Sint-Lievens-Houtem, Vlaanderen - Oost-Vlaanderen
- Naam
- Thienpontsmolen, Thienpontmolen
- Ligging
- Bruisbeke 9A
9520 Sint-Lievens-Houtem
kadasterperceel D550
1,1 km WNW v.d. kerk
Vlaanderen - Oost-Vlaanderen
- Geo positie
- 50.924599, 3.846241 (Google Streetview)
- Eigenaar
- Particulier
- Gebouwd
- 1781
- Type
- Stenen grondzeiler
- Functie
- Korenmolen
- Kenmerken
- Was uitgerust met een ede, om de staart op te houden
- Gevlucht/Rad
- Verwijderd
- Inrichting
- Verwijderd
- Toestand
- Gerenoveerd tot woning, met nepkap
- Bescherming
- niet,
Niet beschermd - Molenaar
- Geen
- Openingstijden
- Niet toegankelijk
- Database nummer
- 1401
- Ten Bruggencatenummer
- 03400
Karakteristiek
Beschrijving / geschiedenis
De Thienpontsmolen, genoemd naar de vroegere molenaarsfamilie Thienpont, is een stenen korenwindmolen (vroeger ook oliemolen), type grondzeiler, in Bruisbeke 9A, op 1,1 kilometer ten westen van de kerk van Sint-Lievens-Houtem
De molen werd opgericht in 1781. In 1781 vroeg Livinus Boterbergh uit Hillegem octrooi aan om te Sint-Lievens-Houtem, op "het Cauterken" een graan- en oliewindmolen op te richten. Dat wordt hem toegestaan bij octrooi van 21 maart 1781. Er mag geen geloof gehecht worden aan de inscriptie "1755" in een stijl van de buitendeur als indicatie voor de oprichting. Deze stijl werd hergebruikt.
In het proces-verbaal van afscheiding van de gemeente Sint-Lievens-Houtem uit 1813 staat genoteerd: "il y a deux moulins dans cette commune. Un à vent et un à eau. Ils sont tous les deux affermés mais avec d'autres propriétés, en sorte qu'il n'est pas possible de fixer son revenu avant d'avoir déterminé les évaluations définitives. L'expert les a évalués provisoirement comparativement avec le moulin de la communde de Vlierzele, dont la valeur est de 448 et en considération de leur grandeur et situation, il a fixé leurs évaluation ainsi qu'il suit: le moulin à vent brut à 448, déduction faite d'un tiers (147) pour réparations et entretien, donne un revenu de 301. Le moulin à eau brut à 360, déduction faite d'un tiers (120) pour réparations et entretien, donne un revenu net de 240."
Eigenaars:
- 1781, oprichting: Boterbergh Livinus, Hillegem.
- voo 1834, eigenaar: Thienpont Ferdinand, molenaar te Sint-Lievens-Houtem
- later, eigenaar: Thienpont Honoré Bernard, molenaar te Sint-Lievens-Houtem
- 26.01.1875, deling: Thienpont-Buysse Edmond Richard, molenaar te Sint-Lievens-Houtem (notaris Verbrugghen)
- 10.06.1952, erfenis: de weduwe en de kinderen (overlijden van Victor Casteels)
- 21.03.1957, deling: de weduwe Victor (voor vruchtgebruik) en (voor naakte eigendom): a) Casteels Julius Germanus Richardus, landbouwer te Sint-Lievens-Houtem, b) Casteels Oscar Albert Joseph landbouwer te Sint-Lievens-Houtem, c) Casteels Esther Marie Sidonie en d) Casteels Magdalena Maria Leonia (notaris De Vuyst)
- 10.05.1962, erfenis: a) Casteels Julius Germanus Richardus, landbouwer te Sint-Lievens-Houtem, b) Casteels Oscar Albert Joseph, landbouwer te Sint-Lievens-Houtem, c) Casteels Esther Marie Sidonie en d) Casteels Magdalena Maria Leonia (overlijden van de weduwe van Victor Casteels)
- 24.05.1981, erfenis: a) Casteels Oscar Albert Joseph, landbouwer te Sint-Lievens-Houtem, b) Casteels Esther Marie Sidonie en d) Casteels Magdalena Maria Leonia (overlijden van Julius Casteels)
- 05.06.1986, erfenis: a) Casteels Oscar Albert Joseph, landbouwer te Sint-Lievens-Houtem, b) Casteels Esther Marie Sidonie (overlijden van Magdalena Casteels)
- 15.01.1993, verkoop: Vanhoutte Johan, muzikant te Sint-Lievens-Houtem (notaris De Vuyst, molen in puin)
- 2016, verkoop: particulier
Deze korenmolen bleef tot in 1948 met windkracht in bedrijf. Daarna werd nog gemalen met een motormaalderij. In 1959 werd het wiekenkruis verwijderd en in 1975 verdween de kap bij de verwijdering van de as met gietijzeren askop, ten behoeve van de restauratie van de molen ter Hengst in Nukerke.
Vanaf 1993 heeft de nieuwe eigenaar, jazzmuzikant Jo Vanhoutte, de kale romp grondig gerenoveerd voor de inrichting van een woning. Er werd gebruik gemaak van afbraakmaterialen van twee huizen: stenen, dorpels, houten planken en de trap. Hierbij werd ook een nieuwe vaste kap met balustrade geplaatst, die het model van een molenkap benadert. Door het aanbrengen van grote, niet oorspronkelijke vensters werd de romp grondig vervormd. Het oorspronkelijke uitzicht is dan ook totaal veranderd. De restanten van het nog aanwezige interieur werden in een andere molen hergebruikt.
De "woonkuip" wordt geconfronteerd met ernstige vochtproblemen, mede veroorzaakt door het dichten van de stellinggaten onder de kap.
Eigenaar-bewoner Jo Vanhoutte verkocht de romp in 2016 aan een particulier.
Lieven DENEWET & Herman HOLEMANS
Aanvullende informatie
Souffreau Georges L., Geschiedenis van de Watermolen (voor 1228-2013), van de Stenen Korenwindmolen Thienpontmolen (1781-romp) en van de Stenen Korenwindmolen op de Weehage (1846-1964) te Sint-Lievens-Houtem, Woubrechtegem, 2013,
In dit boek wordt de geschiedenis geschetst van de drie molens (één water- en twee windmolens) te Sint-Lievens-Houtem.
Van de watermolen van de abdij van Sint-Baafs te Gent, later, na de afschaffing in 1540 eigendom van het bisdom Gent, hebben we de meeste gegevens kunnen verzamelen. Al in het jaar 1228 is er te Sint-Lievens-Houtem sprake van een molenaar in een inkomensregister van de abdij. Van dan af kunnen we een lange rij van watermolenpachters benoemen. We vonden in het abdijarchief eveneens aanwijzingen dat er al in 1364 sprake is te Sint-Lievens-Houtem van een windmolen van de abdij, die uiteindelijk in 1486 werd afgebrand en nooit meer werd heropgebouwd. Als in 1798 de eigendommen die het bisdom Gent te Sint-Lievens-Houtem bezit, waaronder de watermolen, door de Franse bezetter worden verkocht, komt de molen in particulier bezit. Vanaf 1959 is de watermolen nu al buiten gebruik. Na de aankoop ervan in 2007 door de Vlaamse Landmaatschappij, is er opnieuw hoop op verbetering.
In het jaar 1781 vraagt Livinus Boterbergh uit Hillegem oktrooi aan om te Sint-Lievens-Houtem, op de kouter genaamd De Hoeve, een stenen windmolen te mogen oprichten. Dat wordt hem toegestaan. Deze windmolen zal tot 1948 met windkracht in bedrijf blijven. Nadien wordt de molen ontmanteld en de romp omgebouwd tot woning.
Van de stenen windmolen op de Weehage te Sint-Lievens-Houtem, die in 1846 door Karel Lodewijk van der Cruijssen uit Letterhoutem wordt gebouwd, werden maar schaarse gegevens teruggevonden. Deze windmolen zou al omstreeks 1935 zijn gestopt met malen en werd uiteindelijk in het jaar 1964 afgebroken.
We hopen met dit boek een weinig bekend onderdeel van de geschiedenis van Sint-Lievens-Houtem te hebben belicht. Het valt te hopen dat hiermee vooral de voorziene restauratie van de watermolen van de Sint-Baafsabdij een nieuw impuls moge krijgen.
Het boek telt 128 bladzijden en is rijk geïllustreerd. Het is te verkrijgen aan de prijs van 10,00 €.
Bestellingen Georges L. Souffreau, Bosstraat 30, 9550 Woubrechtegem, tel. 053-627693, e-mail: gsouffreau@telenet.be. Bank: IBAN BE37 8508 1209 6728 BIC SPAABE22Port binnenland: 3,30 Nederlandse lezers gelieven te bestellen bij het Molencentrum te Roosendaal johnverpaalen @ home.nl
Literatuur
Archieven
Algemeen Rijksarchief Brussel, Financiële Raad, nr. 1913 (oprichting, 1781)
Werken
Souffreau Georges L., Geschiedenis van de Watermolen (voor 1228-2013), van de Stenen Korenwindmolen Thienpontmolen (1781-romp) en van de Stenen Korenwindmolen op de Weehage (1846-1964) te Sint-Lievens-Houtem, Woubrechtegem, 2013, 128 p.
Paul Bauters, "Eeuwen onder wind en wolken. Windmolens in Oost-Vlaanderen", Gent, Provinciebestuur, 1985;
Paul Bauters, "Oostvlaams molenbestand 1986", Gent, 1986 (Kultureel Jaarboek voor de provincie Oost-Vlaanderen. Bijdragen, nieuwe reeks, 25);
C. Braekman, "Sint-Lievens-Houtem in oude prentkaarten", Zaltbommel, 1973;
"Inventaris van de wind- en watermolens in de provincie Oost-Vlaanderen naar gegevens van het Archief van het Kadaster. Eerste aflevering. De arrondissementen Aalst en Dendermonde", in: Kultureel Jaarboek voor de provincie Oost-Vlaanderen, XIV, 1960, 3 (Gent, 1962).
H. Holemans, "Oostvlaamse wind- en watermolens. Kadastergegevens 1835-1990. Deel 7. Gemeenten S-T", Opwijk, 2007.
De Potter F. & Broeckaert J., Geschiedenis van de gemeenten der provincie Oost-Vlaanderen,Gent (1895), reeks V, dl. V.
Van den Abeele-Bellon R., Sint-Lievens-Houtem, (Toerisme in Oost-Vlaanderen, 1967/2, p. 26-29).
Info Ignace Mollaert, 01.08.2013
Persberichten
Herman Laneau, "Muzikant Jo Vanhoutte woont al twintig jaar in oude windmolen. ˜De rust en het uitzicht zijn onbetaalbaar'", Het Nieuwsblad, 05.08.2011.
Mailberichten
C. Couck, 27.06.2016 (over de verkoop in 2016).