Meise, Vlaanderen - Vlaams-Brabant
- Naam
- Meysemolen, Molen De Waet
- Ligging
- Sint-Annastraat 33
1860 Meise
op de Kelkebeek of Meisebeek
nabij het Nekkerbos
kadasterperceel C236
Vlaanderen - Vlaams-Brabant
- Geo positie
- 50.931164, 4.341783 (Google Streetview)
- Eigenaar
- Privaat
- Gebouwd
- voor 1570 / 1761 / 1835
- Type
- Bovenslag watermolen
- Functie
- Korenmolen
- Kenmerken
- Gewit langgevelig gebouw
- Gevlucht/Rad
- Metalen bovenslagrad (verwijderd)
- Inrichting
- Verwijderd
- Toestand
- Gerenoveerd als woonhuis
- Bescherming
- niet,
Niet beschermd, wel in vastgestelde inventaris bouwkundig erfgoed - Molenaar
- Geen
- Openingstijden
- Niet toegankelijk
- Database nummer
- 4565
Karakteristiek
Beschrijving / geschiedenis
De Meysemolen of Molen De Waet is een graanwatermolen met (verwijderd) metalen bovenslagrad op de Kelke- of Meisebeek, in de Sint-Annastraat 33.
De watermolen bestond al in 1570 en werd heropgericht in 1761 en 1835.
Rond 1580 behoorde de molen toe aan Willem de Zwijger, als baanderheer van Grimbergen. Door erfenis kwam hij later toe aan de Oranjekoning van Engeland. Nog later werd hij bezit van de familie Vander Linden d’ Hoogvorst wiens wapen met jaartal werd aangebracht. Nog later kreeg deze molen de naam “Molen De Waet”.
De Meysemolen (naar "Meise") of Molen De Waet (naar de molenaarsfamilie) of gewoon De Watermolen van Meise is een watermolen met een thans verwijderd houten bovenslagrad. Hij ligt langs de Sint-Annastraat aan de Kelke- of Meisebeek. Dit is de Amelgemmolenbeek, op ca. 200 m van haar monding in de Maalbeek. De molen ligt ten oosten van de autoweg A12 en op een halve kilometer ten oosten van het Domein van Boechout ("Plantentuin van Meise").
In het begin van de 17de eeuw werd de molenaarswoning bewoond door de familie Slagmolen (slagmeulder).
De watermolen werd opgericht in 1761. Op een (hergebruikte?) arduinen steekbooglatei komt een gebeitelde wapensteen en het jaartal 1766 voor.
De molen werd herbouwd in 1835. Links aan de beekkant komt een gevelsteen voor met "BDM 1835".
De watermolen was eerst eigendom aan de baanderheren van Grimbergen (waaronder Willem de Zwijger), later aan de Oranjekoning van Engeland. Nog later werd de molen bezit van de familie Vander Linden d'Hoogvorst wiens wapen met jaartal werd aangebracht.
Eigenaars na 1830:
- voor 1834, eigenaar: baron d'Hoogvorst, rentenier te Brussel
- 1870, deling: Vander Linden d'Hoogvorst Leon Joseph Ghislenus, eigenaar te Meise (registratie op 03.04.1870)
- 27.03.1880, verkoop: Vander Linden d'Hoogvorst - Maret de Bressano Edmond Emile Charles Antoine Ghislain, eigenaar te Resteigne
- 16.04.1881, verkoop: keizerin Marie-Charlotte Amélie Augusta Victoire Clémentine Leopoldina, duchesse de Saxe, prinses van Saxe Cobourg Gotha, gemalin van de Habsbourg Ferdinand Maximilien Joseph, zus van koning Leopold II
- na 1904: de erfgenamen
- 29.06.1937, verkoop: a) De Waet Joseph (voor 1/2), moelnaar te Meise en b) De Waet Marie Octavie (voor 1/2), zonder beroep te Meise (notaris Taymans)
- 27.10.1940, erfenis: De Waet Emile Joseph, molenaar te Meise
- 27.08.1941, gift: a) De Waet-Mertens Louis Emile Amand (voor naakte eigendom), molenaar te Meise en b) De Waet Emile Joseph (voor vruchtgebruik), moelnaar te Meise (notaris De Smedt)
- 02.02.1943, einde vruchtgebruik: De Waet-Merens Louis Emile Amand, molenaar te Meise (notaris De SMedt)
- 26.03.1958, erfenis: de weduwe (overlijden van Louis De Waet)
- 03.08.1959, verkoop: Steenackers-Stevens Jan-Baptist Irena, handelaar te MEise (notaris Troukens)
In 1904 werd een stoommachine geplaatst, maar er werd ook nog met waterkracht gemalen.
De erfgenamen van keizerin Maria Charlotte verkochten de molen in 1937 aan: a) molenaar Emile Joseph De Waet en b) Marie Octavie De Waet (+1940), ieder voor de helft. Zoon Louis Emilie De Waet-Mertens volgde zijn vader Emile (+1943) op en zou tevens de laatste molenaar worden. Hij liet in 1954 nog een elektrische motor plaatsen. Na zijn overlijden in 1958 werd de molen een jaar later verkocht aan Jan-Baptist Steenackers-Stevens. Hij verwijderde het waterrad en maalde tot na 1980 nog enkel met de elektromotor.
Het gerenoveerde gebouw is thans ingericht als woning en is niet toegankelijjk voor het publiek.
Lieven DENEWET & Herman HOLEMANS
Bouwkundige beschrijving (Christiaene De Maegd & Suzanne Van Aerschot, 1975)
De oudere kern werd gedeeltelijk behouden, doch fel gewijzigd in de 19de en 20ste eeuw. In de gevel links langs de beekkant werd het jaartal 1835 aangebracht met de letters B.D.M…. In de herbruikte steekbooglatei uit arduin is er een steen met het jaartal 1766.
Eénlaagse constructie van baksteen op een onderbouw van zandsteen, afgedekt met een zadeldak (pannen); behouden oudere kern doch sterk gewijzigd in 19de-20ste eeuw: gevelsteen "BDM 1835" links aan de beekkant.
De zijgevel aan de waterkant met zandstenen onderbouw en gecementeerd bovendeel, bewaart twee getraliede rechthoekige venstertjes met kwartholle stijlen van zandsteen.
Het gemetselde sluiswerk met strekdam is nog aanwezig, maar zonder schotdeuren.
In de voorgevel, twee beluikte rechthoekige vensters met lekdrempels (19de eeuw) en een ingekaste deur: afgeschuinde negblokken van zandsteen en hergebruikte(?) steekbooglatei van arduin met gebeitelde wapensteen (zie Drytorenhof) en jaartal 1766.
Overigens recente muuropeningen; rechts, in de stapelplaats, troggewelfjes met ijzeren liggers. Ertegenover, karrenhuis met zadeldak (pannen), en drie bakstenen rondbogen in de voorgevel (19de eeuw).
Literatuur
Herman Holemans, "Kadastergegevens: 1835-1985. Brabantse wind- en watermolens. Deel 3: arrondissement Halle-Vilvoorde (M-Z)", Kinrooi, Studiekring Ons Molenheem", 1992;
M.A. Duwaerts e.a., "De molens in Brabant", Brussel, Dienst voor Geschiedkundige en Folkloristische Opzoekingen van de Provincie Brabant, 1961.
De Maegd Christiane & Van Aerschot Suzanne, Inventaris van het cultuurbezit in België, Architectuur, Vlaams-Brabant, Halle-Vilvoorde, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen 2N, Gent, 1975.
Mailbericht Willem Minten, auteur van de "Fietslus 15 watermolens op de 3 Molenbeken en de Maalbeek" op www. routeyou.com, 12.09.2012.
Mailbericht Philippe van Eesbeek, 19.02.2014.