De Filature Piel was een wolspinnerij, wolweverij en volmolen met waterkracht, gelegen op de Dijle in de rue E. Boucquéau 2 (thans woonhuis Maison Gaston Wets) te Ways. stroomafwaarts van de verdwenen "Forge Thomas", thans daarom bekend onder de naam "Cour Thomas",

De textielfabriek met de wolweverij, -spinnerij en volmolen, werd in 1822-1823 gebouwd door "sieur" Jean-Baptiste Piel (op het perceel D134). Op het naastliggend perceel (D135) werd voor 1834 een stoffenververij, ook op waterkracht, gebouwd.

De Gedeputeerde Staten van Brabant verleende op 14 oktober 1823 de nodige vergunning, maar blijkbaar waren de werkzaamheden al gestart. Dat was nog niet alles. Deze vestiging veroorzaakte een hevige tegenstand vanwege de eigenaar van de molen van Ways. Na een lange administratieve briefwisseling, volgde een koninklijk besluit van 18 juni 1836 dat het vorige koninklijk besluit van 14 oktober 1823 vernietigde, waarbij aan J.-B. Piel de toelating was verleend voor het vestigen van zijn "moulin de la filature" met bepaling van de pegelhoogte. We beschikken over het proces verbaal van 13 februari 1833, dat getuigt van een verlaging van de pegelhoogte. Deze beperking van zijn stuwrecht werd dan echt problematisch voor het bedrijf van Jean-Baptiste Piel. Er was nog een andere bepaling van het koninklijk besluit 18 juli 1836, met name dat de stoffenververij met waterkracht op het naastgelegen perceel (D135) opgeheven moest worden. Het werd omgevormd in een huis.

Opeenvolgende eigenaars:
- 1822-1823, oprichting: Piel Jean Baptiste, molenaar te Braine-l'Alleud
- 10.03.1840, verkoop: Jottrand Adolphe Antoine, notaris te Genappe (notaris Brulé - "bâtiment ayant servi de filature de laine")
- 30.02.1844, verkoop: Servais Antoine, eigenaar te Vieux-Genappe (notaris Pinchart - "bâtiment ayant servi de filature")

De bovengenoemde beperkende maatregelen, maar ook de evolutie in de techniek, zorgden er voor dat het bedrijf voor 1840 niet meer in werking was. De gebouwen werden een woonhuis: in 1837 (op D135) en 1867 (op D134).

Het gerenoveerde woonhuis bestaat nog steeds. Er rest niets meer van het binnenwerk, maar de plaats van het waterrad bleef bewaard.

Lieven DENEWET, Aimé SMEYERS & Herman HOLEMANS

Literatuur

Vincent Van Grunderbeeck, "Les moulins à eau de la Haute-Dyle", in: Le Lothier roman, Revue d'histoire publiée par le Cercle d'histoire et d'archéologgie du Pays de Genappe, 1996, nr. 1, p. 1-69, ill.;
Herman Holemans, "Kadastergegevens: 1835-1985, Brabantse Wind- en watermolens, deel 8: arrondissement Nijvel (P-Z)", Opwijk, Studiekring Ons Molenheem, 2003, p. 46.