okt. 2018.
"Vader en zoon vervolledigen cursus molenaar en gaan samen aan de slag in de Beddermolen. "Het geeft een kick om zo'n gevaarte te bedienen", Het Nieuwsblad, nov. 2019.