Molenechos's Homepage Molenechos.org

Lommel, Vlaanderen - Limburg

Bestaande molen

Karakteristiek

Naam
Leyssensmolen - III
Ligging
Katterij Dijksken
3920 Lommel
Zandstraat
Kattenbos
Vlaanderen - Limburg
Geo positie
51.200500, 5.292814 (Google Streetview)
Eigenaar
Gemeente Lommel
Gebouwd
1797 / 1808 / 1964 / 2012
Type
Staakmolen met halfopen voet
Functie
Korenmolen
Kenmerken
Rondboogvormige baard; gietijzeren askop fabr. Van Aerschot (Herentals)
Gevlucht/Rad
Gelast, 24,08 meter
Inrichting
1 steenkoppel (kunststenen, fabr. Kees, Leende, NL)
Toestand
Maalvaardig
Bescherming
M: monument,
27 april 2001
Molenaar
Jos Nijs (tel. 011.542675), Ludo Hurkmans, Gerard Van Winden
Openingstijden
Elke 1e zondag en 3e zaterdag van de maand, 13-17 u. Info: www.toerismelommeLbe
Database nummer
211
Ten Bruggencatenummer
50211  
Internet bron
Leyssensmolen - III
© Lukas Vandael, 21.09.2019

Beschrijving / geschiedenis

De Leyssensmolen is een houten korenwindmolen in Katterij Dijksken, bij de Zandstraat. De molen dankt zijn naam aan de familie Leyssen die hem 45 jaar lang, van 1860 tot 1905 uitbaatte.

De standaardmolen werd oorspronkelijk in Olmen (prov. Antwerpen) opgericht 1797 (in de Franse tijd). De familie de Clippele d'Olmen uit Aalst was op het einde van het Ancien Regime (rond 1790) de heer van Olmen en bezat er de nog bestaande watermolen, de Straalmolen. Deze molen genoot een maalmonopolie zodat geen tweede molen in Olmen mocht gebouwd worden. In 1797 werd er nochtans een windmolen, de Heimolen, opgericht. De familie de Clippele kon dit toen niet meer verhinderen omdat intussen de Franse periode was aangebroken, waardoor de heerlijke rechten en dus ook het maalmonopolie waren afgeschaft. Om te "treiteren" liet die familie dan zelf ook een windmolen optrekken en nog wel vlakbij de Heimolen. Daarom kreeg de nieuwkomer de bijnaam "Treitermolen". De molen wordt vermeld in een kadastrale legger van rond 1803 (als nr. 390). De Treitermolen kon echter moeilijk concurreren met de Heimolen, waarvan de eigenaar veel invloed had op de landbouwers. Daarenboven verongelukte molenaar Francis Huygens op de Treitermolen en overleed aan zijn verwondingen in 1803-1804.

De familie de Clippele had er nu blijkbaar schoon genoeg van en verkocht de molen in 1804 aan Lommelaar Peter Cuypers. Deze kocht niet enkel de Olmense Treitermolen, maar ook een perceel grond in het westen van het centrum van Lommel, in de Vreyshorring, op de noordzijde van de huidige Frans Van Hamstraat (nr. 70).
Op het eerste gezicht lijkt het eigenaardig dat hij de molen niet onmiddellijk maar slechts vijf jaar later op zijn stuk grond in Lommel zou laten heropbouwen. Dit kan verklaard worden door het feit dat Lommel tot in 1808 deel uitmaakte van de Noordelijke Nederlanden, waarvan de overheid een maalmonopolie had toegekend aan de windmolen van het gehucht Lutlommel. Nadat Lommel eind oktober 1808 effectief bij de Franse republiek was geannexeerd door ruiling met Luyksgestel, verviel dit Nederlands verbod op de oprichting van nieuwe molens. Dit was blijkbaar het moment waarop P. Cuypers gewacht had, want hij schoot vrijwel onmiddellijk in actie. Al op 30 oktober 1808 diende hij bij de prefect van het departement van de Nedermaas een aanvraag in om op zijn grond in de Vreyshorring een windmolen te mogen oprichten.

De oprichtingsbundel bevindt zich in het Nationaal Archief te Parijs. Alhoewel er vijf adviezen ingewonnen moesten worden uit Lommel, Roermond, Kleef, Maastricht en Parijs en de Franse minister van binnenlandse zaken uiteindelijk zijn goedkeuring moest geven, verliep de procedure vlot. Er werd geen verzet aangetekend. Tussen de aanvraag en de toelating verliepen vier en een halve maand:
- 30.10.1808: brief van Peter Cuypers aan de prefect van het departement van de Nedermaas
- 31.10.1808: gunstig advies vanwege burgemeester Aerts van Lommel.
- 02.11.1808: gunstig advies van de onderprefect Loger te Roermond.
- 21.12.1808: gunstig advies van de directeur van de douanen te Kleef
- 31.12.1808: gunstig advies van prefect Roggieri te Maastricht
- 20.01.1809: gunstig advies van de algemene directeur van de douanen te Parijs
- 03.02.1809: toelating vanwege de minister van binnenlandse zaken te Parijs
- 18.03.1809: mededeling van deze vergunning door de prefect te Maastricht aan P. Cuypers.

De molen werd gedemonteerd en opgebouwd op zijn nieuwe plek door molenbouwer Vanduren in het voorjaar 1809. Begin juli 1809 verpachtte Peter Cuypers de molen aan Peter Loos uit Luyksgestel voor een termijn van drie jaar. Als borgen traden op: Andreas Loos, molenaar te Postel, en Adriaan Versmissen, molenaar te Eersel. De huursom bedroeg 2022 Franse frank. Peter Loos was voorheen molenaar geweest op de Lutlommelse molen en Adriaan Versmissen was toen zijn knecht.

Wellicht had P. Loos moeilijkheden bij het opbrengen van de pachtsom, want al op 20 december 1810 gaf hij de molen in onderhuur aan zijn knecht Jan Frans Vrancken.

Geen van beiden zou na afloop van de driejarige termijn het contract verlengen. Een nieuwe huurder, Lambert Mullens, trad aan in 1812. Ook hij tekende voor een termijn van 3 jaar. Opvallend is echter dat de pachtsom verlaagd werd tot jaarlijks 1522 frank. L. Mullens was tussen 1798 en 1811 werkzaam geweest op de nog bestaande Prinskensmolen te Meerhout. Te Lommel zou hij, net als zijn voorganger, slechts zijn drie jaar uitdoen. Daarna keerde hij terug naar de Prinskensmolen te Meerhout, die hij nog zou huren van 1816 tot 1821.

Rond 1820 was Martin Deyks de huurder. In dat jaar was hij koning van de schuttersgilde van Sint-Joris. Op zijn koningsplaat (bewaard in het Lommelse Museum Kempenland) zien we een standaardmolen afgebeeld.

Voor de periode 1824-1847 treffen we Theodoor Sevens als huurder aan. Voorheen was hij molenaar geweest bij zijn vader Gerard op de nog bestaande Sevensmolen in Overpelt. Achtereenvolgens was hij gehuwd met Christina Moonen en Francisca Gerardy. Cornelis Boudewijns en Jan Stesmans waren bij hem molenaarsknecht. Eigenaar van de molen was in 1836 nog steeds Peter Cuypers die in 1824 vermeld staat als secretaris te Boxtel (Nl).

Een kadasterdocument uit 1842 beschrijft: "kadastrale waarde 280 fr., in hout gebouwd en in goede staat van onderhoud, twee paar steenen welke niet gelijktijdig kunnen werken, gunstig dicht bij het dorp op een kleine hoogte gelegen."

De kinderen van wijlen Peter Cuypers, waaronder Lodevicus (apotheker te Helmond) en Felix (kapelaan in dezelfde gemeente), verkochten op 10 december 1847 de "dorpermolen" samen met een huis in de Vrijshorring, een akker in de Kranevennen en een op de Zillen, een beemd op Stevensvennen en een perceel heide in de Buitenvennen aan Theodoor Sevens.

Adriaan Leyssen werd vanaf 1850 vermeld als molenaarsknecht bij Theodoor Sevens. Sevens had een dochter, Christina, die blijkbaar in de smaak van knecht Leyssen viel. Dat laatste was dan duidelijk niet naar de zin van vader Sevens die de knecht prompt doorstuurde... maar hem later toch weer bij een molenaar in Balen ging terughalen omdat hij zo'n goede hulp was. Leyssen zou trouwens achteraf met Christina Sevens huwen.

Theodoor Sevens dicteerde op 25 februari 1860 zijn testament aan de Lommelse notaris Hendirk Alen waarbij hij de molen legateerde aan zijn dochter Christina. Als getuigen bij die laatste wilsbeschikking traden o.a. op molenmaker Pieter Johannes Poorters en leerlooiers Pieter en Jacob Hamblok. Adriaan Leyssen werd in 1869 er zelf eigenaar van, vermoedelijk ingevolge het overlijden van zijn echtgenote.

Leyssen zou de molen lange tijd uitbaten en rond 1897 daarin opgevolgd worden door zijn zoon Theodoor, die later een brouwerij in de Stationsstraat zou bezitten. Omdat de molen zoveel jaar in handen bleef van de familie werd hij lange tijd, en thans opnieuw, Leyssensmolen geheten.
Blijkens verschillende inscripties in de balken van de molenromp was Louis Dammen uit Balen rond 1901 op de molen actief, vermoedelijk als knecht.
De kinderen Leyssen verkochten de molen in 1905 aan Jan Willekens-Brans. Deze laatste maakte hem in 1922 over aan graanhandelaar-molenaar Jozef Gysbers-Lemmens. Omwille van gezondheidsredenen  verkocht Gysbers de molen zes jaar later aan Peter ("Piet") Vosch-Aerts.

Samen met zijn zoon Emiel zette Piet Vosch het molenaarsberoep verder, maar sinds 1955 uitsluitend nog met een motormaalderij.

Op een foto van rond 1910 zien we de molen beschilderd met ruitvormige motieven. De familie Vosch beschilderde hem wat soberder, maar verfde de windborden van de wieken in onze nationale driekleur.

Piet Vosch verkocht de "Vosch-molen" in 1960 aan de gemeente Lommel. Piet overleed in 1965, zijn zoon EMiel, die de motormaalderij in de Vrijshoring vanaf 1966 uitbaatte, overleefde zijn vader slechts vijf jaar.

Tijdens haar zitting van 15 september 1960 besliste het Lommelse gemeentebestuur de Voschmolen aan te kopen mits de prijs van 35.000 frank. Dit bestuur hoopte hiermee niet alleen deze molen te redden, maar ook... zich van een andere molen te "verlossen". Op het gehucht Lutlommel stond immers een eeuwenoude windmolen, die voor het eerst vermeld werd in 1304. Hij werd rond 1588 verplaatst van het gehucht Weyerken naar het gehucht Lutlommel (abdijarchief Postel). Samen met een viertal andere Limburgse windmolens was hij op initiatief van de provinciegouverneur bij Regentsbesluit van 31 december 1945 beschermd als monument.
De Lutlommelse molen was in februari 1949 in verval geraakt, zodat restauratie zich opdrong. Architect F.H. Janssen uit Overpelt stelde een bestek op die op 5 november 1951 klaar was. De Koninklijke Commussie voor Monumenten en Landschappen behandelde het bestek in de zitting van 31 juli 1952. Het restauratiedossier werd bij koninklijk besluit van 13 juli 1963 goedgekeurd. Tot zover verliep alles dus gesmeerd. De kosten werden verdeeld: 35% voor de staat, 35% voor de eigenaar, 20% voor de provincie en 10% voor de gemeente. Sylvain Ceyssens, eigenaar van de molen sinds 1939, liet in zijn brief van 5 augustus 1953 aan de gemeente weten dat het hem onmogelijk was zijn aandeel in de kosten te betalen. Ook de gemeenteraad had in haar zitting van 21 maart 1953 al duidelijk gemaakt niet geneigd te zijn het aandeel van de gemeente in de herstellingskosten te voldoen. Van restauratie kwam daardoor niets in huis.

Rond 1960 wist de gemeente Lommel de Voschmolen uit de Frans Van Hamstraat te verwerven. De gemeente zag nu de kans schoon om de Lutlommelse molen als monument te deklasseren door restauratie van de Vorschmolen in het vooruitzicht te stellen. Jozef Weyns, conservator van het Bokrijks openluchtmuseum, werd gecontacteerd. Hij zou ervoor zorgen dat Mathieu Bussels, rijksarchivaris te Hasselt en lid van de Koninklijke Commissie voor Monumenten en Landschappen overtuigd werd van de noodzaak van deklassering van de Lutlommelse molen. Op 21 oktober 1960 schreef Weyns aan de provinciegouverneur: "De heer Burgemeester van Lommel bericht mij, dat zijn gemeente de molen Vosch in de Fr. Van Hamstraat, heeft aangekocht, om hem te bewaren. De gemeente Lommel had het zeer lofwaardig initiatief genomen een van zijn twee nog bestaande molens door aankoop en verplaatsing binnen de gemeente te redden. Ik ben met molenbouwer Adriaens ter plaatse geweest voor technisch advies. Er was geen twijfel mogelijk: de gerangschikte molen van Lutlommel is in zulke slechte staat dat hij niet meer te verplaatsen is, ook een herstelling ter plaatse zou neerkomen op bijna een volledige vernieuwing. De molen Vosch daarentegen is in goede staat en is fraaier van vorm, ofschoon kleiner dan de molen van Lutlommel. Nu een der Lommelse molen is gered, en de andere bij gebeurlijke storm een gevaar wordt voor de omgeving, ligt het m.i. voor de hand, dat de tweede molen zou geschrapt worden van de lijst der gerangschikte monumenten."

Hiermee lag de weg dus open voor de deklassering. De administratieve molens malen echter een heel stuk trager dan de windmolens. In 1965 was de deklassering nog geen feit. Datzelfde jaar zegde het Philips-concern in Eindhoven, bij monde van haar vice-president Ir. Th. P. Tromp, 15.000 frank steun toe, om te komen tot restauratie van de Lutlommelse molen. Het kon echter niet meer baten. De zwanezang van de Lutlommelse molen brak aan. Bij koninklijk besluit van 11 september 1967, gepubliceerd in het Staatsblad van 20 februari 1968, werd hij gedeklasseerd. In het voorjaar van 1969 stond de pers in rep en roer. Het Volk en De Gazet van Antwerpen van 5 maart, De Volksgazet van 12 maart en Het Belang van Limburg van 14 april, allen betreurden in koor de verkoop van de molen door eigenaar S. Ceyssens aan Nederlanders.

In 1970 werd de molen gedemonteerd (de oudste onderdelen dateerden van 1752) en in 1971 door molenbouwer H. Beyk uit Afferden (Nl) heropgebouwd in het mooie vestingstadje Heusden-aan-de-Maas, net boven 's-Hertogenbosch. Op die manier ging voor Lommel één van haar oudste gebouwen, zoniet het oudste, voor goed verloren. Tijdens een zomeruitstap in juni 1987 bracht een vijftigtal leden van de Lommelse vzw Museum Kempenland een bezoekje aan deze "verloren zoon".

Ondertussen had men met de Voschmolen ook niet stilgezeten. Molenbouwer Adriaens uit Weert startte in 1963 met de demontage en begon in augustus 1964 met de heropbouw aan de oostzijde van de Kerkhovensesteenweg op het gehucht Kattenbos, hierbij bijgestaan door gemeentelijke werklui.

De plechtige inhuldiging had plaats op zaterdag 21 november 1964 om 16 uur. Hierbij werd o.a. het woord gevoerd door hoofdonderwijzer Huybrechts van Lommel-Kolonie, toenmalig voorzitter van de heemkundige kring.

In bepaalde kringen was men weliswaar teleurgesteld over het feit dat het inwendige maalmechanisme in de gerestaureerde molen ontbrak. Het was immers niet de bedoeling de molen weer te laten draaien. Men beweert dat vooral Jozef Weyns van het Bokrijks openluchtmuseum, die de deklassering van de molen van Lutlommel mee had helpen bewerkstelligen "in ruil" voor de restauratie van de molen van Kattenbos, zich in het ootje genomen voelde. In 1965-1966 ondernam de gemeente Lommel pogingen om de molen als monument te laten beschermen. Dit zou als voordeel opleveren dat bij latere herstellingen Staat en Provincie hun steentje (respectievelijk 35% en 20% van de kosten) zouden moeten bijdragen. Van die erkenning kwam echter niets hin huis. Bij het dossier moest een door Jozef  Weyns op te stellen verslag worden gevoegd en het was blijkbaar erg moeilijk om Weyns daartoe te overhalen.

De gemeente Lommel liet regelmatig kleinere herstellingen uitvoeren in eigen regie. Deze werkzaamheden beperkten zich vooral tot schilderwerk van de muren van het teerlingkot, de molenkast en de trap en tot herstelling van de dakbedekking van het teerlingkot. Zo schilderde het schildersbedrijf Jennen uit Balen, na een openbare aanbesteding, in 1978 de hele molen, ook het wiekenkruis.
Het schepencollege besliste op 19 maart 1984 de roeden te laten verwijderen, omdat er dreigden stukken neer te vallen. Deze geklinknagelde, niet gemetalliseerde roeden waren erg verroest. Aangezien de wieken niet meer konden draaien (droogzwieren) trok de regen diep door tussen de metalen stukken en was roestvorming onvermijdelijk. Ook werd beslist de bovenste dakhelft te herstellen. Molenbouwer Caers uit Retie voerde deze werken uit: 38.700 frank + BTW voor het afnemen van de roeden en 61.200 + BTW voor de dakbedekking. Bij deze werken bracht het gemeentepersoneel verluchtingen aan in de beplanking van de molenkast en in het metselwerk van het teerlingkot. In samenspraak met het bestuur van Waters en Bossen werden de hoog opschietende struiken (Amerikaanse eik) in de onmiddellijke molenomgeving afgekapt om een betere verluchting in en rond de molen te bekomen.

In de weekpers van 22-29 september 1986 werd een nieuwe herstellingscampagne van de Kattenbosser molen in het vooruitzicht gesteld. Rust had inderdaad tot "roest" geleid. Omdat het inwendige maalmechanisme ontbrak, stond de molen sinds 1964 stil. Daarenboven was zijn inplanting temidden van bomen en bossen landschappelijk misschien erg bekoorlijk, maar op vlak van het behoud van de materialen een ramp. Aan alle kanten werd rotheid vastgesteld en ook de toestand van de wieken bleek gevaarlijk..

In de jaren 1988-1989 werd de molen door toedoen van de V.V.V. Lommel en Levende Molens Noord-Limburg vzw (onder impuls van voorzitter Gilbert Ledegen) gerestaureerd en maalvaardig gemaakt door de molenbouwers Caers uit Retie. De molen was toen nog niet beschermd als monument: dat gebeurde pas op 27.04.2001. Toch kon een ruime subsidie (1.649.000 frank op een totaalbedrag van 3.584.336 fr.) bekomen worden van het Vlaams Commissariaat-generaal voor Toerisme, via een toelage door de Vlaamse Gemeenschapsminister voor Cultuur Patrick Dewael.

De restauratie omvatte de aanbreng van een nieuw gelast gevlucht en staart, nieuwe kammen in het vangwiel, staakijzer en ronsel, één maalstoel (kunststenen), een sleepluiwerk. Op diverse plaatsen werd de molen verstevigd met U-ijzers en trekbaren. Op 26 mei 1989 werd de molen feestelijk ingehuldigd.

Sinds de zomer van 2003 stond  deze standaardmolen noodgedwongen stil: een nieuwe grondige restauratie drong zich op. Het architectenbureau EON uit Mol (met architect-zaakvoerder Michaël Gervais en architect Bart Van Ham) stelde een restauratieplan op. Een groot probleem was de omgeving. Er werd te weinig stilgestaan bij het groeien van de bomen. De molen was verkeerd ingeplant op een heuveltje in het Kattenbos. Hij ving te weinig wind, kon onvoldoende werken en het hout kon niet snel genoeg drogen na een regenbui.

De molen zou verplaatst worden van zijn huidige plek vooraan in de Zandstraat naar een heuvel in de open vlakte van de Katterijen (Katterij Dijksken), achteraan in dezelfde straat.

Op een eerste hoorzitting op 24.03.2005 over een nieuwe restauratie, werd meteen duidelijk dat de bewoners hun molen, de 'baken van Kattenbos' niet kwijt wilden. De Afdeling Monumenten en Landschappen (voorloper van het Agentschap Onroerend Erfgoed) wenste de dure restauratie van bijna 500 000 euro alleen gunstig te adviseren, wanneer de huidige locatie van de molen ofwel werd aangepast door het kappen van de bosrijke omgeving of wanneer de molen verplaatst werd.

Op dinsdag 5 september 2006 organiseerde het stadsbestuur een nieuwe hoorzitting waarop schepen Joke Loomans aan een 25-tal aanwezigen een uitgebreide toelichting verstrekte over de mogelijke opties voor de Leyssensmolen, zijnde:
- een volledige restauratie met herlokalisatie
- aanpassen van de huidige molenomgeving
- volledige renovatie met behoud van de locatie
- beperkte restauratie

De aanpassing van de huidige molenomgeving en het kappen van meerdere hectaren bos stuitte op een negatief advies van het Agentschap Bos en Groen. De aanwezigen waren unaniem van oordeel dat de molen best in zijn oorspronkelijke staat werd hersteld en verplaatst naar de Katterijen in Kattenbos. De molen zou dus worden verplaatst van zijn  plek vooraan in de Zandstraat naar een heuvel in de open vlakte van de Katterijen, achteraan in dezelfde straat.

Volgens schepen Jean Lavreysen was dit de beste locatie omwille van de goede bereikbaarheid, de ligging nabij de nieuwe wandelkamer, de grote heidevlakte en de goede windvorming in de vallei van de Nete. De buurtbewoners waren opgelucht, ook al omdat de stad beloofde dat de molen geïntegreerd zou worden in het landschap. Ook schreef de stad een wedstrijd uit voor een kunstwerk, als alternatief voor de lege plek die er in de Kerkhovensesteenweg zou komen, zoals b.v.  iets dat herinnert aan de zandwinning. In het begin van de 19e eeuw schepten de boeren hier immers met de hand zand uit de grond voor de allereerste zandwinning. Ook bij de keuze van dit kunstwerk, waarrond het sociale leven van Kattenbos kon plaatsvinden, werden de inwoners van Kattenbos nauw betrokken worden.

Zowel natuur- als molenliefhebbers konden in het gevonden compromis hun gading vinden: geen onnodige bomenkap én een nieuwe standplaats in een nabije omgeving waar windvang gegarandeerd is: een heidelandschap.

De restauratie en verplaatsing was ook dé gelegenheid om de molen weer in het oorspronkelijke uiterlijk te restaureren. Toen de molen rond 1955 buiten bedrijf werd genomen, zag hij er uit als volgt:
- houten schaliën op de windweeg
- wachthuisje (zakkenhuisje) op het balkon
- van Bussel-stroomlijnprofiel (dat vroeger in Limburg een groot succes kende)
- beschilderde roeden (zie hierna).

In dat verband geven we hier de roedenhistorie weer: molenaar Vosch verving de binnenroede in 1939 en de buitenroede in 1943 door geklinknagelde exemplaren van Verhaeghe uit het West-Vlaamse Ruddervoorde. (Voor de statistici: d.d. 13.11.1939, nr. 1245 en d.d. 22.07.1943, nr. 1258 - beide 26 m lang). Kort na 1955 werd de binnenroede verwijderd (eerst gedeeltelijk, daarna volledig). De beide roeden werden verbusseld en waren aan de voorzijde fraai beschilderd met schuine strepen. De huidige metalen gelaste roeden uit 1988 (vlucht: 24,08 m) hebben opnieuw klassieke windborden. Ook van belang voor de bouwhistorie is dat de molen op zijn vorige standplaats in Lommel-centrum tot kort na 1939 een halfgesloten voet had (en niet volledig gesloten zoals nu) en dat er al in 1830 twee steenkoppels waren (nu nog slechts één). Men zou ook het maalderijgebouwtje kunnen reconstrueren om er een onderkomen voor de bezoekers (toilet enz.) in onder te brengen. Het restauratiedossier werd in 2007 ingeleid bij de bevoegde diensten.

Het restauratiedossier werd in 2007 ingeleid bij de bevoegde diensten. Vlaams minister Geert Bourgeois van Onroerend Erfgoed stelde in juli 2010 een restauratiepremie van 500.192 euro ter beschikking, op een geraamde kostprijs van 871.555 euro, inclusief BTW. Hierdoor kan de molen maalvaardig hersteld worden en op zijn nieuwe plek opgetrokken worden. Op 16 december 2010 ging de openbare aanbesteding door. Zowel het molentechnisch gedeelte als de omgevingsaanleg werden toegewezen aan Renotec NV uit Geel, die voor het molenwerk wordt bijgestaan door molenbouwer Peusens Dirk bvba uit Merelbeke.

Op 12 oktober 2011 werd de molenkast gedemonteerd en naar de werkplaats te Merelbeke vervoerd. Aan de kastconstructie is flink wat hersteld of vernieuwd: o.m. twee steenbedbalken, bovenbalk, tempelbalk, middenlijsten en verscheidene weegbanden. De molen krijgt weer het uiterlijk van rond 1900: de kombuis op het balkon komt terug, het stormeind krijgt een horizontale gepotdekselde beplanking, de molen krijgt een halfopen voet (in plaats van de gesloten voet) en de zijwegen worden opnieuw voorzien van de ruitvormige schilderpatronen. Er wordt ook van eigentijdse materialen gebruik gemaakt. De molenkap en de paraplu zijn bekleed met zinken staande naad.

Op 16 februari 2012 werden op de werf in Merelbeke de vier herstelde wanden (wegen) van de molenkast weer in elkaar gepast. In maart 2012 werd de nieuwe fundering gegoten. Het gebinte werd er gemonteerd op 22 augustus 2012. In de hergebruikte bovenste kruisplaat werd een las aangebracht omdat het gat voor de pen van een meesterband aangetast was. Het passtuk loopt niet door tot de kruisplaatkop want die verkeert nog in prima staat. Door de aanbreng van de paraplu in de voet wordt waterinsijpeling vermeden. Op 27 augustus 2012 gebeurde het vervoer van de molenkast, de kap, assen, wielen en ander binnenwerk naar Lommel. Voor het laden en het vervoer kwam heel wat bij te pas: een 90-tons kraan, een 40-tons kraan, een oplegger van 25m, twee diepladers,... Op 3 oktober 2012 werd de molenkast weer op de standaard geplaatst. De staak weegt 2,5 ton, de molenwieken wegen samen 5,5 ton. Het geheel, met alles erop en eraan, weegt 26 ton.

Op zaterdag 20 april 2013 gebeurde de feestelijke inhuldiging, met o.a. een toespraak van burgemeester Peter Van Velthoven.

De gebroken vlerken van de askop werden in 2014 hersteld.

Vrijwillig molenaar Jos Nijs kreeg op 23 oktober 2015 de Gouden Erepenning van de Stad Lommel overhandigd.

Op zaterdag 1 oktober 2016 kreeg de molen op de site van de Tombeekmolen in Overijse het kenteken “Actieve Molen 2016” uitgereikt. Deze nominatie gebeurde door het Molenforum Vlaanderen vzw (www. molenforumvlaanderen.be)  op basis van de volgende criteria: de molen als gebouw (uitzicht, toestand), de werking als molen (draaien en malen) & de inzet van de molenaar, de toeristische ontsluiting en de gelegenheidsactiviteiten.

De molen is geopend op iedere eerste zondag en derde zaterdag van de maand (met demonstraties) tussen 13 en 17 uur.

Groepsbezoeken
- Volwassenen: 3 euro per persoon
- Kinderen (vanaf 6-12 jaar): 1,50 euro per persoon
* Reservaties via Toerisme Lommel, Lieve Ackx: + 32 (0) 11 54 02 21

Zie ook: Olmen, Treitermolen
             Lommel, Leyssensmolen - I en II

Bruno INDEKEU, Lieven DENEWET & Rob SIMONS

Aanvullende informatie

Openbare aanbesteding
Intekendatum: 16.12.2010, 10 u.
Molen: Lommel, Leyssensmolen
Bouwheer: Stad Lommel, t.a.v. Bieke Emmers
Opdracht: Renovatie Leyssensmolen Kattenbos. Perceel 1: molentechnisch gedeelte; perceel 2: terrein en omgevingsaanleg; o/cat. D23, kl. 3; openbare aanbesteding, laagste prijs
Ontwerper: Eon, Mol (arch. Bart Van Ham)
Plaats aanbesteding: Stadhuis, aanbestedingskantoor Technische dienst, Hertog Janplein 1, 3920 Lommel
Offertes: 4 inschrijvingen
Toekenning: Renotec nv, Geel

Persbericht. "Inwoners van Kattenbos beslissen: gerestaureerde molen verhuist naar Katterijen", in: Passe Partout, 21.09.2007.
De Leyssensmolen van Kattenbos is dringend aan een volledige restauratie toe. Destijds werd de molen verkeerd ingeplant, waardoor hij te weinig wind vangt, onvoldoende kan werken en niet snel genoeg droogt.
Monumenten en Landschappen wenst de dure restauratie van bijna 500 000 euro alleen gunstig te adviseren, wanneer de huidige locatie van de molen ofwel wordt aangepast door het kappen van de bosrijke omgeving of wanneer de molen geherlokaliseerd wordt.
Op dinsdag 5 september organiseerde het stadsbestuur een hoorzitting waarop schepen Joke Loomans aan een 25-tal aanwezigen een uitgebreide toelichting verstrekte over de mogelijke opties voor de Leyssensmolen zijnde: - een volledige restauratie met herlokalisatie - aanpassen van de huidige molenomgeving - volledige renovatie met behoud van de locatie - beperkte restauratie.
De aanpassing van de huidige molenomgeving en het kappen van meerdere hectare bos stuit op een negatief advies van Bos en Groen. De aanwezigen waren unaniem van oordeel dat de molen best in zijn oorspronkelijke staat wordt hersteld en wordt verplaatst naar de Katterijen in Kattenbos. Volgens schepen Jean Lavreysen is dit de beste locatie omwille van de goede bereikbaarheid, de ligging nabij de nieuwe wandelkamer, de grote heidevlakte en de goede windvorming in de vallei van de Nete.
Op de huidige vrijgekomen plaats wordt, na een wedstrijd, een kunstwerk ingeplant waarond het sociale leven van Kattenbos kan plaatsvinden. Ook bij de keuze van dit kunstwerk zullen de inwoners van Kattenbos nauw betrokken worden.

"Subsidies voor restauratie Leyssensmolen", in: internetgazet.be, 12.07.2010.
Vandaag werd bekend dat Vlaams minister van onroerend erfgoed Bourgeois, het op 2 oktober 2007 ingediende restauratiedossier voor de Leyssensmolen op Kattenbos goedgekeurd heeft. De Stad Lommel krijgt 500.000 euro ter beschikking om de molen te restaureren. De molen die sinds 1964 op de huidige, weinig geschikte plaats staat, werd al die jaren nauwelijks gebruikt en geraakte daardoor in verval. Met de goedgekeurde restauratiepremie kan de molen tevens overgebracht worden naar een meer geschikte locatie. In nauw overleg met de erfgoedconsulent Industrieël Erfgoed van het agentschap Ruimte en Erfgoed werd gekozen om de molen over te brengen naar de Katterij Dijksken. Zo blijft de molen in Kattenbos, aldus Peter Luykx. Bovendien kunnen dankzij de restauratiepremie zowel de molenarchitectuur als het maaltechnische gedeelte van de molen worden gerestaureerd.

"Leyssensmolen volgend jaar gerenoveerd en verplaatst", lommel.be, nov. 2010.
De gemeenteraad keurde op 26 oktober jl. het bestek, de raming en de plannen voor de renovatie van de Leyssensmolen in Kattenbos goed. De kostprijs van de renovatiewerken wordt geraamd op 871.555 euro (incl. BTW). De Vlaamse Overheid, departement Monumenten en Landschappen, en de provincie subsidiëren 500.192 euro. De werken starten normaal gezien in 2011.
De Leyssensmolen wordt verplaatst omdat de huidige locatie, een bosrijke omgeving met weinig windvang, niet geschikt is voor de inplanting van een windmolen. De molen wordt niet meer gebruikt en verkeert in zeer slechte staat. Een grondige restauratie is enkel zinvol als de molen verplaatst wordt naar een plek met meer windvang. De nieuwe locatie is gelegen langs Katterij Dijksken in Kattenbos.
Restauratie in vier fasen
De restauratie gebeurt in vier grote fasen en heeft betrekking op de architectuur, het maaltechnisch gedeelte, de stabiliteit en de technische uitrusting van de molen. Eerst wordt de molen ter plaatse gedemonteerd en naar het atelier gebracht. Daar wordt hij gerestaureerd en worden bepaalde delen vooraf gemonteerd. In een derde fase wordt de nieuwe locatie Katterij Dijksken voorbereid waar de molen tot slot ter plaatse opnieuw gemonteerd zal worden.
Historiek van de molen
De Leyssensmolen werd in 1797 gebouwd in Olmen. In 1809 werd de molen heropgebouwd in de Frans Van Hamstraat. In 1964 verhuisde hij naar zijn huidige stek in Kattenbos. Door het ontbreken van de inwendige maalmekaniek wordt de molen sinds 1955 niet meer gebruikt als windmolen.
In 1988 onderging de molen een restauratie om hem weer maalvaardig te maken en hem toeristisch te kunnen uitbaten. Sinds 27 april 2001 staat hij genoteerd als beschermd monument.
Na de restauratie zal de molen dienst doen als toeristisch en cultureel uithangbord voor de stad Lommel. Hij zal onder deskundige begeleiding ook opengesteld worden voor publiek. De molenomgeving zal als een toeristisch attractief geheel worden ingericht.

"De Leyssensmolen. Hij staat weer in Kattenbos", www. toerismelommel. be
Aannemer Renotec is eind augustus gestart met de heropbouw van de Leyssensmolen langs Katterij Dijkskens in Kattenbos. Afgelopen maand werd ook de omgevingsaanleg afgerond. De molen werd vorig najaar volledig gedemonteerd en onder handen genomen in het atelier van molenbouwer Dirk Peusens. Vandaag kunnen nieuwsgierigen al een blik werpen op de trots van Kattenbos, die trouwens een volledig nieuwe look kreeg.
De Leyssensmolen werd verplaatst omdat de vroegere locatie, een bosrijke omgeving met weinig windvang, niet geschikt was voor de inplanting van een windmolen. De molen, sinds 2001 een beschermd monument, werd niet meer gebruikt en verkeerde in zeer slechte staat. Een grondige restauratie was enkel zinvol als de molen verplaatst werd naar een plek met meer windvang, zoals nu het geval is.
Voor heel wat Lommelaars is het wennen aan de verhuis van hun geliefde molen; hij was dan ook een echte landmark. Toch komt de molen op de nieuwe locatie beter tot zijn recht. Hier kan hij immers terug zijn wieken laten draaien en als het ware weer molen zijn!
Toerisme Lommel zal zich verder bekommeren om aankleding en invulling van de molenomgeving. De gerestaureerde molen zal immers dienst doen als toeristisch en cultureel uithangbord voor de stad Lommel. Onder deskundige begeleiding zal hij ook opengesteld worden voor publiek.
De Leyssensmolen is elke 1e zondag en 3e zaterdag van de maand te bezoeken (met demonstraties) tussen 13u00 en 17u00.
Een beetje geschiedenis 
De Leyssensmolen werd omstreeks 1797 gebouwd in Olmen, door de familie De Clippele uit Aalst. Het is een zogenaamde staak- of standaardmolen met een gewone rechthoekige molenkast die gemonteerd staat met een eiken spil of staak op een driehoekige voet. Het geheel kan verplaatst worden al naargelang de windrichting. De staak weegt 2,5 ton, de molenwieken wegen samen 5,5 ton en het geheel, met alles erop en eraan, weegt 26 ton.
De molen kende verschillende eigenaars en uitbaters, maar hij dankt zijn naam aan de familie Leyssen die hem 45 jaar lang, van 1860 tot 1905, uitbaatte. In 1960 verkocht de toenmalige eigenaar, Peter Vosch, de molen aan de stad Lommel, die hem in 1963 demonteerde en in 1964 liet heropbouwen in Kattenbos. Destijds werd echter te weinig stilgestaan bij het groeien van de bomen. Bovendien werd de molen door het ontbreken van de inwendige maalmechaniek sinds 1955 ook niet meer gebruikt als windmolen. In 1988 onderging hij een restauratie om hem weer maalvaardig te maken en hem toeristisch te kunnen uitbaten. Een jaar later werd de Leyssensmolen officieel ingehuldigd. Sinds 2003 ligt de molen stil, omdat hij onvoldoende wind vangt. Dat probleem is nu verholpen.

Geert Kusters, "Lommel: Leyssensmolen", Gemeenschapstv - TVLimburg, 17.04.2013 (uitzending), 19.04.2013 (op web) 
In Kattenbos bij Lommel is de Leyssensmolen helemaal gerestaureerd. Komende zondag kan je het beschermd monument aan het werk zien tijdens de molenfeesten. Allen daarheen! (uitzending 17.04.2013)

"Lommel. Leyssenmolen feestelijk geopend", www. internetgazet. be, 20.04.2013.
Vanavond werd onder ruime belangstelling de gerenoveerde en verplaatste Leyssensmolen in Kattenbos officieel geopend. Onder begeleiding van de Koninklijke Gilde Sint-Sebastiaan (foto) en hun trommelkorps ging het van de oude locatie naar de nieuwe. Daar mocht iedereen luisteren naar de toespraken van burgemeester Vanvelthoven en van Mark Andries, kabinetschef van minister Geert Bourgeois. Beiden hadden woorden van lof voor de restaurateur en voor de verenigingen van Kattenbos, specifiek voor de vereniging 'Levende Molens'. Er was ook wederzijdse dank voor de financiële middelen, waarbij het Vlaamse niveau ongeveer 500.000 euro voor haar rekening nam van de onkosten die in totaal zowat 850.000 euro bedroegen.
Tussendoor was er ook nog prachtige poëzie, o.a. vanwege ex-stadsdichter Marie-Cécile Moerdijk (gebracht door Erszi Mak) en werden ook de winnaars bekend gemaakt van de poëziewedstrijd naar aanleiding van deze inhuldiging. In de volwassenencategorie werd Sofie Sevens (eerste foto onderaan) de primus, bij de jongeren viel een hele klas deze eer te beurt, nl. het zesde leerjaar van de school 'De Schommel'. Tot slot van het officiële gedeelte mochten schepenen Veronique Caerts en Rita Phlippo samen met de burgemeester en de kabinetschef (foto onderaan) de molen officieel 'op gang trekken'. En morgen zijn er dus de Molenfeesten: een hele dag krijgt u de mogelijkheid om de molen te bezoeken, maar is er tevens een groot aanbod aan randanimatie, gaande van oude ambachten tot vertellingen, theaterstukjes, eenden en schapen drijven en nog véél en veel meer. En onderweg naar deze prachtige molen komt u ook nog langs Flora, een jaarlijks terugkerend initiatief met veel bloemen en planten. (Foto's Jan Buyens)

R. Lenaerts, "Hartelijkst van huis tot huis - Brieven van Jozef Weyns (1913 - 1974)", Beerzel (Putte), vzw Speelbergen-heem-dr. Jozef Weyns, 2013, 158 p., ill. (p. 91):
"Wanneer een gebouw niet ter plaatse bewaard kon blijven, dan adviseerde Weyns soms de mogelijkheid om het naar een andere plaats in de gemeente over te brengen. In zo'n geval was het belangrijk om een geschikte locatie te vinden:
« Van groot belang is de inplanting. Die moet u extra verzorgen. Daarvan kan de mislukking van het gebouw afhangen. Ik zal u een voorbeeld geven. Te Lommel wilde men een molen redden door verplaatsing. Men vroeg mijn mening. Ik ben gaarne ter plaatse gegaan (mijn reisonkosten zijn nog altijd niet betaald!). Ik adviseerde een goede, verantwoorde plaats, waar de molen een echt "landschap" had. Wat heeft men gedaan? Hem op een kleine zandduin op de hoek in een dennenbos gezet! Om hem toch maar met zijn gezicht naar de weg te kunnen plaatsen! Gevolg: de molen kan niet eens worden verkruid om hem naar de wind te keren; (...) Dan zeg ik: liever hem dan niet verplaatsen dan zulke dwaasheden begaan!!» [Aan de burgemeester van Kasterlee, 14 juni 1966. Letterenhuis Antwerpen, 804].
Ongeveer een halve eeuw later kreeg Weyns in deze zaak gelijk: in 2012 verplaatste de stad Lommel de molen opnieuw, deze keer naar een meer geschikte locatie."

"Lommel. Gouden erepenning voor Jos Nijs", internetgazet.be (23.10.2015)
Vanavond werd voor de 24ste maal een Gouden Erepenning uitgereikt aan een verdienstelijk iemand in onze stad. En  dit jaar viel deze eer te beurt aan Jos Nijs. Zijn jarenlange inzet als molenaar van de Leyssensmolen in Kattenbos, zijn engagement binnen de stedelijke raad voor Milieu en Natuur en als compostmeester en zijn werk als voorzitter van de Koninklijke Lommelse Imkersbond 'De Heidebloem' zijn maar enkele van de redenen voor de toekenning van de gouden erepenning. Daarnaast is hij ook gewaardeerd reisleider bij NEOS, en zet hij zich in vele andere verenigingen en activiteiten steeds belangenloos in. De muzikale omlijsting werd verzorgd door Cedric Honings (what's in a name...), student gitaar Kunstacademie Noord-Limburg. Na gastspreker Dries Gorissen van het Agentschap voor Natuur en Bos, die vooral de nadruk legde op de boodschap die Jos ook uitdraagt aan de jeugd, had burgemeester Peter Vanvelthoven het over de vijf B's. De eerste 'B' uiteraard van de 'Bijen', de tweede voor 'Boterhammen', omwille van de familietraditie van bakkers, de derde 'B' voor Bescherming, omwille van Jos zijn verleden als rijkswachter én zijn bescherming van de natuur, de vierde 'B' voor Bewondering en de laatste 'B' voor Bedankt! Een terechte winnaar van deze erepenning. (Foto's Jan Buyens)

Kizzy Vanhorne, "Kattenbos krijgt Leyssensmolen terug", limburg-actueel.be, 03.10.2012.
Kattenbos heeft haar molen terug. De oude windmolen, die in serieus slechte staat was, werd afgebroken, volledig gerenoveerd en op een nieuwe plek teruggeplaatst. De oude Leyssensmolen uit 1797 stond sinds 1964 langs de Zandstraat in Kattenbos te pronken. Al was van pronken de laatste jaren nog weinig sprake. “De molen was sterk vervallen”, zegt burgemeester Peter Vanvelthoven (sp.a). “De molen stond op een te natte plek en ving er onvoldoende wind om te draaien.”
Allemaal beestjes
En een windmolen die niet kan draaien, is geen lang leven beschoren. “Het is niet goed voor een molen om stil te staan. Er komen beestjes in, de molen rot weg, enzovoort”, zegt Mark De Valk van het renovatiebedrijf Renotec.
Hele klus
De oude molen restaureren was echter een hele klus. In oktober werd de molen gedemonteerd. “Alle stukken moesten naar het atelier van de molenbouwer in Merelbeke gebracht worden. De Leyssensmolen bleek er ook erger aan toe dan verwacht en er moesten heel wat nieuwe onderdelen gezocht worden. “
Demonstraties
Vandaag kreeg Kattenbos haar pronkstuk terug. De molen werd weliswaar op een andere plek, wat meer richting de heide, gezet. “Daar kan de molen opnieuw wind vangen. Er staat ook een team van molenaars klaar om er demonstraties en dergelijke te geven”, zegt de burgemeester. “Wij zijn blij dat onze dame van 215 jaar oud gerevalideerd is in plaats van een plek in het rusthuis gekregen te hebben.”
Nieuw eikpunt
De landmark langs de Grote Baan in Kattenbos is nu wel verdwenen. “We denken samen met natuurkunstenaars na over een nieuw eikpunt dat een plek zal krijgen op de plaats langs de Zandstraat waar de Leyssensmolen vroeger stond.”
De werken hebben in het totaal 871.555 euro gekost. Omdat de molen een beschermd monument is, kon het stadsbestuur rekenen op iets meer dan 500.000 euro subsidies. 
Zondag 7 oktober is er een kijkdag voor alle inwoners. Tussen 14 en 17 uur organiseert vzw Levende Molens een kijkwandeling en fototentoonstelling.

Literatuur

"Molens te Lommel", Ons Heem, XIV, 1959, p. 193.
D[e] K[inderen] E[ls], "Vlaams Commissariaat-generaal voor toerisme subsidieert. Officiële opening gerestaureerde Leyssensmolen te Lommel", Levende Molens, CI, 1989, 6, p. 45-46;
Denewet Lieven, "Beschermingen van Belgische molens in 1999 & 2000", Molenecho’s, XXVIII, 2000, p. 174-178;
Denewet Lieven, "Beschermingen van Vlaamse molens & maalderijen in 2001", Molenecho’s, XXX, 2002, 1, p. 10-13.
Devyt C. & Van Damme G., De Belgische windmolens. Toestand op 1 januari 1975, Tielt, 1975.
Dirks F., Leyssens-windmolen van Lommel-Kattenbos, in: Natuur- en Stedeschoon, LXVII, 1998, 2, p. 33-34.
Dirks J.B., De houten windmolen van 'Kattenbos' te Lommel (Limb.). (Portret van een draaiende molen), Natuur- en Stedeschoon, LVIII, 1989, 1, p. 10-12;
Geerts Ferdinand, Knaepen Roger , Mennen Victor e.a., Door het zand getekend. Bijdragen over landschap en verleden van de Kempense grensgemeente Lommel, Lommel, 1989;
Goole F. & Severijns P., De molenaarsfamilies Sels/Zels in de Antwerpse en Limburgse Kempen, Molenecho’s, XVII, 1989, 4, p. 176-178.
Holemans Herman, Beschrijving van de wind-, water- en rosmolens in de provincie Limburg rond 1830 – 2, Molenecho’s, XIX, 1991? 4, p. 198-216.
Holemans H. & Lemmens P.J., Molens der Noorder- en Oosterkempen, Nieuwkerken, 1980, p. 78.
Indekeu B., De gerestaureerde windmolen van Lommel-Kattenbos of het verhaal van de rondreizende molen, in: Te Lommele op die Campine, Driemaandelijks tijdschrift van de v.z.w. Museum Kempenland te Lommel, XV, 1989, p. 63-77; overgenomen in: Een verhaal over Water en Wind, I, [1989], 3, p. 10-12; 4, p. 30-31.
Jennen François, De gerestaureerde windmolen van Kattenbos... een verdwaalde Olmse molen? 't Schreneel, VIII, Sint-Blasius, 1991, 44-51, overgenomen in: Levende Molens, XIII, 1991, 9, p. 69-71;
Keersmaekers Frans, Molens in het Land van Ham. De geschiedenis der wind-, water-, stoom-, vuur- en elektrische molens in het Land van Ham en omliggende, Ham, Heemkunde Ham, 1998, p. 54-55.
Knaepen R., Lommel. De Vrijheid en het Teutendorp, Lommel, 1972.
Knaepen R. & Smeulders F., Zo was... Lommel, Antwerpen, 1973;
Kums Dirk, De molenaarsfamilie Leyssen, in Een verhaal over Water en Wind, XIV, [2002], nr. 52, p. 4-5;
[Ledegen G.], 200 jaar Leyssensmolen te Lommel-Kattenbos, in: : Een verhaal over Water en Wind, IX, 1997, nr. 32, p. 19.
Ledegen G., De gerestaureerde windmolen van Lommel-Kattenbos. Of het verhaal van de “rondreizende” molen, in: Een verhaal over Water en Wind, XVIII, 2006, nr. 68, p. 9.
[Ledegen G.], De Kattenbosser molen, in: Een verhaal over Water en Wind, III, 1991, nr. 7, p. 23.
[Ledegen] Gilbert, De Kattenbosser molen. Hoe de v.z.w. Levende Molens Noord-Limburg de Kattenbosser molen te Lommel weer levend maakte, in: Een verhaal over Water en Wind, IV, 1992, nr. 14, p. 4-5;
[Ledegen G.], Feesten rond Leyssensmolen in Kattenbos, in: Een verhaal over Water en Wind, IV, 1992, nr. 13, p. 8;
Lehaen W., Genealogie van de stam Zels Sels, [Overpelt], 1989.
Leysen Veerle & Indekeu Bruno, Van teutendorp tot bruisende stad. Lommel in de voorbije twee eeuwen (1800-2000), Lommel, 2001;
Lurquin G., Gunstig nieuws over Limburgse windmolens, Molenecho’s, XIX, 1991, 1, p. 7.
LVDF, Renovatiedossier molen Kattenbos opgestart, in: Een verhaal over Water en Wind, XV, 2004, nr. 59, p. 6.
Mangelschots A., De Molens van Olmen, in: De Zuider-kempen, X, 1941, p. 92-94; overgenomen in: 't Schreneel, nr. 4, Lichtmis 1987, p. 82-85;
Mennen Victor, Van Vriesput tot Klein Duitsland. Acht eeuwen Lommelse plaatsnamen, Lommel, 1992;
Molens te Lommel, Ons Heem, XIV, 1959, p. 193;
Nijs Jos, De Kattenbosser molen, in: Een verhaal over Water en Wind, II, 1990, nr.4, p.5; nr.5, p. 8-9; IV, 1992, nr.10, p. 12;
Pauwels Dirk, Bouwen door de eeuwen heen. 19n2. Inventaris van het cultuurbezit in België. Architectuur. Provincie Limburg. Arrondissement Maaseik. Kanton Neerpelt, Brussel/Turnhout, 2005;
Simons Rob, "Hoorzitting in Lommel leidt tot mooi compromis. De Leyssensmolen verhuist naar naburig heidedomein", in: Molenecho's, XXXIV, 2006, 3, p. 191-194.
Smet W.& H. Holemans H., Limburgse windmolens in heden en verleden, Nieuwkerken-Waas, 1981, p.105-108.
Stam Leyssen: 1600-1996, s.l., 1999.
Thirion R., De molen op Kattenbos in een nieuw kleedje!, "Te Lomelle op die Campine", Driemaandelijks tijdschrift van de v.z.w. Museum Kempenland te Lommel, XV, 1989, p. 78-100.
Thirion R., Indekeu B. & Thijs W., Laat de wieken maar draaien, de molen maalt weer! Historiek en restauratie van de windmolen te Lommel-Kattenbos, Lommel, 1989 (Publikaties van de vzw Museum Kempenland te Lommel, 4).
Ulenaers Johan, Millenium fotoboek. Lommel 1990, Lommel, 1991.
Van Doorslaer Bert, Met de stroom mee of tegen de wind in? Molens in Limburg, Borgloon/Rijkel, Provinciaal Centrum voor Cultureel Erfgoed, 1996, p. 20-21.
Vanhuffel François, Industrialisering en verandering. Lommel tussen 1890 en 1914, Assen, 1983;
Ver Elst André, De Belgische windmolens in beeld / Les moulins à vent belges en images, Zaltbommel, 1976, foto 106.
Verpaalen John, Recente foto van de molen van Kattenbos, Levende Molens, X, 1988, 12, p. 93;
R. Simons, "Hoorzitting te Lommel leidt tot mooi compromis. De Leyssensmolen verhuist naar naburig heidedomein", Molenecho's, XXXIV, 2006, 3, p. 191-194.
R. Lenaerts, "Hartelijkst van huis tot huis - Brieven van Jozef Weyns (1913 - 1974)", Beerzel (Putte), vzw Speelbergen-heem-dr. Jozef Weyns, 2013, 158 p., ill. (p. 91).
Websites:
users.skynet.be/levendemolenslimburg.be;
www.toerismelommel.be
Info Eduard Swinnen, 13.07.2010; 04.10.2012.
Info Aimé Smeyers, Alsemberg, 09.01.2014.

Persberichten
Vo, "Windmolen te Lommel-Kattenbos", Het Nieuwsblad, 23.03.1971
"Windmolens in Limburg", Het Volk, 13.05.1966.
"Molens in Limburg", Het Belang van Limburg, 29.06.1975.
AWL, "De molen van Kattenbos is weer levend", in: Het Belang van Limburg, 24.04.1989, overgenomen in: Een verhaal over Water en Wind, I, [1989], 2, p. 13;
Wuyts Aloïs, Buurt tegen verhuisplannen naar Kristalpark. "Leyssensmolen moet in Kattenbos blijven", Het Nieuwsblad, ed. Limburg, 26.03.2005, p. 15 - overgenomen in: Een verhaal over Water en Wind, XVII, 2005, nr. 64, p. 19-21;
Lavaerts Celine, Leyssensmolen moet weer gaan draaien. Stad wil bos aan de molen van Kattenbos kappen, Het Belang van Limburg, 07.04.2005;
Lavaerts Celine, "Leyssensmolen krijgt nieuw leven in de Katterijen. Molen verhuist voor derde keer", in: Het Belang van Limburg, 19.09.2006, p. 22;
KVH, "Molen", in: Het  Nieuwsblad, 05.12.2007.
KVH, "Molen", in: Het Nieuwsblad, 11.10.2007.
"Inwoners van Kattenbos beslissen: gerestaureerde molen verhuist naar Katterijen", in: Passe Partout, 21.09.2007.
"Leyssensmolen krijgt nieuw leven in Lommel", in: Het Belang van Limburg, 19.09.2007. 
'Restauratiedossier Leyssensmolen is klaar', in: Het Belang van Limburg, sept. 2007
AWL, "Flora 2004 voortaan aan Leyssensmolen Kattenbos", in: Het Nieuwsblad, 22.04.2004.
"Leyssensmolen krijgt nieuw leven in Lommel", in: Het Belang van Limburg, 19.09.2006.
"Restauratiedossier Leyssensmolen is klaar", Het Belang van Limburg, 28.09.2007.
KVH, "Molen", in: Het Nieuwsblad, 05.12.2007.
Reportage TV-Limburg, 12.07.2010.
"500.000 euro steun voor Leyssensmolen", in: Het Belang van Limburg, 13.07.2010.
"Subsidies voor restauratie Leyssensmolen", in: internetgazet.be, 12.07.2010.
KVH, "Leyssensmolen", Het Nieuwsblad, 06.08.2010.
"Leyssensmolen gaat volgend jaar naar nieuwe plek", Het Belang van Limburg, 05.11.2010.
KVH, "Leyssensmolen", Het Nieuwsblad, 17.11.2010.
"Leyssensmolen volgend jaar gerenoveerd en verplaatst", lommel.be, nov. 2010.
"Leyssensmolen vandaag helemaal gedemonteerd", Het Laatste Nieuws, 12.10.2011.
Kizzy Van Horne, "Oude molen krijgt nieuwe plek. Renovatiewerken aan Leyssensmolen gestart", Het Nieuwsblad, 12.10.2011.
"Lommel: Heidi Dries", Het Belang van Limburg, 01.11.2011.
Kizzy Vanhorne, "Kattenbos krijgt Leyssensmolen terug", limburg-actueel.be, 03.10.2012.
Kizzy Van Horne, “Molen Kattenbos ondergaat volledige renovatie. Oude Leyssensmolen draait opnieuw”, Het Nieuwsblad, 04.10.2012.
"De Leyssensmolen. Hij staat weer in Kattenbos", www. toerismelommel. be
Geert Kusters, "Lommel: Leyssensmolen", Gemeenschapstv - TVLimburg, 17.04.2013 (uitzending), 19.04.2013 (op web)
"Zaterdag 20 april. Opening Leyssensmolen", www. lommeltv. be (reportage van LommelTV, L-TV, door Guy Reekmans & Alex Buteneers)
"Lommel. Leyssenmolen feestelijk geopend", www. internetgazet. be, 20.04.2013.
Annick Wellens, "Herfstzon en Leyssensmolen lokken honderden wandelaars", Het Belang van Limburg, 20.10.2014.
Nele Mannaerts, "Nieuwe heidebermen langs de N71 en bloemenweide aan de Leyssensmolen verwennen vlinders", Het Laatste Nieuws, 16.10.2015.
Nele Mannaerts, "Jos Nijs krijgt Gouden Erepenning van de stad Lommel", Het Belang van Limburg, 24.10.2015."
Lommel. Gouden erepenning voor Jos Nijs", internetgazet.be (23.10.2015)
"Molenaars zetten Leyssensmolen open voor het grote publiek", Het Belang van Limburg, 23.02.2016.
Mailbericht Ludo Hurkmans, 03.06.2014.

Overige foto's

Leyssensmolen - III, Lommel, Foto: Frans Ringoot, okt. 2013 | Database Belgische molens
© Foto: Frans Ringoot, okt. 2013
Leyssensmolen - III, Lommel, Ferdinand Pauwels, 06.11.2020 | Database Belgische molens
© Ferdinand Pauwels, 06.11.2020
Leyssensmolen - III, Lommel, Foto: Frans Ringoot, okt. 2013 | Database Belgische molens
© Foto: Frans Ringoot, okt. 2013
Leyssensmolen - III, Lommel, Foto: Dirk Peusens, 08.11.2012 | Database Belgische molens
© Foto: Dirk Peusens, 08.11.2012
Leyssensmolen - III, Lommel, Heel tijdelijk met open voet. Foto: Dirk Peusens, 03.10.2012 | Database Belgische molens
© Heel tijdelijk met open voet. Foto: Dirk Peusens, 03.10.2012
Leyssensmolen - III, Lommel, Foto uit 2022 genomen door Elly Mense. | Database Belgische molens
© Foto uit 2022 genomen door Elly Mense.