Molenechos's Homepage Molenechos.org

Ronse, Vlaanderen - Oost-Vlaanderen

Bestaande molen

Karakteristiek

Naam
Triburymolen
Ligging
Doorniksesteenweg 23
9600 Ronse
Coolstraat
Vlaanderen - Oost-Vlaanderen
Geo positie
50.738655, 3.564181 (Google Streetview)
Eigenaar
Jean-François Gribomont
Gebouwd
1850
Type
Stenen grondzeiler
Functie
Korenmolen, oliemolen
Kenmerken
Stenen buitentrap (uit de natijd)
Gevlucht/Rad
Verwijderd na storm in 1990
Inrichting
Grotendeels verdwenen, nog vang en vangbalk
Toestand
Nog als romp met vervallen molenkap
Bescherming
niet,
Niet beschermd, wel op vastgestelde inventaris bouwkundig erfgoed
Molenaar
Geen
Openingstijden
Op aanvraag
Database nummer
1394
Ten Bruggencatenummer
05353 a  
© Foto: Maarten Osstyn, Adegem, 12.08.2014

Beschrijving / geschiedenis

De Triburymolen werd in 1850 gebouwd als een stenen grondzeiler om graan te malen en olie te slaan. De Bestendige Deputatie van de provincie Oost-Vlaanderen gaf daartoe op 8 december 1847 de toestemming aan Jan-Baptist Bronckart. Molenaar werd Prosper Bersez.

Een tijdsverslag van 28 februari 1857 maakt melding van een dramatisch voorval: "Gisteren om 7 ure des avonds heeft zekere Prosper Bersez, oud 32 jaren, mulder in het gehucht Tribury, bij middel van hamerslagen en voetschoppen op het hoofd toegebracht, zijne tante vermoord: Vrouw Bronckard, herbergierster, een oude vrouw van 70 jaren. De zuster van de moordenaar, Coleta, die alleen met die tante woonde, en op het ogenblik van het schelmstuk afwezig was werd wanneer zij te huis terug kwam, insgelijks bij de keel gegrepen en door den moordenaar op de grond geworpen; zij werd slechts losgelaten wanneer zij behoofd had het schelmstuk te verzwijgen en hem niet aan te klagen. Terug op zijn molen gekeerd, die spoedig daerna langs alle zijden door de gendarmerie en de plaetselijke policie omgeven werd, schoot Bercez, dit ziende, zich met een jagtgeweer door den kop. Het schijnt dat het verlangen om de erfenis van zijn tante te bezitten, de eenige bewegreden van dat schelmstuk was". Sindsdien kreeg deze molen bij de Walen de benaming: "Le Moulin de la Folie".

Opeenvolgende eigenaars:
- 1850, opbouw: Bronckart-Cousaert Jan-Baptist, te Ronse
- 12.02.1858, deling: a) Van Rokegem-Bersez Leopold, landbouwer te Ronse en b) Bersez Aimable Antoine, landbouwer te Ronse (notaris Dhondt)
- 12.02.1858, verkoop: Van Rokegem Leopold, landbouwer te Ronse (notaris Dhondt)
- 21.07.1916, erfenis: a) Van Rokegem Céleste, handelaar te Ronse, b) Van Rokegem Malvina, handelaarster te Ronse, c) Van Rokegem Omer, handelaar te Ronse, d) Van Rokegem Arthur, handelaar te Ronse, e) Van Rokegem Octave, handelaar te Ronse en f) Van Rokegem Achiel, fabrikant te Ronse (overlijden van Leopold Van Rokegem)
- 08.03.1919, verkoop: Vanhecke-Vanelstraete Emiel, landbouwer te Ronse (notaris Delouvroy)
- 28.02.1924, verkoop: a) Snoeck Charles Louis Marie André, te Ronse, b) Snoeck Louis Aimé Fortuné, te Ronse, c) Snoeck Robert Luc, te Ronse, d) Snoeck André Robert, te Ronse en e) Snoeck Suzanne, te Ronse (notaris Haeck)
- 04.11.1932, erfenis: a) Snoeck Charles Louis Marie, te Ronse, b) Snoeck Louis Aimé Fortuné, te Ronse, c) Snoeck Robert Luc Jean, te Ronse en d) Snoeck Suzanne, te Ronse (overlijden van André Robert Snoeck)
- 03.08.1936, erfenis: a) Snoeck Charles Louis Marie, te Ronse, b) Snoeck Louis Aimé Fortuné, te Ronse, c) Snoeck Robert Luc Jean, de weduwe en de kinderen, te Ronse en d) Snoeck Suzanne, te Ronse (overlijden van Robert Luc Snoeck)
- 30.06.1942, deling: Snoeck Micheline Lucie Aimée Marie, zonder beroep te Ukkel (notaris Declercq)
- 30.06.1947, verkoop: Morelle-Hanton Georges François Joseph Prosper, nijveraar te Ronse (notaris Luycx - moulin désaffecté)
- 31.10.1952, verkoop: nv Immobilière Samain, te Ronse (notaris Delouvroy)
- 2014, eigenaar: Gribomont Jean-François

Na de verkoop aan de familie Snoeck in 1924 geraakte de molen buiten gebruik. Het draaiende werk werd in 1926 verwijderd: de wieken werden afgehaald, de builder en 3 koppels pletstenen werden verkocht. Enkel de vang en de vangbalk bleven er nog. Uit die tijd dateert de stenen buitentrap, die ongebruikelijk is voor een windmolen. Men wilde er een soort landhuis van maken.

De molen werd in 1952 uitwendig hersteld en witgekalkt in opdracht van de nieuwe eigenaar nv Immobilière Samain.

De molen was uitgerust met een merkwaardige askop, waarbij de hoeken van de ashuizen bestaan uit vier stangen waarop als buitenplaat een vierkantig stuk gietijzer werd geklemd. Deze askop bevindt zich nu in Mola, het Provinciaal Molencentrum van Wachtebeke, na de verwijdering van het wiekenkruis in 1991 ten gevolge van stormschade.

De romp werd in 1991 hersteld en de kap werd gedicht. Spijtig genoeg is nog steeds geen nieuw wiekenkruis aangebracht. De molen is niet beschermd, maar komt wel voor op de vastgestelde inventaris van het bouwkundig erfgoed.

Lieven DENEWET & Herman HOLEMANS

Literatuur

Julien Th. Vandeputte, "De molens van het arrondissement Oudenaarde uit hun geschiedenis", Oudenaarde, 1974, p. 167-169.
Paul Bauters, "Eeuwen onder wind en wolken. Windmolens in Oost-Vlaanderen", Gent, Provinciebestuur, 1985.
Paul Bauters, "Oostvlaams molenbestand 1986", Gent, 1986 (Kultureel Jaarboek voor de provincie Oost-Vlaanderen. Bijdragen, nieuwe reeks, 25).
"Inventaris van de wind- en watermolens in de provincie Oost-Vlaanderen naar gegevens van het Archief van het Kadaster. Derde aflevering. De arrondissementen Oudenaarde en Sint-Niklaas", in: Kultureel Jaarboek voor de provincie Oost-Vlaanderen, XVI, 1962, 2 (Gent, 1963).
H. Holemans, "Oostvlaamse wind- en watermolens. Kadastergegevens 1835-1990. Deel 6. Gemeenten 0-R", Opwijk, 2006, p. 59-60.
FDV, "De Molenberg breidt uit met looppiste", Het Nieuwsblad, 04.03.2010.
Mailbericht Maarten Osstyn, Adegem, 13.08.2014

Overige foto's

Triburymolen, Ronse, Foto: Donald Vandenbulcke, 21.09.2008 | Database Belgische molens
© Foto: Donald Vandenbulcke, 21.09.2008
Triburymolen, Ronse, Foto John Verpaalen, 1991 (prentkaart Stichting Levende Molens, Roosendaal) | Database Belgische molens
© Foto John Verpaalen, 1991 (prentkaart Stichting Levende Molens, Roosendaal)
Triburymolen, Ronse, Foto: Gustaaf Van Damme, 1973 (prentkaart Stichting Levende Molens, Roosendaal) | Database Belgische molens
© Foto: Gustaaf Van Damme, 1973 (prentkaart Stichting Levende Molens, Roosendaal)
Triburymolen, Ronse, Verzameling Ons Molenheem | Database Belgische molens
© Verzameling Ons Molenheem
Triburymolen, Ronse, Verzameling Ons Molenheem | Database Belgische molens
© Verzameling Ons Molenheem